1 -ma'ruza. Mavzu: Avtomatlashtirilgan loyihalah tizimi va uning umumiy asoslari. Ma'ruza rejasi

Loyihalash jarayoniga blokli-ierarxik yondnshuv. Loyihalanayotgan tizim ierarxik darajalarga bo'linadi. Yuqori darajada loyihalanayotgan tizimning faqat umumiy xislat va xususiyatlarini aks ettiruvchi kam detallashtirilgan tushunchalardan foydalaniladi. Keyingi bosqichlarda ko'rish batafsilligi darajasi ortib boradi; bunda tizim bir butunicha emas, balki alohida bloklarga bo'iinib ko'riladi. Bu har bir darajada inson anglab va tushunib oladigan va mavjud loyihalash vositalari yordamida yechiladigan darajadagi murakkab masalalami shakllantirish va yechish imkonini beradi. Bloklarga bo'lish shunday bo'lsinki, istalgan darajadagi blok hujjatnomasini bir odam ko'rsin va qabul qila olsin.

Loyihalashga blokli-ierarxik yondoshuvda katta hajm murakkab masala ketma-ket yechiladigan kichik hajmli masalalar guruhlariga bo'linadi; bunda gumh ichidagi turli masalalar parallel yechilishi mumkin. Har bir darajada tizim va elementlar haqida o'zining tushunchasi bor. Yuqori /-darajada element deyilgan narsa, keyingi (i-l)-darajada tizim hisoblanadi. Ko'pincha eng quyi daraja elementlari bazaviy elementlar yoki komponentlar deb ataladi. Loyihalashda ishtirok etayotgan muhandislaming ko'pchiligi qandaydir darajadagi tizimlar va elementlar bilan ishlaydi; ular loyihalayotgan ob'yektlar doim ham murakkab tizimlar bo'lavermaydi, garchi ulaming ko'pchiligi murakkab tizimlar tarkibiga kirsa ham.

Murakkab tizimlami loyihalashda ba'zan baravariga ikki ierarxik daraja, masalan i va (i+1), ishtirok etgan bayonnomalar bilan ishlashga to'g'ri keladi. Bu holda tizim, nimtizim va elementlar atamalarini qo'llashadi, ularni (mos ravishda) i-daiajadagi tizim, tizimlar va (z'+l)-darajadagi elementlar deb qarashadi.

Shunday qilib, ierarxik darajalar ob'yekti xossalari aks ettirilishining mufassalligi darajasi bilan faiqlanadigan ob'yektlar bayoni darajasini ifodalaydi. Boshqachasiga ularni gorizontal darajalar yoki abstraktsiyalash darajalari deb atashadi. Qandaydir daraja bayonlarining majmui masalalaming qo'yilishi va ularning bayonlarini olish metodlari bilan bilan loyihalashning ierarxik darajasi dob ataladi.

Gorizontal darajalarda sxemalar, konstruksiyalar va texnologiyalami loyihalash bilan bog'liq bo'lgan masalalar guruhlari ularni yechish uchun foydalaniladigan mode liar, metodlar, hujjatlash shakllari bilan birga loyihalash aspektlari (loyihalash aspektlari ba'zan loyihalashning vertikal darajalari) deb ataladi.