• Основные стратегические варианты

Marketing operaцiyalari tadqiqoti - 1) marketing qarorlarini ishlab 
chiqish va qabul qilish tizimida foydalaniluvchi usullar (matematik 
dasturlashtirish, uyinlar nazariyasi, qarorlar nazariyasi, tasvirlarni tanib olish 

---

167 
nazariyasi va hokazo) yig‘indisi; 2) «boshqa usullar yordamida bundan ham 
yomon javob beriladigan amaliy savollarga yomon javob berish san’ati» 
(T.A.Saati, operaцiyalar tadqiqoti sohasidagi Amerikalik mutaxassis). 
Marketing rejasi - belgilangan marketing maqsadlariga erishishda 
yordam berishi kutilayotgan chora-tadbirlarning ketma-ketlikda detalli 
ravishda ifodalanishi. 
Marketing salohiyati (potensiali) - 1)korxona salohiyatining ajralmas 
qismi; 2) tovar, narx kommunikatsiya va savdo siyosati, talabni o‘rganish 
sohasida samarali marketing tadbirlarini rejalashtirish va o‘tkazish hisobiga 
marketing tizimining korxonnaning doimiy raqobatbardoshligi, tovar va 
xizmatlarning bozordagi iqtisodiy va ijtimoiy konyunkturasini ta’minlash 
qobiliyatlari majmui. 
Marketing tadqiqoti dizayni - 1) marketing tadqiqoti jarayoni va 
modelini loyihalashtirish va tuzish; tadqiqotni o‘tkazish, marketing 
axborotlarini izlab topish uchun oqilona rejalarni ishlab chiqish. Qo‘lda yoki 
axborot texnologiyalari yordamida amalga oshirilishi mumkin; 2) marketing 
tadqiqoti subyektlari xulq-atvorining o‘zgarish holatlarini o‘rganish va 
bashorat qilish bo‘yicha ijodiy jarayon. 
Marketing tizimi - bozor muhitining mustaqil, foyda olish maqsadida 
tovar va xizmatlarga talabni shakllantirish va rivojlantirish bo‘yicha o‘zaro 
uzluksiz aloqada buluvchi ijtimoiy-iqtisodiy elementlar majmui. Marketing 
tizimi o‘z ichiga quyidagilarni kiritadi; ishlab chiqaruvchi firma, ta’minotchi 
firma, raqobatchi firma vositachi firma, iste’molchi (bozor).