1- amaliy mashg`ulot mavzu


Download 211.64 Kb.
bet5/5
Sana13.12.2020
Hajmi211.64 Kb.
#165488
1   2   3   4   5
Bog'liq
Адабиётшунослик асослари амалий машғулот(1)


4-TOPSHIRIQ. Test savollarini yeching.
Lot., tartibga solish, tuzib chiqish kabi ma’nolarni anglatib, badiiy asar qismlari, detallari, badiiy tasvir vositalarini ma’lum maqsad asosida muayyan tartibda joylashtirilishi nima deb nomlanadi?

A) Badiiy asar kompozitsiyasi

B) Badiiy asar syujeti

C) Arxitektonika

D) Peyzaj

«Adabiyot qoidalari» asarining muallifini toping?

A) A.Fitrat

B) A. CHo‘lpon

C) S.Ayniy

D) M.Behbudiy

«Adabiyot qoidalari» asarida kompozitsiya istilohi qanday atalgan?

A) tartib

B) qism

C) bo‘lak



D) uyushtiruvchi qism

«Mundarija yaxshi tartib etilgan sayin asarning qimmati ortadir, yozg‘uvchini muvaffaq bo‘lishig‘a yaqinlashtiradir. Tartib mundarija uzra yurgiziladir. SHuning uchun mundarija etarli darajada yig‘ilib tollang‘andan keyingina tartibga kirish kerak. Tartib yolg‘uz asar yozish emas so‘z so‘ylashda ham muhimdir». Badiiy asar kompozitsiyasi haqidagi ushbu fikr qaysi asardan olingan?

A) «Adabiyot qoidalari»

B) «Adabiyot nazariyasi»

C) “Mahbub ul-qulub”

D) “Qutadg‘u bilig”

Kompozitsiya unsurlarini belgilang

A) Portret, peyzaj

B) Portret, peyzaj, ekspozitsiya

C) Peyzaj, ekspozitsiya

D) Tugun, kulminatsiya

Portret badiiy asarda necha xil ko‘rinishda ifodalanadi?

A) 2 xil – statik va dinamik portret

B) 3 xil – statik, dinamik va peyzaj portret
C) 4 xil – statik, dinamik, kulminatsion va peyzaj portret

D) B va D javoblar to‘g‘ri



Fransuz tilida – joy, yurt ma’nolarini anglatib adabiy asarda yaratiluvchi badiiy voqelikning muhim komponenti, voqealar kechuvi ochiq makon (yopiq makon inter’er) tasviri nima deyiladi?

A)Peyzaj


B) Portret

C) Ekspozitsiya

D) Kulminatsiya

Sarlavha, epigraf, lirik chekinish, qistirma epizod, qoliplash, inter’er, peyzaj, detal, portret, prolog kabilar nimaning unsuri sanaladi?

A)Kompozitsiya

B) Syujet

C) Ekspozitsiya

D) Kulminatsiya

Adabiyotshunoslikka kompozitsiya tushunchasi qaysi sohalardan kirib kelgan?

A) tasviriy san’at va me’morchilikdan

B) tasviriy san’atdan

C) me’morchilikdan

D) Haykaltaroshlik va rassomlikdan

Badiiy asarda muayyan mazmun ifodalovchi, g‘oyaviy-badiiy yuk tashuvchi tafsilot, ashyo nima deb ataladi?

A) detal


B) tasviriy vosita

C) peyzaj

D) syujet

Ijodkorning syujet voqealarini to‘xtatib, ular tufayli o‘zida paydo bo‘lgan ichki kechinmalarni bayon etishi nima deb ataladi?

A) lirik chekinish

B) detal

C) peyzaj

D) syujet

Sog‘inish” she’ri qaysi shoir qalamiga mansub?

A) G‘.G‘ulom

B) H.Olimjon

C) Zulfiya

D) Oybek


Badiiy asarda zamon va makonning ifodalanishi qanday ilmiy termin bilan ataladi?

A) Xronotop

B) Vaqt

C) Makon va zamon



D) Kompozitsiya

Muqaddima va xotima ....

