1- ma’ruza kirish

4.2.Yoy payvandlashning turlari. O’zgaruvchan va o’zgarmas yoyli 
payvandlashni xususiyatlari, yoy yonishining muallaq sharti, ta’minot 
manbaining tashqi va dinamik tavsiflariga talablar, yoyli payvandlashning     
elektr tarmog’iga ta’siri. 
Elektr  yoy  pechlari  (EYOP)  metallurgiya,  kimyo,  mashinasozlik  va 
sanoatning boshqa jabhalarida qo‗llaniladilar. Ular quyidagi turlarga bo‗linadilar: 
 
1.  Bilvosita  ishlovchi  EYOP  lari  -      ularda  elektr  yoyi  issiqlik  ishlovi 
berilayotgan  (eritilayotgan)  metall  ustida  joylashgan  elektrodlar  o‗rtasida  hosil 
qilinadi va bunda elektr yoyi va metall o‗rtasidagi issiqlik almashuvi - nurli issiqlik 
almashuvi usuli  orqali amalga oshiriladi. 
 
2. Bevosita ishlovchi EYOP lari - ularda elektr yoyi elektrodlar uchi bilan 
metall o‗rtasida yonadi va bunda yoydagi issiqlik metallga nurli issiqlik almashuvi, 
konveksiya va issiqlik o‗tkazuvchanlik orqali uzatiladi.  
 
3.  Qarshilik  elektr  yoy  pechlari  -  bunday  pechlarda  yoy  elektr 
o‗tkazuvchan  shixta  qatlami  ostida  yonadi,  bunda  issiqlik  qisman  yoy  razryadida 
va  qisman  shixta  orqali tok oqib  o‗tishi oqibatida  eritilayotgan  materialda  ajralib 
chiqadi  va  pech  xajmiga  uzatilayotgan  issiqlik-issiqlik  o‗tkazuvchanlik,  nurli 
issiqlik almashuvi va qisman konveksiya usullarida amalga oshiriladi. 
 
4. Vakuum yoy pechlari - ularda elektr yoyi inert gazlarda yoki elektrod va 
suyuq  metall  vannasi  o‗rtasida  kichik  bosim  ostida  eritilgan  material  (metall) 
parlarida hosil qilinadi (yonadi). 
 
5.  Plazmali  pechlar  va  plazmali  -  yoy  eritish  qurilmalari  -  bunday 
qurilmalarda  metallarga  issiqlik  ishlovi  berish,  elektr  yoyi  va  u  bilan  biriktirilgan 
inert gazining plazma oqimi yordamida amalga oshiriladi.