0. Сарин; рангли уран слюдаси. Сол


Анализ минералогический - Минералогии тахлил


Download 148.8 Kb.
bet11/24
Sana06.04.2023
Hajmi148.8 Kb.
#1333286
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   24
Bog'liq
2023 taxlanayotgan (2)

Анализ минералогический - Минералогии тахлил т. ж. ва маъданлар м-л таркибининг микдори ва сифатини аниклаш. Турли усуллар билан олиб бори- лади: 1. Эич маъданлардаги (аншлиф еки шлифлар- да) турли м-ллар доначалари эгаллаб турган майдон- лар (майдон усули), м-лларни кесиб утувчи параллел чизикларнинг оралик узунлиги (чизикли усул) ёки улар­га турри келувчи нукталар сони (нуктавий усул) улча- нади ва йигилади. 2. Бушок (майдаланган) маъданлар учун учта усул бор: а) огирлик усули-олинган маъ- дандан (бинокуляр остида) маълум м-л доначалари ажратиб олинади ва уларнинг огирлиги аникланади; б) статик (туррун) огирлик усули - урганиш учун олин- ган маъдан намунасининг огирлиги аникланади; кхм- матбахо м-ллар массаси эса уларнинг уртача массаси- га нисбатан доначалар сонининг купайтмаси сифати­да аникланади; в) хажм усули-бинокуляр остида маъ­лум м-ллар ва урганилаётган маъданнинг к°лган м-ллар доначалари саналади. Турли м-ллар доначала- рининг хажмлари бир фракцияга тенг деб кабул кили- нади. М-ллар микдори хажмларда ёки орирлик фоиз­ларда ифодаланади ва куйидаги формула асосида Хисоблаб чикилади:
С=1А/1В 100;
бунда: С- урганилаётган м-лнинг хажм ёки огирлик микдори, А-урганилаётган м-л майдонининг йирин-диси, уни ке­сиб утган чиэиклар узунлиги ва Х-к- В - урганилаётган маъдан ёки т. ж. инг хамма донача­лари, майдонлари, чизиклар узунлиги, нукта ёки дона­чалар сонининг йириндиси.

Анализ морфологический - Морфологик тахлил

  • экэоген жараёнлар ҳамда хоэирги геоморфология тузилишни урганиш йули билан Ер пусти харакати- нинг зволюцион ривожланишини тиклаш усули.


Анализ морфотектонический - Морфотектоник тахлил - рельефнинг кутарилганлиги ва ботик текис- лик юэалари, террасалар, уларнинг деформациялари ва б.ларнинг тахлил и ёрдамида энг янги тектоник хара- катларни аниклаш усули.


Анализ мощностей - Кзлинликлар тахлил и - тек­тоник харакатлар, шаклланиш ва турли тартибдаги ер пусти алохида структураларининг ривожланиш тари- хини урганадиган асосий усуллардан бири.

Анализ осадочных пород генетический - Чукинди tof жинсларининг генетик тахлили термин тубдан фарк килув­чи икки хил маънода ишлатилади: а) т. ж. ёки улар­нинг комплекси хосил булишининг табиий географик шароитини тиклаш; бу долларда генетик тахлил мфа- циал тахлил” синоними булади; б) у ёки бу т. ж. ларини, асосан аутиген жинсларни, шунингдек чации, т. ж. ларини ҳосил хилган жараёнлар механиэмини ёритиш маъносида ишлатилади. Бу терминдан иккин- чи маънода фойдаланиш максадга мувофикдир. Анализ парагенетическин минеральных ассоциаций Минераллар ассоциацияларининг параге­нетик тахлили - т. ж. м-л ассоциацияларини ташкил Килувчи, узига хос генетик ва тарихий умумийликларга эга м-ллар гурухини ажратиш имконини берадиган петрографик-минералогик тадкицотлар мажмуи. Маг­матик, метаморфик ва чукинди т. ж. лари хамда маъ- данларни урганишда кенг кулланилади.


Анализ перерывов и несогласий - Танаффус ва номоеликлар та\лили - палеотектоник реконструк- цияларнинг асосий усулларидан бири булиб, ер коби- гининг харакатланиш тарихини аа алохида вакт орали- гида ҳамда майдонлардаги хусусиятларини аниклаш имконини беради.

