Adibning Samarqanddagi hayoti eng sermahsul davrlardan hisoblanadi. U Samarqandda tanqidiy publitsistik maqolalari, she’rlari va tarjimalari bilan chiqa boshlaydi. Bunga uning "Ittihod va insof", “Madaniyat”, “Bildurmak kimning gunohi?” kabi maqolalari misol bo‘la oladi. Saidahmad Vasliy o‘zbek, turk, ozarbayjon, fors-tojik va arab tillarida ijod qilgan. U bu tillarda faqatgina she’r yozish bilan cheklanmaydi, balki fors-tojik, arab tillarini o‘rganishga doir qo‘llanmalar yozadi. Mana shuning o‘zi shoirning zukko olim va zullisonayn shoir ekanligidan dalolatdir. Vasliy she’rlarida yoshlarni Vatanni sevishga da’vat etadi: “Inson ahli ilmli bo‘lsa, Vatan taraqqiy etadi, Vatandin jabr ko‘rsa ham, uni tark etmaydi”, deydi u “Vatan haqida” she’rida. Vasliy she’rlarida yoshlarni Vatanni sevishga da’vat etadi: “Inson ahli ilmli bo‘lsa, Vatan taraqqiy etadi, Vatandin jabr ko‘rsa ham, uni tark etmaydi”, deydi u “Vatan haqida” she’rida. Mushtoqi ilmu hikmatu irfon erur Vatan. Anvori ilmdan Vatan gar bo‘lsa fayzyob, Zavqu nishotu ayshlara kon erur Vatan. Har qancha javr etsa Vatandan chekinmaza Zeroki, javri bois irfon erur Vatan. Vasliy ko‘ziga mehri duraxshon erur Vatan. 12 mavzu: Milliy uyg'onish davri adabiyotining o'rganilishi Reja: 1 Uyg'onish davri adabiyoti butunlay yangi davrni boshlab berdi 3. Milliy uyg'onish davri adabiyot yuzaga kelishi sabablari Milliy uyg’onish davri Vatanimizda jadidchilik harakati shaklida namoyon bo’Idi. U 1865-yildan boshlanib, 1929-yilda harakat namoyandalarini jismoniy tugatishgacha bo’lgan davmi o’z ichiga oladi. Bu harakatning yuzaga kelishi bevosita istilo va uning oqibatlari bilan bog’langan bo’lib, uning shakllanish davri 1865-1905-yillar bilan belgilanadi. Adabiy harakat an’anaga ko’ra ko’proq Qo’qon, Xiva, Buxoro, Samarqandda rivoj topdi. Toshkent ham general-gubematorlikning poytaxti sifatida tez rivoj landi, adabiy-madaniy markazga aylanib bordi. 1905-yil voqealari, xususan, 1905-yil 17-oktabr Manifestidan keyin u rivojlanish bosqichiga kirdi. 1916-yilga kelib mazkur harakat namoyandalari “qora xalqni oqartirmoq va ko’zini ochmoq chorasiga” (Avloniy) kirishdilar. Shu tariqa, milliy uyg’onish (jadidchilik) nihoyatda tez rivojlandi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
