01 умичт ўқув қул

7.4.Qasqonli qovurish qurilmalar
Qovurish qozonlarning i
zarur bo’lgan bug’ miqdorini, qurilma
Qovurish uchun zarur bo’lgan bug’ miqdorini aniqlash u
tuziladi. Bunda issiqlik balansi alohida 
Qovurish qozonining i
Kirayotgan issiqlik (j): 
- mag’izning quruq moyli modda
- mag’iz tarkibidagi namlik bilan, Q
- havo bilan keladigan, Q
3 
- bug‘ bilan keladigan, Q
4
- namlash vaqtida qo’shilgan namlik bilan,
Sarflangan issiqlik (j): 
- mezga tarkibidagi quruq moyli
104 
50-rasm.Olti qasqonli qovurish qozoni. 
bug’ berish sistemasi, 4-pichoqlar, 5- mufta, 6
oynalar, 9-aspiratsion quvuri, 10- mahsulotni o’tkazib turish uchun 
- o’q, 13-kondensat chiqarish sistemasi, 14- 
li qovurish qurilmalarning issiqlik balansini h
ning issiqlik hisobini bajarishdan maqsad qovurish u
zarur bo’lgan bug’ miqdorini, qurilmaning isitish yuzasini aniqlash
n zarur bo’lgan bug’ miqdorini aniqlash uchu
ssiqlik balansi alohida har bir qasqon uchun tuziladi.
issiqlik balansi 
moddalari bilan, Q
1
; 
tarkibidagi namlik bilan, Q
2
; 
namlash vaqtida qo’shilgan namlik bilan, Q
5
. 
moyli moddalari bilan, Q
6
; 
mufta, 6- bug’ ko’ylagi, 7- 
mahsulotni o’tkazib turish uchun 
tayanch, 15- mezgani 
issiqlik balansini hisoblash 
an maqsad qovurish uchun 
isitish yuzasini aniqlashdan iborat.
chun issiqlik balansi 
n tuziladi. 

---

105 
- mezga tarkibidagi namlik bilan, Q
7
; 
- qasqondan chiqayotgan havo bilan, Q
8
; 
-bug’lanayotgan namlik bilan, Q
9
; 
- yopiq bug’ kondensati bilan ketadigan, Q
10
; 
- issiqlik yo’qotishlar, Q
11
. 
Murakkab aralashmaning issiqlik sig‘imi additivlik qonuni asosida aniqlanadi, 
kkal/kg
С
0
.:
,
S
К
P
М
S
с
К
с
P
с
М
с
с
s
k
p
m
+
+
+
⋅
+
⋅
+
⋅
+
⋅
=
(7.1) 
bu yerda 
m
с
- moyning issiqlik sig‘imi, 
m
с
=0,5 
C
kg
kj
0
; 
p
c
- proteinlarning issiqlik sig‘imi, 
p
c
=0,5
C
kg
kj
0
; 
k
c
-kletchatkaning issiqlik sig‘imi, 
k
c
=0,32 
C
kg
kj
0
; 
s
c
- suvning issiqlik sig‘imi, 
s
c
= 1 
C
kg
kj
0
; 
Qovurish qozonda bug‘langan suv miqdori, kg: 
2
2
1
100
w
w
w
G
W
−
−
=
(7.2) 
bu yerda 
1
w
- yanchilmaning dastlabki namligi, %; 
2
w - yanchilmaning oxirgi 
namligi, %. 
Qasqonning isitish yuzasi quyidagi tenglamadan aniqlanadi, m
2
: 
r
o
t
k
Q
F
'
∆
=
(7.3) 
bu yerda Q- isitish yuza orqali uzatilgan issiqlik miqdori, kkal/soat. 
Har xil turdagi moyli urug’ni yanchilmasini qovurganda ularning bir tonnasiga 
turli miqdorda bug’ sarflanadi. Masalan, kungaboqar uchun o’rtacha 175 kg, paxta 
chigiti uchun 175 kg, zig’ir uchun 230 kg bug’ sarf bo’ladi. 

---

106 
Turli urug’larning yanchilmalarga issiqlik-namlik ishlov berish turli rejimlarda 
amalga oshiriladi. Bu rejimlar o’zining harorati, belgilangan namligi va qovurish 
bosqichlaridagi ishlov berish davomiyligi bilan xarakterlanadi. O’z navbatida 
qovurmani qanday maqsadda ishlatilishiga qarab (birlamchi presslash, oxirgacha 
presslash yoki ekstraksiyalash) bitta moyli urug’ni qayta ishlashda turlicha qovurish 
rejimlari qo’llanilishi mumkin