Анализ природный воды - Табиий сувларнинг тахлили - табиий сувларнинг кимёвий, газли таркиби­ни; физик, биологик ва техник хусусиятларини аник­лаш. Кимёвий тахлил натижасида сув таркибидаги водо­род ионлари концентрациям (pH), сувнинг минерал- ланиши - минерал моддаларнинг курук колдиги ёки КУРУК чукинди йигиндиси [г/л, (мг/л), г/кг (мг/кг), мг экв/л хисобида], К, Na, NHх, Mg, Са, N0х, N02, Cl, SOх, HC03 ва COj, 02, Si ионларининг микдори [г/л(мг/л) ёки г/кг (мг/кг), мг. экв/л ва %- эка хисобида] аник­ланади. Булардан ташхари микроэлементлар, кам уч­райдиган ва радиоактив элементлар урганилади.

Анализ пробирный - Пробирли тахлил - флюслар билан эритилган маъдан, концентрат ва металлургик махеулотлар таркибидаги метал микдорини аниклаш. Купинча асл металларни, баъэан кургошин, калай, ни­кель, сурма, висмут ва мисни аниклаш учун хам кулла­нилади.

Анализ рентгеноспектральный - Рентген-спект- рал тахлил - урганилаётган моддада жуда оз мик- дордаги (фоиэнинг 1000 дан 1 кисми) кимёвий эле- ментларни аниклаш ва уларнинг микдорий нисбатла- ри хакида фикр юритиш имконини берадиган усул. Табиатда хар бир кимёвий элементнинг маълум шаро- итда факатгина узига хос булган рентген нурланиш- нинг маълум узунликдаги тулкинларини кузгатиш ху- сусиятига эгалигига асосланган.

Анализ рентгеноструктурный - Рентген-структу- равий тах­лил - кристал струкгураларини аниклаш учун кулланилади. Рентген нурланишининг кристал- лардаги дифракцияси ва кристаллар югка туридан рентген нурларининг кайтарилиши конунларига асос­ланган. Натижада эаррачаларнинг (атом, молекула, ион) кристаллик структураларда жойлашишини тасавву Килиш имкони пайдо булади.

Анализ седиментометрический (седиментационный)Седиментометрик (седиментацион) таҳлил - дисперс системада эаррачаларнинг улчамларига Караб таксимланишини таъминловчи функцияни аник­лаш имконини берувчи микдорий тадкикот усули. С.т. иккита синфга булинади: ер тортиш кучи майдонида- ги тахил ва электр, марказдан кочма кучлар майдон- ларидаги тахлиллар усули. Геологияда С.т. суюклик суспенэиясида каттик эаррачаларнинг улчамларига цараб чукиши теэлигига асосан аниклаш усуллари кул­ланилади. Геология амалиётида "Сабанин усули” ва "Робинзон усули” кенг кулланилади.

Анализ ситовый - Элаш тамили - зичланмаган, май- даланган т. ж. ларини маълум йирикликдаги фракци- яларга механик ажратиш. Анъанавий равишда турла- рининг диаметри 10; 7; 5; 3; 2; 1; 0,5; 0,25 ва 0,1 мм булган элаклар ишлатилади.

Анализ спектральный - Спектрал тахлил - модда- нинг сифат ва микдорий таркибини аниклаш ёки улар­нинг кимёвий тузилиши хусусийлигини узига хос спек- трлари ёрдамида урганишнинг физик усули. У нурла- ниш спектри буйича эмиссион (атомли), абсорбцион (молекулали), люминесцент-спектрал, рентген-спектрал тахлиллар, раман-спектр буйича комбинацион ёйилиш ва б.ларга булинади.

Анализ спектральный эмиссионный - Эмиссион спектрал тахлил - модданинг нурланиш спектри буйи­ча унинг кимёвий таркибини аниклаш усули. У спект­рал чиэикларни урганишга минимал сарф-харажат кет- каэиш билан айрим олинган намунада бир вактнинг узида деярли хамма кимёвий элементларни аниклаш имконини беради.

Анализ структурный региональный - Регионал структуравий тахлил - йирик регионлар тадкикоти- нинг турли тартибдаги ва генеэисдаги структура эле- ментларининг фаэодаги урни ва жойлашишини урга- нувчи тектоник усули.

Анализ текстурный - Текстуравий тахлил - чукин­ди т. ж. лари ва улар комплекси текстурасини урга­ниш усули. Анализ асосан уч йуналишда олиб бори- лади: 1. Заррачалари богланмаган ёки литификация- га уцраган бирламчи седиментацион структураларни урганиш. 2. Т. ж. ларининг иккиламчи текстурасини уларнинг хосил булишининг турли боскичларида урга­ниш. 3. Текстуранинг б. хоссаларини та\лил килиш ва уларнинг киркимларда таркалиш конуниятларини аниклаш. Бирламчи текстурани урганиш фациал таҳ- лилда, шунингдек палеогеографик шароитни тиклаш- да катта ахамиятга эга.