A) kompozitsiya unsuri

B) syujet unsuri

C) xronotop unsuri

D) A va S javoblar to‘g‘ri

Bir xil mavzu, bir xil qahramonlar taqdiri tasvirlangan asarlar nimaga asoslanadi?

A) sayyor syujetga

B) sayyor kompozitsiyaga

C) xronotopga

D) A va S javoblar to‘g‘ri

«Xumor» hikoyasining mualifi kim?

A) Shukur Xolmirzaev

B) Normurod Norqobilov

C) Nazar Eshonqul

D) Erkin A’zam

Qaysi o‘zbek adabiyotshunosi kompozitsiyaga faqat shakl hodisasi deb qaragan?

A) H.Umurov

B) T.Boboev

C) I.Sulton

D) A.Ulug‘ov

Qaysi o‘zbek adabiyotshunosi kompozitsiyaga mazmunli shakl mahsuli deb qaragan?

A) T.Boboev

B) H.Umurov

C) I.Sulton

D) A.Ulug‘ov

Qaysi nazariyotchi olimlar syujetni kompozitsiyaning tarkibiy qismi sifatida qarashgan?

A) I.Sulton, A.Ulug‘ov, D.Quronov

B) H.Umurov, D.Quronov

C) I.Sulton, A.Ulug‘ov

D) A.Ulug‘ov, T.Boboev, M. Qo‘shjonov

Kitobxon tasavvurida jonlanadigan to‘laqonli inson obrazini yaratish va uni xarakterini ochish vositalaridan biri bu...

A) Portret

B) Interer

C) Peyzaj

D) Ekspozitsiya

Zebi va Ra’no qaysi romanlar qahramonlari?

A) “Kecha va kunduz”, “Mehrobdan chayon”

B) “O‘tkan kunlar”, “Mehrobdan chayon”

C) “Qor qo‘ynida lola”, “O‘tkan kunlar”

D) “Mehrobdan chayon”
Mavzu xulosalanadi.

Uyga vazifa va mustaqil va ta’lim uchun topshiriq beriladi.

Faol ishtirok etgan talabalar baholanadi.

Foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati:

1. Sulton I. Adabiyot nazariyasi. T; “O‘qituvchi” 2006 y .

2. Umurov H. Adabiyot nazariyasi. T; “SHarq”, 2002.

3. Ulug‘ov A. Adabiyotshunoslikka kirish.-T.,Universitet. 2000.

4. Ulug‘ov A. Adabiyotshunoslikka nazariyasi.-T., G‘.G‘ulom. 2018.

5. Umurov H. Badiiy ijod asoslari.-T.,O‘qituvchi, 2001.

6. Quronov D. Adabiyotshunoslik asoslari. T;2004 y, “O‘qituvchi”.

7. Boboev T. Adabiyotshunoslik asoslari. T; “O‘qituvchi”, 1998.



Elektron ta'lim resurslari

1. http://natlib.uz –Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi sayti

2. http://ensiklopediya.uz – O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi sayti

3. http://ziyouz.uz – O‘zbek va jahon adabiyoti portal

4. http://ziyonet.uz –O‘zbekiston milliy ta’lim portali

5. http://kitob.uz/ - Respublika bolalar kutubxonasi

6. http://www.kamolot.uz – “Kamolot” yoshlar ijtimoiy sayti

7. http://www.infolib.uz – Respublika Axborot kutubxona markazi

8. http://referatlar.uz –Referatlar, testlar, kitoblar va media ta`lim sayti

9. http://book.uz – Elektron adabiyotlar kutubxonasi

10. http://translate.google.co.uz – Google –tarjimon sayti

11. http://arxiv.uz – Referatlar arxivi

12. http://txt.uz – Elektron kutubxona

6- AMALIY MASHG`ULOT

MAVZU: BADIIY ASAR SYUJETI

MAQSAD: Badiiy asar syujeti nazariy mavzusi yuzasidan bilimlarini sinash va mustahkamlash

MASHG`ULOT REJASI:

1. Badiiy asar syujeti va fabula

2. Syujetning tarkibiy qismlari

3. Sayyor syujetlar


1-TOPSHIRIQ. Mavzu yuzasidan debat tashkil etish


Сюжет

Композиция

Бадиий асар


2-TOPSHIRIQ. Mavzu tanlang va matn yarating.



