‘ zbek isto n r espublik as1 o liy V a ‘rta m a X su s t a ’lim vаулri jg I n izo m iy nom idagj

30.T onik (m usiqiy) urg'uning belgisi qaysi qatorda t o ‘g ‘ri 

ko'rsatilgan?

A .U rg'uli  b o 'g 'in d a  ovoz toni o'zgaradi.

B .U rg'uli b o 'g 'in d a   unli  kuchsizlanadi.

D .U rg'uli b o 'g 'in d a g i  unli zarb  bilan talaffuz qilinadi.

E .U rg'uli  b o 'g 'in d ag i  unli  diftongoid x arakterdabo'ladi.

31.B og'langan  va  erkin  urg'uli  tillar  qanday farqlanadi?

A.  B og'langan u rg 'u li tillarda u rg 'u  asosan so'zdagi biror  b o 'g 'in g a  doimiy 

bog'langan bo'ladi.  M asalan,  rus tilidagi  u rg 'u  shu  xususiyati  bilan xarakterlanadi.

B.  B og'langan  urg'uli tillarda urg’u asosan so'zdagi  biror b o 'g 'in g a  doimiy 

bog'langan b o 'lad i.  M asalan,  o'zbek tilidagi  u rg 'u   shu xususiyatga ega.

D.  Erkin  urg'uli tillarda urg'uning turli  b o 'g 'in la rg a  tushishi  me'yor sanaladi.  Rus 

tilidagi  urg'u  bunga misol bo'ladi.

E . B   v a D .

34

---

32. Sintagma  urg'usi va  ayiruv urg'usi qanday farqlanadi?

A.  Sintagma urg'usi  nutq oqimining ma'no jihatdan  muhim bo ‘lgan qismini 

alohida ta'kidlaydi,  uni boshqa qismlardan ajratish uchun xizmat qiladi.  Ayiruv 

urg’usi esa gap bo'lakiaridan  birini  ta'kidlaydi,  ammo uni belgilamaydi.

B.  Sintagma urg'usi grammatik holatga ta'sir qiladi. Ayiruv urg'usida bu holat 

kuzatilmaydi.

D.  Sintagma urg'usining logik va emfatik urg'u  kabi turlari bor.  Ayiruv urg'usida 

bunday bo'linish (farqlanish) yo'q.

E.  A. vaB .

33.  Intonatsiya  nima?

A. U rg‘ulartizim i,  ulaming gap yoki  nutqdagi majmui.

B.  B o'g’inlar tizimining nutqdagi  ishtiroki.

D.  Unli  va  undoshlaming fizik-akustik, artikulatsion 

xususiyatlaridan  kelib chiqadigan  talaffuz shakllari.

E.Og‘zaki  nutqning ritmik-melodik tomoni, undagi  ovoz(ton) tovlanishlari.

34.  Intonatsiya  qanday birlik?

A.  Segment birlik. 

.  .  .  .  .

B.  Grammatik birlik.

D.  Supersegment birlik.

E. Leksik birlik.