Анализ термический - Термик тахлил - моддалар- ни киэдириш ва совитиш натижасида м-ллар хоссала- ридаги руй берадиган уэгариш ва б. жараёнларни урганиш усули.

Анализ углей технический - Кумирнинг техник тафшли - кумирнинг умумий хоссаларини тавсифлаш учун хиэмат килувчи энг содда тахлил турлари мавжуд.

Анализ рентгеноструктурный - Рентген-структу- равий тахлил - кристал струкгураларини аниклаш учун кулланилади. Рентген нурланишининг кристал- лардаги дифракцияси ва кристаллар югка туридан рентген нурларининг кайтарилиши конунларига асос­ланган. Натижада эаррачаларнинг (атом, молекула, ион) кристаллик структураларда жойлашишини тасаввур Килиш имкони пайдо булади.

Анализ седиментометрический (седиментацион- ный) - Седиментометрик (седиментацион) тахлил - дисперс системада эаррачаларнинг улчамларига Караб таксимланишини таъминловчи функцияни аник­лаш имконини берувчи микдорий тадкикот усули. С.т. иккита синфга булинади: ер тортиш кучи майдонида- ги тахил ва электр, марказдан кочма кучлар майдон- ларидаги тахлиллар усули. Геологияда С.т. суюклик суспенэиясида каттик эаррачаларнинг улчамларига цараб чукиши теэлигига асосан аниклаш усуллари кул­ланилади. Геология амалиётида "Сабанин усули” ва "Робинзон усули” кенг кулланилади.

Анализ ситовый - Элаш тамили - зичланмаган, май- даланган т. ж. ларини маълум йирикликдаги фракци- яларга механик ажратиш. Анъанавий равишда турла- рининг диаметри 10; 7; 5; 3; 2; 1; 0,5; 0,25 ва 0,1 мм булган элаклар ишлатилади.

Анализ спектральный - Спектрал тахлил - модда- нинг сифат ва микдорий таркибини аниклаш ёки улар­нинг кимёвий тузилиши хусусийлигини узига хос спек- трлари ёрдамида урганишнинг физик усули. У нурла- ниш спектри буйича эмиссион (атомли), абсорбцион (молекулали), люминесцент-спектрал, рентген-спектрал тахлиллар, раман-спектр буйича комбинацион ёйилиш ва б.ларга булинади.

Анализ спектральный эмиссионный - Эмиссион спектрал тахлил - модданинг нурланиш спектри буйи­ча унинг кимёвий таркибини аниклаш усули. У спект­рал чиэикларни урганишга минимал сарф-харажат кет- каэиш билан айрим олинган намунада бир вактнинг узида деярли хамма кимёвий элементларни аниклаш имконини беради.

Анализ структурный региональный - Регионал структуравий тахлил - йирик регионлар тадкикоти- нинг турли тартибдаги ва генеэисдаги структура эле- ментларининг фаэодаги урни ва жойлашишини урга- нувчи тектоник усули.

Анализ текстурный - Текстуравий тахлил - чукин­ди т. ж. лари ва улар комплекси текстурасини урга­ниш усули. Анализ асосан уч йуналишда олиб бори- лади: 1. Заррачалари богланмаган ёки литификация- га уцраган бирламчи седиментацион структураларни урганиш. 2. Т. ж. ларининг иккиламчи текстурасини уларнинг хосил булишининг турли боскичларида урга­ниш. 3. Текстуранинг б. хоссаларини та\лил килиш ва уларнинг киркимларда таркалиш конуниятларини аниклаш. Бирламчи текстурани урганиш фациал таҳ- лилда, шунингдек палеогеографик шароитни тиклаш- да катта ахамиятга эга.

Анализ термический - Термик тахлил - моддалар- ни киэдириш ва совитиш натижасида м-ллар хоссала- ридаги руй берадиган уэгариш ва б. жараёнларни урганиш усули.