3-TOPSHIRIQ.

“Bemor” hikoyasini tahlil qiling.




Yutuqlar

Kamchiliklar











































4-TOPSHIRIQ. Savollarga javob yozing
1. Kоmpоzitsiya “bаdiiy shаkl unsuri emаs... ijоdiy tаmоyil” dеgаn fikrni misоllаr yordаmidа izоhlаng. Bаdiiy shаklning uchinchi аspеkti sifаtidа kоmpоzitsiyaning vаzifаsi nimаdаn ibоrаt?

2. Nimа uchun «dispоzitsiyani kоmpоzitsiyagа аylаntirа оlish iqtidоri» istе’dоd dаrаjаsini bеlgilаshdа muhim dеb hisоblаymiz? Kоmpоzitsiyaning shаkl unsurlаri оrаsidаgi mаvqеi hаqidа nimа dеya оlаsiz?

3. Аdаbiy аsаrning bаrchа sаthlаri o‘z kоmpоzitsiyasigа egа dеyilgаndа nimа nаzаrdа tutilаdi? Epik nutqning kоmpоzitsiоn shаkllаri vа ulаrning o‘zаrо munоsаbаtini, ulаrning bir butunlik hоsil qilishini misоllаr yordаmidа tushuntirishgа hаrаkаt qiling.

4. Nimа uchun “syujеt hаqidа аytilgаn gаplаrning аksаriyati mоhiyatаn syujеt qurilishi – kоmpоzitsiyasi hаqidаgi gаplаr” dеb hisоblаnаdi? Buni “fаbulа”, “syujеt”, “syujеt kоmpоzitsiyasi” istilоhlаrining o‘zаrо munоsаbаti оrqаli izоhlаb bеring.

5. “Оbrаzlаr sistеmаsi” vа “pеrsоnаjlаr sistеmаsi” tushunchаlаrining fаrqi nimаdа, ulаrning o‘zаrо munоsаbаti qаndаy? Аsаr mаzmun-mоhiyatini ifоdаlаshdа pеrsоnаjlаr tizimining rоlini tushuntirib bеring. Pеrsоnаjlаrning tizimdаgi o‘zаrо iеrаrхik munоsаbаtini kоnkrеt аsаr misоlidа tushuntirib bеring.

6. «Rivоya», «rоviy» аtаmаlаrigа izоh bеring. Rivоyaning muаllif yoki pеrsоnаj tilidаn оlib bоrilishi nimа bilаn bоg‘liq? Rivоya mоtivацiyasi dеgаndа nimаni tushunаsiz?

7. Epik аsаrdа “bаdiiy vаqt” imkоnlаrining kеngligi nimаlаrdа ko‘rinаdi? “Syujеt vаqti” vа “kоmpоzitsiya vаqti” tushunchаlаrini izоhlаb bеring. Diskrеtlik vа “bаdiiy vаqtning uzluksizligi illyuziyasi” tushunchаlаri nimаni аnglаtаdi?
Mavzu xulosalanadi.

Uyga vazifa va mustaqil va ta’lim uchun topshiriq beriladi.

Faol ishtirok etgan talabalar baholanadi.
Foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati:

1. Sulton I. Adabiyot nazariyasi. T; “O‘qituvchi” 2006 y .

2. Umurov H. Adabiyot nazariyasi. T; “SHarq”, 2002.

3. Ulug‘ov A. Adabiyotshunoslikka kirish.-T.,Universitet. 2000.

4. Ulug‘ov A. Adabiyotshunoslikka nazariyasi.-T., G‘.G‘ulom. 2018.

5. Umurov H. Badiiy ijod asoslari.-T.,O‘qituvchi, 2001.

6. Quronov D. Adabiyotshunoslik asoslari. T;2004 y, “O‘qituvchi”.

7. Boboev T. Adabiyotshunoslik asoslari. T; “O‘qituvchi”, 1998.



7- AMALIY MASHG`ULOT

MAVZU: ADABIY TUR VA JANRLAR ESTETIKASI

MAQSAD: Adabiy tur va janrlar estetikasi mavzusi yuzasidan bilimlarini sinash va mustahkamlash

