• Основные стратегические варианты

 
 
 
 
 
2.1-rasm. Marketingni vazifalari 
 
Marketingning bosh vazifasi korxonaning mavjud va potensial 
imkoniyatlarini baholash va amalga oshirish hamda bozorda talab va taklifni 
muvofiqlashtirish maqsadida imkoniyatlarni aniqlashdan iborat. 
Marketing yoki tadbirkorlik faoliyati aniq natijaga erishish maqsadida 
amalga oshiriladi. Marketingni asosiy maqsadlari firmaning asosiy maqsadlari 
bilan o‘zaro aloqadordir.
4-jadval 
Korxonaning asosiy maqsadi 
Maqsadlar 
Ko‘rsatkichlar 
Bozorni egallash 
Bozor ulushi, aylanma, tovarni roli va ahamiyati, 
yangi bozorlarni qamrab olish 
Rentabellik 
Foyda, aylanmaga nisbatan rentabellik, shaxs 
kapitalini 
rentabelligi, 
umumiy 
kapitalning 
rentabelligi 
Moliyaviy barqarorlik 
Kreditga 
layoqatligi, 
likvidligi, 
o‘z-o‘zini 
moliyalashtirish darajasi, kapitalni tuzilishi 
Ijtimoiy maqsadlar 
Ish bilan qoniqish, daromad darajasi va ijtimoiy 
himoya, ijtimoiy integratsiya, shaxsiy rivojlanish 
Bozordagi pozitsiya va 
prestij 
Mustaqilligi, imij, siyosiy sharoitga munosabati, 
jamiyatni tan olishi 
Firmaning asosiy maqsadlariga quyidagilar kiradi: 
MARKETING 
Mahsulotlarni sotish 
Mahsulotlarni 
ishlab chiqarish 
Sifat 
Xarajatlar 
Qo‘yiladigan 
talablar 
Bozorga ta’sir 
o‘tkazish choralari 
Sotuvni tashkil 
etish 
Savdo 
Reklama 
Bozorni o‘rganish 
Talab 
Taklif 

---

32 
bozorni egallash; 
rentabellik; 
moliyaviy barqarorlik; 
ishlab chiqarishni ijtimoiy omillarini ta’minlash; 
bozordagi mavjud va prestijni tashkil etish. 
Marketing maqsadlari tahlili unga erishish bo‘yicha asosiy vazifalarni 
shakllantirishga imkon beradi. Meffert 1986-yilda marketingning 3 ta o‘zaro 
bog‘liq kompleks vazifalarini ajratib ko‘rsatadi: 
1. Talabni tartibga solish bilan bog‘liq bo‘lgan bozor faoliyatiga kiruvchi 
vazifalar. 
2. Firma yoki korxona sohasiga taalluqli vazifalar. 
3. Tashqi muhit va jamiyat tashkilotlari bilan bog‘liq masalalar. 
Marketing vazifalari natijasida marketing jarayonini barcha bosqichlariga 
mos keluvchi marketing funksiyalari shakllanadi va doimo tartibga solib 
boriladi.