Umr boʻyi oʻz vatanini mustaqil koʻrishni istagan.[1] M. 1929-yil 6-noyabrda qamoqqa olinib, Moskva shahridagi Butirka qamoqxonasida qatl qilingan va Vagankova qabristoniga dafn etilgan. 1991-yilda rasman reablitatsiya qilingan. Umr boʻyi oʻz vatanini mustaqil koʻrishni istagan.[1] M. 1929-yil 6-noyabrda qamoqqa olinib, Moskva shahridagi Butirka qamoqxonasida qatl qilingan va Vagankova qabristoniga dafn etilgan. 1991-yilda rasman reablitatsiya qilingan. Reja: 1 Samarqandiyning sermashaqqat hayoti. 2. Ta'lim sohasida ko'rsatgan jonbozliklari XIX asr oxiri, XX asr boshlaridagi Samarqand adabiy va ma’rifatparvarlik muhitining ulug‘ siymolaridan biri bo‘lgan Saidahmad Vasliy 1870 yil Samarqand shahar Qo‘shhovuz mahallasida temirchi oilasida tug‘ilgan. XIX asr oxiri, XX asr boshlaridagi Samarqand adabiy va ma’rifatparvarlik muhitining ulug‘ siymolaridan biri bo‘lgan Saidahmad Vasliy 1870 yil Samarqand shahar Qo‘shhovuz mahallasida temirchi oilasida tug‘ilgan. Yetti yasharligida otasi usta Azimdan yetim qolgan Saidahmad onasi qo‘lida tarbiyalanib, boshlang‘ich ma’lumotni Mirzo Abdulhamid degan kishidan oladi va akasi usta Nurmuhammad qo‘li ostida temirchilik bilan shug‘ullanadi. O‘tkir zehnini payqagan tog‘asi Abdulqosim Saidahmadni onasi bilan birga Toshkentga olib ketadi. U Ko‘kaldosh madrasasida tahsil oladi. Vasliy Buxoroda boshqa hayot bilan to‘qnashdi. O‘quvchi madrasada 10-15 yillab tahsil olsa ham savodsiz bo‘lib chiqardi. Chunki madrasalardagi o‘qish-o‘qitish ishlarida hech qanday maqsad va reja yo‘q edi. Shoir ana shu muhitni o‘rganib, madrasalardagi tartibsizliklar haqida maqolalar yozadi. Jumladan, “Ta’lim va bildurmakning foydaluv o‘lmog‘i” maqolasida “Tabiiydurkim oning (o‘quvchi) aqli mushkul narsalarni bilmakdan ojizdur va qiyin so‘zni anglamoqdan qosirdur. Zehni katta va og‘ir iboradan shoshur, zeroki iste’dodi anga chidamas va ancha qiyin va daqiq ta’birdan qochur... Chunki maqsadi bilmak edi, bilolmadi qochdi va maqsadi bahra olmoq erdi, ololmadi. Ishda mudarris afandiga bir durust yo‘l boshlamoq munosibdur, toki shogirdi andin bahra olsin...” (“Al isloh”, 1917 yil, 6-son) deb mudarrislarning dars berish usullarini tahlil qilib, yo‘l-yo‘riq ko‘rsatadi. “...Hech kim ilm holig‘a boqmas, ag‘niyolarga tanga va so‘m bo‘lsa bo‘lur... Uyalmoq ham yaxshi ishdur, millat, vatan ahvolig‘a boqmoq kerak”, deb o‘lkadagi qoloqlikdan afsuslanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
