" Психологик хизмат кўрсатиш тўғрисида" Қонун лойиҳаси

2. Психологик ёрдам стандартлари ва қоидалари:

1) психологик ёрдам стандартлари ва қоидалари ваколатли Бутунроссия профессионал психологик ташкилоти томонидан ишлаб чиқилган ва федерал ваколатли орган томонидан тасдиқланган.

2) психологик ёрдам стандартлари қуйидагиларни таъминлаши керак: а) психологик ёрдам кўрсатишга ягона талаблар; б) психологик ёрдамнинг тўлиқлиги ва сифати;
в) психологик ёрдамнинг тенг даражада мавжудлиги.
3) психологик ёрдам стандарти қуйидагиларни ўз ичига олади:
а) психологик ёрдам олувчиларнинг тоифалари;
б) психологик ёрдам кўрсатиш турлари ва шаклларига қўйиладиган талаблар;
в) психологик ёрдам ко 'рсатишни рад этиш учун асослар рў йхати ва сог ' лиг 'и ҳолатига кў ра ихтисослаштирилган тиббий ёрдамга муҳтож фуқароларни уларнинг розилиги билан ихтисослаштирилган даволаш-профилактика муассасаларига юбориш тартиби;
Д) психологик ёрдам кўрсатадиган психологларга қўйиладиган малака ва бошқа талаблар;
э) психологик ёрдамга бўлган талаб уни тақдим этиш имкониятидан ошиб кетган тақдирда фавқулодда психологик ёрдам кўрсатиш тартиби;
ф) психологик ёрдам олувчиларнинг айрим тоифаларига психологик ёрдам кўрсатиш хусусиятлари;
г) психологик ёрдам кўрсатиш жойига қўйиладиган талаблар;
ҳ) психологик ёрдам олувчиларни уни олиш учун мурожаат қилишда ва психологик ёрдам кўрсатиш жараёнида ахборот билан таъминлашга қўйиладиган талаблар;
и) психологик ёрдам стандартига риоя қилмаслик тўғрисидаги да'волар ва шикоятларни топшириш, рўйхатдан ўтказиш ва кўриб чиқиш тартиби.
4) психологик ёрдам кўрсатадиган шахслар психологик ёрдам стандартлари ва уни тақдим этиш қоидаларига риоя қилишлари шарт.
13-модда. Психологик ёрдам шакллари

1. Психологик ёрдам шакллари психологик ёрдам олувчи ва психолог (юзма-юз, узоқ муддатли) ўртасидаги ўзаро та'сирнинг хусусиятига, иштирокчилар сонига (индивидуал, гуруҳ), вақт параметрларига (қисқа муддатли, узоқ муддатли, фавқулодда) қараб бўлинади.