MASHG`ULOT REJASI:

1. Arastuning “Poetika” asarida adabiy turlarning klasifikasiyalanishi

2. Epos- voqea

3. Lirika- ruhiy kechinma

4. Drama -harakat

1-TOPSHIRIQ. “Fikriy hujum” texnologiyasi asosida suhbat tashkil etiladi

Savollar:



  1. Badiiy asar syujeti

  2. Nasriy asarlarda syujet unsurlari

  3. SHe’riy asarlarda syujet bo‘ladimi?


2-TOPSHIRIQ. Kichik guruhlarda ishlash. Har bir guruhga quyida berilgan savollardan uchtadan berilib, nazariy fikrlar badiiy asarlardan misollar keltirib asoslanadi

  1. Epik tur haqida ma’lumot

  2. Lirik tur haqida ma’lumot

  3. Dramatik tur haqida ma’lumot

  4. Hikoya janri va o‘ziga xosligi

  5. Qissa janri tasnifi va o‘ziga xosligni

  6. Roman janri tasnifi va o‘ziga xosligi

  7. Roman janri turlari: tarixiy roman, zamonaviy roman

  8. Badiiy obraz va obrazlilik

  9. Badiiy asarda shakl va mazmun


3-TOPSHIRIQ. “Tadqiq va tahlil” texnologiyasi asosida guruh talabalari bir-birining javoblarini baholaydi.
4-TOPSHIRIQ. Audio asar eshittiriladi. Yutuq va kamchiliklari tahlil qilinadi.
Mavzu xulosalanadi.

Uyga vazifa va mustaqil ta’lim uchun topshiriq beriladi.

Faol ishtirok etgan talabalar baholanadi.

Foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati:

1. Sulton I. Adabiyot nazariyasi. T; “O‘qituvchi” 2006 y .

2. Umurov H. Adabiyot nazariyasi. T; “Sharq”, 2002.

3. Ulug‘ov A. Adabiyotshunoslikka kirish.-T.,Universitet. 2000.

4. Ulug‘ov A. Adabiyotshunoslikka nazariyasi.-T., G‘.G‘ulom. 2018.

5. Umurov H. Badiiy ijod asoslari.-T.,O‘qituvchi, 2001.

6. Quronov D. Adabiyotshunoslik asoslari. T;2004 y, “O‘qituvchi”.

7. Boboev T. Adabiyotshunoslik asoslari. T; “O‘qituvchi”, 1998



8- AMALIY MASHG`ULOT

MAVZU: EPIK TUR JANRLARI. HIKOYA JANRI

MAQSAD: Epik tur janrlari. Hikoya janri mavzusi yuzasidan bilimlarini sinash va mustahkamlash

MASHG`ULOT REJASI:

1. Epik tur janrlari.

2. Hikoya janri

1-TOPSHIRIQ. “Fikriy hujum” texnologiyasi asosida suhbat tashkil etiladi

Savollar:



  1. Epik tur janrlari haqida ma’lumot bering

  2. Hikoya janrining o‘ziga xos kretiriyalarini belgilang



2-TOPSHIRIQ. Kichik guruhlarda ishlash.

“Bahs-munozara” metodi asosida guruh talabalari bir-birining javobini baholaydi.


3-TOPSHIRIQ. Guruhlarga hikoyalar tarqatiladi, asardagi yutuq va kamchiliklar tahlil qilinadi.

4-TOPSHIRIQ. Test savollarini yeching.

1. Adabiyotshunoslik fanining asosiy tarkibiy qismini

1 Аристотель. Поэтика. М., Гослитиздат, 1957, 60-бет.

2 Журнал “Вопросы литературы”, 1960, № 7, 185-бет.

3 В. Г. Белинский. Танланган асарлар. Т., Ўздавнашр, 1955, 441-бет.

4 Қаранг: М.Қўшжонов. Ҳает ва маҳорат. Т., Ўзадабиннашр, 1962, 12-16-бетлар.

5 М.Горький. Адабиёт ҳақида. Т., Ўз.адабий нашр, 1962, 197-бет.

Download 211.64 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling