# Áyyemgi Egipet hám Áyyemgi Rimde

-Informaciya qawipsizligi elementleri áyyemgi dáwirlerden berli qollanilib kelinip atır : qay jerlerde kriptografiya qollanılǵan?
====
# Áyyemgi Egipet hám Áyyemgi Rimde
====
Áyyemgi Egipette
====
Áyyemgi Rimde
====
Áyyemgi Greciyada
+++++
- Konsalting degenimiz ne?
====
Qawipsiz sistemalarningmodellarini úyreniw hám islep shıǵıw, qorǵaw mexanizmlerin sintezqilish hám analiz qılıw, nızamshılıq bazasın jetilistiriwge qaratılǵan.
====
#Olar tiykarınan programmalıq támiynat, apparat quralları yamasa
kompleks qorǵaw ilajların tańlaw yamasa ámelge asırıwda, qawipsizlik
siyasatın islep shıǵıwda yamasa qorǵaw ilajların qóllawdı tártipke
soluvchi normativ-huqıqıy bazadan paydalanıwda qıyınshılıqlarǵa dus
keletuǵın shólkemlerge máslahát xızmetlerin kórsetiw menen
shuǵıllanadılar.
====
Ulıwma alǵanda, bunday oraylardıń roli olardıń keying rawajlanıw baǵdarların belgilep beriwinde kórinetuǵın boladı.
====
Olar qawipsizlik ónimlerin sınap kóriw, salıstırıwlaw hám sertifikatlastırıw programmaların ámelge asıradılar, sonıń menen birge sertifikatlaw hám sınaq usıllarına jantasıwlardı islep shıǵadılar.
+++++
-Izertlew degenimiz ne?
====
#Ádette, olar iri oqıw orınları yamasa fakultetleri tiykarında isleydi mámleket shólkemleri bólindileri hám informaciya qawipsizliginiń teoriyalıq tiykarların úyreniw hám jetilistiriw, qawipsiz sistemalardıń modellerin úyreniw hám islep shıǵıw, qorǵaw mexanizmlerin sintez qılıw hám analiz qılıw, nızamshılıq bazasın jetilistiriwge qaratılǵan.
====
Ulıwma alǵanda, bunday oraylardıń roli olardıń keying rawajlanıw baǵdarların belgilep beriwinde kórinetuǵın boladı.
====
Olar qawipsizlik ónimlerin sınap kóriw, salıstırıwlaw hám sertifikatlastırıw programmaların ámelge asıradılar, sonıń menen birge sertifikatlaw hám sınaq usıllarına jantasıwlardı islep shıǵadılar.
====
Hár qanday basqa ilim sıyaqlı, informaciya qawipsizligi de óz qawipsizligin támiyinlewdiń barlıq táreplerin anıqlaw xarakteristikalawǵa ılayıq bolǵan óziniń kontseptual apparatına iye.
+++++
- Sertifikatlaw orayları degenimiz ne?
====
#Olar qawipsizlik ónimlerin sınap kóriw, salıstırıwlaw hám sertifikatlastırıw programmaların ámelge asıradılar, sonıń menen birge sertifikatlaw hám sınaq usıllarına jantasıwlardı islep shıǵadılar. Húkimet hám ǵárezsiz sertifikatlastırıw shólkemleri bar. Ulıwma alǵanda, bunday oraylardıń roli olardıń keyingi rawajlanıw baǵdarların belgilep beriwinde kórinetuǵın boladı.
====
Hár qanday basqa ilim sıyaqlı, informaciya qawipsizligi de óz qawipsizligin támiyinlewdiń barlıq táreplerin anıqlaw xarakteristikalawǵa ılayıq bolǵan óziniń kontseptual apparatına iye.
====
Olar qawipsizlik ónimlerin sınap kóriw, salıstırıwlaw hám sertifikatlastırıw programmaların ámelge asıradılar, sonıń menen birge sertifikatlaw hám sınaq usıllarına jantasıwlardı islep shıǵadılar.
====
Ulıwma alǵanda, bunday oraylardıń roli olardıń keying rawajlanıw baǵdarların belgilep beriwinde kórinetuǵın boladı.
+++++
- Informaciya qawipsizligi teoriyasınıń tiykarları qaysilar?
====
Axborot
====
Axborot texnologiyalari
====
Axborot sistemasi
====
#Informaciya qawipsizligi, informaciya qorǵawı
+++++
-Informaciya qawipsizligi degenimiz ne?
====
# Bul insan, jámiyet, mámleket máplerine (milliy máplerine) zálel etkazishi múmkin bolǵan informaciya resurslarini (informaciya ortalıǵı ) ishki hám sırtqı abaylardan qorǵaw jaǵdayı.
====
Informaciya qawipsizligin buzıw axir-aqıbet onıń iyesine ziyan jetkizedi.
====
Informaciyanıń tariypi, onıń huqıqıy rejimi, múlk huqıqı hám qorǵawlanǵan maǵlıwmatlarǵa kirisiw menen baylanıslı túsinikler
====
Informaciya qawipsizligi teması menen tikkeley baylanıslı túsinikler
+++++
-Informaciya degenimiz ne?
====
#Usınıs etiw formasına qaramastan, maǵlıwmatlar (xabarlar, maǵlıwmatlar)
====
Maǵlıwmat alıw hám odan paydalanıw qábileti.
====
Informaciya qawipsizligin shólkemlestiriw.
====
maǵlıwmatlar
+++++
-Informaciya texnologiyalari degenimiz ne?
====
# Processler, maǵlıwmatlardı izlew, jıynaw, saqlaw, qayta islew, usınıw, tarqatıw usılları hám sol sıyaqlı processler hám usıllardı ámelge asırıw usılları
====
Maǵlıwmat alıw hám odan paydalanıw qábileti.
====
Informaciya qawipsizligin shólkemlestiriw.
====
maǵlıwmatlar
+++++
-Informaciya sistemasi?
====
#Maǵlıwmatlar bazaları hám informaciya texnologiyaları jáne onı qayta islewdi támiyinleytuǵın texnikalıq qurallar quramındaǵı maǵlıwmatlar kompleksi boyınsha Informaciya texnologiyaları. Sózlik, informaciya sisteması bul maǵlıwmatlardı saqlaw hám tarqatıw ushın maǵlıwmattı saqlaw, izlew hám qayta islew sisteması hám tiyisli shólkemlestirilgen resurslar (insan, texnikalıq, finanslıq hám basqalar )
====
Maǵlıwmat alıw hám odan paydalanıw qábileti.
====
Belgisiz muǵdardaǵı shaxslar tárepinen maǵlıwmat
====
Málim bir adamlar sheńberi tárepinen maǵlıwmat
+++++
- Informacion-telekommunikatsiya tarmaǵı degenimiz ne?
====
# Baylanıs liniyalari arqalı maǵlıwmatlardı uzatıw ushın mólsherlengen texnologiyalıq sistema, oǵan kirisiw kompyuter texnologiyaları járdeminde ámelge asıriladı.
====
Maǵlıwmat alıw hám odan paydalanıw qábileti.
====
Belgisiz muǵdardaǵı shaxslar tárepinen maǵlıwmat
====
Málim bir adamlar sheńberi tárepinen maǵlıwmat
+++++
- Informaciya iyesi?
====
#Ǵárezsiz túrde maǵlıwmat jaratqan yamasa nızam yamasa shártnama tiykarında hár qanday kriterya menen belgilenetuǵın maǵlıwmatlarǵa kiriw ruxsatın beriw yamasa sheklew huqıqın alǵan shaxs.
====
Qáwipsizlik etiletuǵın maǵlıwmatlarǵa kiriw ruxsatı túsinigi huqıqıy túsiniklerge tiyisli bolıwı
====
Informaciya qawipsizligin sho'lkemlestiriw menen baylanıslı túsinikler
====
Málim bir adamlar sheńberi tárepinen maǵlıwmat
+++++
-Informaciya menen támiyinlew?
====
#Málim bir adamlar sheńberi tárepinen maǵlıwmat alıwǵa yamasa málim bir shaxslar sheńberine maǵlıwmat uzatıwǵa qaratılǵan háreketler.
====
Informaciya iyesi retinde mámleket, shólkemler hám puqaralar esaplanadı
====
Maǵlıwmatlardı saqlaw hám tarqatıw ushın maǵlıwmattı saqlaw, izlew.
====
Qayta islew sisteması hám tiyisli shólkemlestirilgen resurslar
+++++
-Informaciyanı tarqatıw?
====
#Belgisiz muǵdardaǵı shaxslar tárepinen maǵlıwmat alıwǵa yamasa gey birewlerge maǵlıwmat uzatıwǵa qaratılǵan háreketler.
====
Qayta islew sisteması hám tiyisli shólkemlestirilgen resurslar
====
Informaciya iyesi retinde mámleket, shólkemler hám puqaralar esaplanadı
====
Maǵlıwmatlardı saqlaw hám tarqatıw ushın maǵlıwmattı saqlaw, izlew.
+++++
- Qorǵalǵan maǵlıwmatlar?
====
# Múlk huqıqı obiekti bolǵan hám huqıqıy hújjetler talaplarına yamasa informaciya iyesi tárepinen belgilengen talaplarǵa muwapıq qorǵaw etiletuǵın maǵlıwmatlar
====
Maǵlıwmat alıw huqıqınan paydalanıw
====
Sheklengen kirisiw múmkinshiligine iye bolǵan maǵlıwmatlar
====
Informaciyanı tosattan tásir etiwden qorǵaw
+++++
- Informaciyanı tarqalıp ketiwden qorǵaw?
# Qorǵalǵan maǵlıwmattı jarıyalaw nátiyjesinde onıń qadaǵalawsız tarqatilishini aldın alıwǵa qaratılǵan iskerlik, maǵlıwmatlarǵa ruxsatsız kirisiw hám razvedka tárepinen qorǵawlanǵan maǵlıwmatlardı alıw.
====
Sheklengen kirisiw múmkinshiligine iye bolǵan maǵlıwmatlardıń jasırınlıǵına ámel qılıw
====
Sheklengen kirisiw múmkinshiligine iye bolmagan maǵlıwmatlardıń jasırınlıǵına ámel qılıw
====
Informaciyanı tosattan tásir etiwden qorǵaw
+++++
-Informaciya qawipsizligi ideyası
====
# Bul informaciya qawipsizligi maqsetine erisiw ushın zárúr bolǵan texnikalıq hám shólkemlestirilgen ilajlardıń quramı, mazmunı, baylanısı hám izbe-izligin ashıp beretuǵın tiykarǵı ideya.
====
Informaciyanı qáwipsizlik qılıw nátiyjeleriniń belgilengen maqsetke muwapıqlıǵı dárejesi.
====
Razvedkaning qorǵawlanǵan maǵlıwmat alıwına jol qoymaw boyınsha iskerlik
====
Razvedkaning texnikalıq qurallar járdeminde qorǵawlanǵan maǵlıwmatlardı alıwına jol qoymaw boyınsha iskerlik.
+++++
- Informaciyanı qorǵaw sharası?
====
# Informaciyanı qorǵaw usılları hám quralların islep shıǵıw hám (yamasa ) ámelde qóllawǵa qaratılǵan háreketler kompleksi.
====
Informaciyanı qáwipsizlik qılıw nátiyjeleriniń belgilengen maqsetke muwapıqlıǵı dárejesi.
====
Razvedkaning qorǵawlanǵan maǵlıwmat alıwına jol qoymaw boyınsha iskerlik
====
Informaciyanı tosattan tásir etiwden qorǵaw
+++++
-Informaciya resursları (maǵlıwmatlar) degenimiz ne?
====
# Bul fizikalıq hám yuridikalıq adamlardıń ózleri hám mámleket ortasındaǵı munasábetler obiektleri
====
Informaciyanı tosattan tásir etiwden qorǵaw
====
Razvedkaning qorǵawlanǵan maǵlıwmat alıwına jol qoymaw boyınsha iskerlik
====
Maǵlıwmat alıw huqıqınan paydalanıw
+++++
- Jasırın (jabıq, qorǵalǵan ) hújjet degenimiz ne?
====
#Intellektuallıq múlktiń intellektuallıq múlkin quraytuǵın, sheklengen kirisiw yamasa paydalanıwdı óz ishine alǵan hújjetlestirilgen maǵlıwmat tasıwshısınıń ajıralmaytuǵın forması túsiniledi
====
Tarqatıw qadaǵan etilgen rásmiy maǵlıwmatlar, rásmiy paydalanıw ushın rásmiy keńselerde kórsetilgen
====
Xarakterge iye bolǵan hám ashıq baspasózde daǵaza etińmasligi kerek bolǵan hújjetler
====
Sırtqı yamasa ishki dereklerdiń qolaysız múmkinshilikleri zárúrli jaǵdaylar
+++++