2. Ҳар бир алоҳида ҳолатда, психологик ёрдамнинг шакли, тури ва ҳажми психологик ёрдам олувчининг ҳолати ва унинг психологик муаммосининг ўзига хос хусусиятларига мувофиқ психолог томонидан белгиланади ва тавсия этилади.
3. Психологик ёрдам шакли, тури ва ҳажмини якуний танлаш психологик ёрдам олувчи томонидан амалга оширилади.
4. Юзма-юз психологик ёрдам психолог ва психологик ёрдам олувчининг бевосита ўзаро та'сири орқали амалга оширилади.
5. Узоқ психологик ёрдам психолог ва психологик ёрдам олувчининг ўзаро та'сирида сифатли психологик ёрдамнинг техник шартларини та'минлайдиган техник воситалардан фойдаланган ҳолда кўрсатилади.
6. Шахсий психологик ёрдам психологик ёрдам олувчига махфий равишда (учинчи шахслар бўлмаган тақдирда) кўрсатилади. Вояга этмаганларга ёки муомалага лаёқатсиз, муомалага лаёқатсиз деб топилган шахсларга психологик ёрдам кўрсатишда уларнинг қонуний вакиллари иштирок этишига йўл қўйилади.
7. Гуруҳ психологик ёрдами психологик ёрдам олувчилар гуруҳига берилади.
8. Қисқа муддатли психологик ёрдам психологик ёрдам олувчининг долзарб муаммосини ёки муаммоли вазиятни ҳал қилиш учун ишлатилади.
9. Узоқ муддатли психологик ёрдам психологик таҳлил ва муаммоларнинг шахсий мазмунини, уларнинг пайдо бўлиш сабаблари ва шартларини ўрганиш, шунингдек, тиббий бўлмаган психотерапия учун қўлланилади кўп тафсилотлар ишлаб чиқилган ҳолларда, та'сир аста-секин ривожланади ва барқарор бўлади.
10. Шошилинч психологик ёрдам психологик ёрдам олувчиларга шошилинч психологик маслаҳат беради, инқироз ҳолатидан чиқиш учун уларнинг жисмоний, ма'навий, шахсий, интеллектуал ресурсларини сафарбар қилишга ёрдам беради, ўзлари ва бошқа одамлар учун хавфли бўлган руҳий ҳолатларнинг ривожланишига йўл қўймайди.
11. Жабрланганларнинг ҳозирги ҳиссий ҳолатини тузатишга қаратилган ва тўлиқ характерга эга бўлган фавқулодда психологик ёрдам тўғридан-тўғри воқеа жойида: жисмоний, моддий, психологик жиҳатдан фавқулодда вазиятларда жабрланган шахсларга; фавқулодда вазиятларда жабрланганлар ва ҳалок бўлганлар билан шахсий муносабатларга эга бўлган оила а'золари, бошқа қариндошлар ва бошқа шахслар; фавқулодда вазиятларда жабрланган ва ҳалок бўлган фавқулодда вазиятларнинг гувоҳлари фавқулодда вазиятлар зонасига яқин; фавқулодда вазиятлар оқибатларини бартараф этишда иштирок этувчи мутахассисларга.
12. Психологик ёрдамнинг тавсия этилган воситалари ва усуллари рўйхати:
а) психологик ёрдамнинг тавсия этилган воситалари ва усулларининг қисқача рўйхатини юритиш ваколатли Умумроссия профессионал психологик ташкилоти томонидан амалга оширилади.
б) психологик ёрдамнинг тавсия этилган воситалари ва усуллари рўйхатида ва психологик ёрдамнинг тавсия этилган воситалари ва усулларининг жамланган рўйхатида мавжуд бўлган ма'лумотлар:
1) жамоат мулки, шу жумладан ахборот телекоммуникация тармоқларида жойлаштирилади;
2) Ўзбекистон Республикасининг муаллифлик ҳуқуқи тўғрисидаги қонунчилигига мувофиқ бўлиши керак.
14-модда. Аҳолини психологик ёрдам ҳақида хабардор қилиш ва психологик ёрдам сўраш
1. Аҳолини психологик ёрдам тўғрисида хабардор қилиш ушбу Федерал қонунга, "ахборот, ахборот технологиялари ва ахборотни ҳимоя қилиш тўғрисида" Федерал қонунига, ахборотни тақдим этиш ва тарқатишни тартибга солувчи бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга мувофиқ амалга оширилади.
2. Аҳолини психологик ёрдам тўғрисида хабардор қилиш Ўзбекистон Республикасиқонунларида ахборот бериш ва тарқатиш соҳасида, шу жумладан оммавий тадбирлар шаклида назарда тутилган шаклларда амалга оширилади.
3. Аҳолини касбий психологик ёрдам олиш имконияти тўғрисида хабардор қилиш "хайрия ва кўнгиллилик тўғрисида"Федерал қонунга мувофиқ кўнгиллилар (кўнгиллилар) томонидан амалга оширилиши мумкин. Агар керак бўлса, психологик ёрдам кўрсатиш ва профессионал психологик ёрдам кўрсатиш учун психологик йўналишлар бўйича университетларда таҳсил олаётган кўнгиллилар (кўнгиллилар) гуруҳларини шакллантириш мумкин.
4. Психологик ёрдам психологик ёрдам олувчининг, унинг қонуний вакилининг ихтиёрий шахсий мурожаати (оғзаки, ёзма шаклларда, шу жумладан ахборот ва телекоммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда) асосида амалга оширилади.
5. 14 ёшгача бо 'лган вояга етмаган шахсларга психологик ёрдам кў рсатиш ушбу модданинг 3-қисмида назарда тутилган ҳоллар бундан мустасно, уларнинг ота-оналари, васийлари ёки бола учун жавобгар бо ' лган давлат муассасалари ходимларининг мурожаатлари асосида амалга оширилади.
6. Ўн тўрт ёшгача бўлган вояга этмаганларга психологик ёрдам кўрсатиш учун қонуний вакилларнинг розилиги талаб қилинмайди:
1) вояга этмаганга нисбатан зўравонлик, жисмоний, руҳий, жинсий зўравонлик фактларини аниқлашда;
2) вояга етмаган шахс ижтимоий хавфли вазиятда, шу жумладан давлат ҳимоясига муҳтож деб топилган тақдирда;
3) таълим муассасаларида ва соғлиқни сақлаш ташкилотларида ва ижтимоий ҳимоя органларида психологик профилактика билан;
4) агар улар табиий ва техноген фавқулодда вазиятга тушиб қолсалар;
5) вояга этмаган шахс психологик ёрдам учун аноним равишда, ишонч телефони орқали мурожаат қилганда.
7. Белгиланган тартибда муомалага лаёқатсиз деб топилган шахсларга психологик ёрдам кўрсатиш уларнинг қонуний вакилларининг мурожаатлари асосида амалга оширилади.
8. Ижтимоий хавфли аҳволда бўлган ва узоқ муддатли психологик реабилитатцяга муҳтож бўлган оилалар ва шахслар, шунингдек, фавқулодда вазиятлар ва ёнғинларда жабрланганлар, қисқа муддатли психологик ёрдамга муҳтож бўлганлар уни ўз навбатида олишади.
9. Психологик ёрдамни рад этиш ёки тўхтатиш учун асослар:
1) психологик ёрдам олувчининг сўрови психологик ёрдам кўрсатадиган шахсларга кўрсатиладиган психологик ёрдам турларига мос келмаслиги;
2) психологик ёрдам олувчи томонидан психологик ёрдам кўрсатадиган шахс томонидан белгиланган қабул қилиш қоидаларига риоя қилмаслик;
3) мурожаат қилиш пайтида ёки психологик ёрдам кўрсатиш жараёнида аниқланган руҳий касалликлар ва хатти-ҳаракатларнинг бузилиши.
10. Соғлиғи сабабли муҳтож бўлган фуқаролар ихтисослаштирилган тиббий ёрдам уларнинг розилиги билан психологик ёрдам ко ' рсатувчи шахс томонидан тиббий муассасаларга ихтиёрий даволанишга юборилади.
15-модда. Ўзбекистон Республикасидавлат ҳокимияти органларининг, Ўзбекистон Республикасита'сис об'ектларининг давлат ҳокимияти органларининг, психологик ёрдам соҳасидаги маҳаллий ўзини ўзи бошқариш органларининг давлат сиёсати ва ваколатлари