& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

Tu`birles so`z
Bir tu`bir so`zge so`z jasawshι ha`r qιylι qosιmtalardιn` jalg`anιwι menen payda bolg`an jan`a ma`nili so`zler tu`birles so`zler dep ataladι. Mιs:Paxta-paxtakesh-paxtashιlιq Oqι-oqιw-oqιwshι-oqιmιslι-oqιg`an
Dara ha`m qospa so`zler
So`zler du`zilisi jag`ιnan dara so`z ha`m qospa so`z bolιp ekige bo`linedi.
Bir tu`bir so`zden duzilgen so`z dara so`z dep ataladι.
Mιs:Oqι, suw, mazalι, uzιn, taw
Eki ya birneshe so`zlerdin` qosιlιwιnan du`zilgen so`zler qospa so`zler dep ataladι.
Qospa so`zler eki tu`bir so`zdin` birigiwinen jasaladι.
Mιs:Birqazan, atqulaq, qιzketken, uzιn boylι, qara torg`ay
Qospa so`zler bir neshe so`zden qurιlιsιda, bir leksikalιq ma`ni bildiredi.
Qospa so`zler jasalιw o`zgesheligine qaray 4-tu`rli boladι.
Birikken so`zler, birikpegen so`zler, jup so`zler, qιsqarg`an so`zler
Birikken so`zler
Eki ya onnanda ko`p so`zler birigip bir ma`ni bildirip keledi bunday so`zler birikken so`zler dep ataladι.
Mιs: Atqulaq, Gu`lmurat, Xojeli, Du`ysenbay, Fotoapparat
Birikpegen so`zler
Eki ya onnanda ko`p so`zlerdin` dizbeklesiwinen birikpegen qospa so`zler jasaladι.Olar bir-birinen bo`lek jazιladι.
Birikpegen qospa so`zler bo`lek-bo`lek jazιlg`anι menen bir ma`ni bildiredi.
Mιs:Sarι may, mal qora,xabar beriw, gurrin` etiw, mal sharwashιlιg`ι,xalιq aralιq
Jup so`zler
Eki so`zdin` juplasιp yaki qaytalanιp keliwi arqalι jup so`zler jasaladι.
Olardιn` ma`nileri ha`r tu`rli bolιp keledi.
Mιs:Shay-pay, ata-ana, qazan-tabaq,mal-mu`lk
Jup so`zlerdin` arasιna defis qoyιlιp jazιladι.
Ma`selen: tuwιsqan-tuwg`an, qazan-tabaq, mal-mu`lk degen jup so`zler jιynaqlaw, ja`mlew ma`nisin bildirse, nan-pan, shay-pay degen so`zler ulιwmalιq ma`ni bildiredi.
Qιsqarg`an so`zler
Qιsqarg`an so`zler birikpegen qospa so`zlerdin` qιskarιwιnan jasaladι. Mιs: Q R, O`z R, Makankom
Qospa so`zler to`mendegishe qιsqaradι.
1. ha`r bir so`zdin` birinshi ha`ripleri alιnιwι arqalι qιsqaradι ha`m bas ha`ripler menen jazιladι.
Mιs: QMU, NMPI, AQSh, BMSh h t b
2. Da`slepki so`zdin` birinshi buwιnι,kiyingi so`zdin` da`slepki ha`riplerinin` qιskartιlιp alιnιwιnan jasaladι. Bunday qιskarg`an so`zlerdin` quramιndag`ι buwιnnιn` birinshi ha`ribi, keyingi qιskartιlg`an so`zlerdin` da`slepki ha`ripleri bas ha`rip penen jazιladι.
Mιs: O`z R, Tash MI, KamAZ, t.b.
3. So`zlerdin` da`slepki buwιnlarιnan jasaladι: Pedpak, Medpak
4. birnshi so`zdin` da`slepki buwιnι, keyingi so`zdin` qιskarmay qosιlιwιnan da jasaladι. pedinstitut- pedagogikalιq institut. Bunday qιskarg`an so`zler kishi ha`rip penen jazιladι.
Solay etip, qιskarg`an so`zler 4 tu`rli usιl menen jasaladι.