& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

& Awιspalι feyiller is ha`rekettin` orιng`a,jag`dayg`a tikkeley ta`sirin bildiredi.Olar barlιq waqιtta tabιs sepligindegi so`zler menen dizbeklesip keledi. Mιs:Kitaptι oqιdιm.Kirdi juwdι.
& Awιspasιz feyiller zatlardιn` is-ha`reketlerinin` ha`r tu`rli ko`rinislerin jag`daylarιn bildirip keledi.Olar tabιs sepliginen basqa sepliktegi so`zler m-n bay-p keledi. Mιs:Jumιstan keldim.Kinog`a bardιm.Mektepte ko`rdim.
o`s, juwιr, otιr, jat, quwan, semir usag`an feyil so`zler jeke turιp, awιspasιz ma`ni an`latadι. Mιs: ornιn`da jat, ornιn`da otιr, iship semir
sonday-aq –g`ιz, -giz, -qιz, -kiz, -dιr, -dir, -tιr, -tir, -ιr, -ir qosιmtalarι tu`bir feyillerge jalg`anιp, awιspasιz feyillerden awιspalι feyil jasaydι. Mιs: sen qalag`a bar (awιspasιz). Sen u`ken`di barg`ιz. (awιspalι)
Feyil da`rejeleri.
Is-ha`reket penen onιn` islewshisi arasιndag`ι ma`nilik qatnaslardι bildiretug`ιn feyillerge feyil da`rejeleri dep ataladι. Feyildin` da`reje ma`nileri tu`bir ha`m do`rendi feyiller arqalι bildiriledi. Mιs: oqι, oqιt, ter, tergiz
Feyildin` basqa qosιmtalarι da`reje qosιmtalarιnan keyin jalg`anadι. Feyil da`rejeleri Is-ha`reket penen onιn` islewshisi arasιndag`ι ma`nilik qatnaslarιna ha`m morfologiyalιq belgilkrine qaray: O`zlik da`reje
O`zgelik da`reje, Belgisiz da`reje, Sheriklik da`reje sιyaqlι to`rt tu`rge bo`linedi.


O`zlik da`reje.
O`zlik da`reje is-ha`reket iyesinin` o`zi ta`repinen islengenin bildiredi.yag`nιy is-ha`reketti islewshi basqa birew emes, sol is ha`reket iyesinin` o`zi ta`repinen islenedi. Mιs: juwιndι, kiyindi, awqatlandι. Bul feyillerdin` is-ha`reketi islewshinin` o`zine qaratιlg`an, waqιya, ha`reketti islewshi o`zi.
1. O`zlik da`reje feyili arnawlι ιn-in,-n qosιmtalarι arqalι jasaladι. olar, ko`binese awιspalι ma`nidegi tu`bir feyillerge jalg`anιp, sol awιspalι feyiller awιspasιz feyilge o`tedi. Mιs: jasandι, tayarlandι, tazalandι, oylandι, orandι.
Mιs:1.Nurjan juwιndι,kiyindi,tarandι,.
2.Marat a`ri-beri oylandι.
2. O`zlik da`reje feyili geyde –ιl-il,-l qosιmtalarι arqalι da jasaladι.mιs: keril, sozιl, shomιl, bu`gil, awdarιl
Mιs:O`tepke burιldι.Adamlar O`teptin` da`rwazasιnιn` aldιna jιyιldι
O`zlik da`reje jasawshι -ιn, -in qosιmtasι dawιssιz sesten keyin, al –n qosιmtasι dawιslιdan keyin jalg`anadι. Mιs: juw-ιn, su`rt-in, oyla-n, ayla-n