Анализ углей технический - Кумирнинг техник тафшли - кумирнинг умумий хоссаларини тавсифлаш учун хиэмат килувчи энг содда тахлил турлари мавжуд

Анализ рентгеноструктурный - Рентген-структу- равий тахлил - кристал струкгураларини аниклаш учун кулланилади. Рентген нурланишининг кристал- лардаги дифракцияси ва кристаллар югка туридан рентген нурларининг кайтарилиши конунларига асос­ланган. Натижада эаррачаларнинг (атом, молекула, ион) кристаллик структураларда жойлашишини тасаввур Килиш имкони пайдо булади.

Англезит - Англезит - Pb[SOJ. Кат. 3. Сол. of. Ғарийб Сульфатлар симфига мансуб м-л. Рангсиэ, оч ран­гли, саргиш, кулранг ва яшил, баъэан кук товланувчи кристалл, донадор масса. Олмос ёки cf каби ялтирай- ди. А.- к;уррошинли маъдан. Асосан гилерген, гидро­термал йул билан хосил булган. Кургошин, рух конла- рининг оксидланиш эоналарида учрайди. Йулдош м-ллари: церуссит, галенит, емитсонит, сфалерит, пиро­морфит, малахит, темир оксидлари. Син.: кургошин купороси.

Андалузит - Андалузит - AI3[OjSiOJ. Кат. 7-7,5. Сол. of. 3,1-3,2; утга чидамли оролсимон силикатлар кен- жа синфига мансуб м-л. Ок, кулранг шаффоф, пушти- -циэил; шишасимон ялтирок; кунгир-яшил рангли кри­сталлари ва уларнинг агрегатлари метаморфик т. ж. ларида учрайди. А. чиннисоэлик, алюминий, электрометаллургия саноатида утга чидамли материал сифатида ишлатилади. Йулдош м-ллари: мусковит, биотит, альмандин, турмалин, кордиерит, ставролит, дистен, силлиманит. Син.: микафилит, шиэейлит.

Андезин - плагиоклаэлар иэоморф като- рининг оралик м-ли. Кат. 6-6,5. Сол. of. 2,66-2,69. Таркибида альбит (50-70 %] ва анортит (30-50 %) мавжуд. Т. ж. косил килувчи м-л; андеэитларнинг асо­сий массасида фенокристалл шаклида учрайди.

Андезинит - деярли фацат андеэиндан ташкил топган плагиоклаэит.

Андезит - порфир структурали эффузив т. ж. Асосан плагиоклаз, авгит ва б. м-ллардан камда вулкан шишасидан таркиб топган. Вулканлардан окиб чикадиган лавли жинсларнинг асосий киемини базальт билан А. ташкил килади.

Андезито - базальт - таркиби­даги м-лларга кура андеэит билан базальт оралигида- ги эффузив т. ж.

Андерсонит - Na3Ca [1)Ог (C03)J 6Н20. Сол. of. 2,98. Пустлоксимон, capFHtu яшил, хаворанг яшил рангли м-л. Сувда эрувчан. Томирли конлар- нинг Au-Ag, Pb-Zn м-ллари оксидланиш зонасида учрайди.

Анджелеллит - Анджелеллит - Fe’+4[03(AS04)2]. Кат Сол. ог. 4,86. Тук яшил рангли, яримметал жилоли, мурт м-л. Гематит ва касситеритлар таркибида учрайди.

Андорит - Pb Ag Sb, S6. Кат. 3-3,5. Сол. of. 5,4. Ромбик кристалли, приэмасимон, кулранг кора, чиэик ранги ҳам кора, жилоси металсимон м-л. Паст Кароратли гидротермал конларда хира маъданлар, жем- сонит, пираргирит ва б.лар билан бирга учрайди. Йулдош м-ллари: антимонит, сфалерит, барит, флюо­рит, сидерит, кварц. Син.: вебнерит, сундтит.

Андрадит -Ca3Fe23+[SiOJr Кат 6,5-7,5. Сол. of. 3,7-3,8. Гранатлар гурухига мансуб м-л. Б. гранатлардан таркибида кальций ва темир борлиги билан фарк килади. Андрадитнинг яшил тури деман- тоид-кимматбахо тош. Ранги купинча мал л а эангор ва тук эангор (эумрад ранг). Йулдош м-ллари: магнетит, сфалерит, пироксенлар, кальцит, геденбергит, пирротин. Ишкорли плутоник ва вулканик жинсларда, сочма кон­ларда учрайди. Син.: аллохроит, бредбергит, кальций- темирли гранат, полиадельфит.

Андрюсит (Cu,Fe2+)Fe53+f(0H)3(P04)3]. Кат. 4. Сол. ог. 3,49. Тук яшил, радиал нур шаклида


Download 148.8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling