1 -ma'ruza. Mavzu: Avtomatlashtirilgan loyihalah tizimi va uning umumiy asoslari. Ma'ruza rejasi

Loyihalash jarayonining tarlribiy qismlari. Loyihalash vaqtida rivojianuvchi jarayon siratida davr (cTa^Ha)larga, bosqich (3Tan)larga, loyihaviy protseduralarga va ope rats iyalarga ajraladi.

Murakkab tizimlami loyihalashda loyihalash oldi tadqiqotlari, texnikaviy topshiriq va texnikaviy takliflar, eskiz, texnikaviy, ishchi loyihalash, sinash va tadbiq qilish davrlari ajratiladi.

Loyihalash oldi tadqiqotlari, texnikaviy topshiriq va texnikaviy takliflar davrlarida jamiyatning yangi buyumlari olishga ehtiyojini, sanoatning ushbu va qo'shni sohalaridagi ilmiy-texnikaviy yutuqlami, mavjud resuislami o'rganish asosida texnikaviy ob'yektning vazifasi va uni qurishning asosiy prinsiplari aniqlanadi va uni loyihalash uchun texnikaviy topshiriq (TT) shakllantiriladi. Bu davrlar ilmiy-tadqiqot ishi (ITI) davri deb ham ataladi.

Eskiz loyihasi davrida (boshqachasiga tajriba-konstmktorlik ishi (1X1) davrida) bo'lajak ob'yekt funksiya qila olishini belgilaydigan asosiy prinsiplar va qoidalaming to'g'riligi va amalga oshirila olishi tekshiriladi.

Texnikaviy loyiha davrida loyihaning hamma qismlari har tomonlama ishlab chiqiladi, texnikaviy yechimlar konkietlashtiriladi va detallashtiriladi.

Ishchi loyiha davrida buyumni tayyorlash uchun zamr bo'lgan hamma hujjatlar tayyorlanadi (shakllantiriladi). So'ngra tajriba qilish uchun moijallangan namuna yoki birnechta namunalar tayyorlanadi va sinaladi. Sinov natijalari bo'yicha loyihaviy hujjatlarga zamr bo'lgan tuzatishlar kiritiladi va faqat shundan keyin tanlangan korxonada ishlab chiqarishga tadbiq qilish boshlanadi.

Loyihalash bosqichi - bitta yoki bir nechta ierarxik darajalar va aspektlarga taalluqli ob'yektning talab qilingan hamma bayonlarini shakllantirishni o'z ichiga olgan loyihalash jarayonining bir qismidir. Ko'pincha bosqich nomi mos ierarxik darajalar va aspektlar nomi bilan birxil bo'ladi. Masalan, texnologik jarayonlami loyihalashni texnologik jarayonning prinsipial sxemalarini ishlab chiqish, maishmt texnologiyasini va operatsion texnologiyani ishlab chiqish va dasturaviy-boshqariladigan texnologik jihoz uchun mashinali olib yuruvchilarda boshqaruvchi informatsiyani olish bosqichlariga bo'Iishadi. Katta integral sxema (KlS)lami loyihalashda komponentlami loyihalash, sxematexnik, funksional-mantiqiy va topologik loyihalash bosqichlami ajratishadi. Birinchi uchta bosqich o'xshash nomga ega bo'lgan fiinksional aspektli uch ierarxik darajali masalalami yechish bilan bog'liq. Topologik loyihalash bosqichi KISni loyihalashdagi konstruktorlik aspektdagi hamma ierarxik darajalarga taalluqli bo'lgan masalalami o'z ichiga oladi.

Loyihalash bosqichining tarkibiy qismlarini loyihaviy p rots edura la r deb atashadi. Loyihaviy protsedura - bosqichning bir qismi boiib, uning bajarilishi loyihaviy yechimni olish bilan tugaydi. Har bir loyihaviy protseduraga ushbu protsedura doirasida yechiladigan loyihalashning qandaydir masalasi mos keladi. Loyihaviy protsedura tarkibiga kimvchi loyihalash jarayonining maydaroq tarkibiy qismi loyihaviy ope rats iyalar deb ataladi. Buyum chizmasini shakllantirish, kuchaytirgich parametrlarini hisoblash, elektr dvigatelini qurish uchun namunaviy konstmksiyasini tanlash - loyihaviy protseduralarga, namunaviy grafikaviy tasvimi (tishli ilashma, chizma ramkasi va sh.k.) chizish, kuchaytirgichning statik holatini bayon qiluvchi algebraik tenglamalar tizimini yechish, elektr dvigatelning navbatdagi variantini qurishning effektiv ko'rsatkichlarini hisoblash -loyihaviy operatsiyalarga misol boia oladi.

Shunday qilib, daraja va aspekt tushunchalari loyihalanayotgan ob'yekt haqida tushunchalami stmkturlashga, bosqich tushunchasi esa -loyihalash jarayonini stmkturlashga taalluqli.