1- мавзу механик тебранишлар ва тўЛҚинлар
-: I S:Gazning molyar issiqlik sig‘imi, ya’ni Mayer tenglamasi
Download 66.54 Kb.
|
Fizika test javoblari
-:I
S:Gazning molyar issiqlik sig‘imi, ya’ni Mayer tenglamasi:-: -: -:Сμ= -:I
S:O‘zgarmas hajmdagi molyar issiqliksig‘imi:-: -: -: -: I
S:Izotermik kengayishdagi ideal gaz bajaragan ish:-: -: -: -: I
S:Ideal gaz adiabatta tenglamasi:-: -: -: -:I S:Ideal gaz izobara tenglamasi:-: -: -: -: I
S:Ideal gaz izoxora tenglamasi:-: -: -: -: I
S:Shalolaning uzluksizlik sharti qanday ifodalanadi:-: -: -: -: I
S:Suyuqliklar uchun kinematik qovushqoqlik ifodasini ko’rsating:-: -: -: -: I
S:Suyuqliklar uchun Bernulli tenglamasi ifodasini ko’rsating:-: -: -: -: I
S:Adiabatik jarayonda Pausson koeffitsiyentini qaysi formulabo’yicha aniqlanadi:-: -: -: -: I
S:Suyuqlik va gazlarning bosimi hamma yo’nalishlarda bir xil uzatish xossasi ularning molekulalari ….. natijasidir:-:hamma yo’nalishlarda ko’cha olishining -: massasining kichik bulishi -: ulchamlarning kichik bulishi -: fakat bir nukta (muvozanat vaziyati) atrofida tebranishining I
S:Paskal qonunini ta’riflang:-: Gazga kursatiladigan bosim gaz hajmining har bir nuqtasiga uzgarishsiz uzatiladi. -: Suyuqlikka kursatiladigan bosim suyuqlik hajmining xar bir nuqtasiga uzgarishsiz uzatiladi. -: Suyuqlikka yoki qattiq jismga kursatiladigan bosim suyuqlik yoki qattiq jism hajmining xar bir nuqtasiga uzgarishsiz uzatiladi. -:Suyuqlikka yoki gazga kursatiladigan bosim suyuqlik yoki gaz hajmining xar bir nuqtasiga uzgarishsiz uzatiladi. I
S:Quyidagi faktlarning qaysilari Paskal qonuni bilan bog’liq:1) futbol tupi unga xavo damlanganda shar shaklini oladi, 2) tish pastasi idishi ezilganda uning bug’zidan pasta tashqariga chiqadi, 3) gazlar uziga berilgan hajmni to’liq egallaydilar -: Faqat 1 -: Faqat 2 -: 1va2 -: hammasi I
S:Suyuqlik, gaz va qattiq jismlarning bosimni uzatishida qanday farq bor:-: qattiq jismlarda bosim xamma yunalishlarda bir xiluzatiladi, suyuqlik va gazlarda esa ta’sir qilayotgan kuchyunalishida uzatiladi -:Suyuqlik va gazlarda bosim xamma yunalishlarda bir xil uzatiladi, qattiq jismlarda esa ta’sir qilayotgan kuch yunalishida uzatiladi -: Suyuqliklarda bosim xamma yunalishlarda bir xil uzati ladi, qattiq jismlarda va gazlarda esa ta’sir qilayot gan kuch yunalishida uzatiladi -: Gazlarda bosim xamma yunalishlarda bir xil uzatiladi, qattiq jismlarda va suyuqliklarda esa ta’sir qilayotgan kuch yunalishida uzatiladi. I
S:Suyuqliklar oqishida Nyuton tenglamasi qanday ifodalanadi:-: -: -: -: I
S:Real gazning holat tenglamasini ko’rsating:-: -: -: -: I
S:Suyuqlik, gaz va qattiq jismlarning bosimni uzatishida qanday farq bor:-: qattiq jismlarda bosim xamma yunalishlarda bir xiluzatiladi, suyuqlik va gazlarda esa ta’sir qilayotgan kuchyunalishida uzatiladi -: Suyuqlik va gazlarda bosim xamma yunalishlarda bir xil uzatiladi, qattiq jismlarda esa ta’sir qilayotgan kuch yunalishida uzatiladi -: Suyuqliklarda bosim xamma yunalishlarda bir xil uzati ladi, qattiq jismlarda va gazlarda esa ta’sir qilayot gan kuch yunalishida uzatiladi -: Gazlarda bosim xamma yunalishlarda bir xil uzatiladi, qattiq jismlarda va suyuqliklarda esa ta’sir qilayotgan kuch yunalishida uzatiladi. I
S:Suyuqlikka botirilgan qattiq jismga qaysi kuchlar ta’sir etadi:-: -: -: -: 3- Мавзу Elektrostatika I
S:Elektrolitlar:-: Erituvchida eriganda ionlarga ajraladigan moddalar bo’lib, ularda elektr toki ion o‘tkazuvchanligi bilanxarakterlanadi -: Erituvchi ta’sirida erigan modda molekulalarini musbat va ma’nfiy zaryadlarngan ionlarga ajralishi -: Elektrolitdan tok o‘tganda tarkibiga kiruvchi moddalarning elektrodlarda ajralib chiqishi -: Elektrolitlardan tok o‘tganda ionlarga dissotsiatsiyalangan molekulalar sonining moddadagi molekulalarningumumiy soniga nisbati I
S:Elektroliz:-: Erituvchida eriganda ionlarga ajraladigan moddalarbo’lib, ularda elektr toki ion o’tkazuvchanligi bilanharakterlanadi -: Erituvchi ta’sirida erigan modda molekulalarini musbat va manfiy zaryadlarngan ionlarga ajralishi -: Elektrolitdan tok o‘tganda tarkibiga kiruvchi moddalarning elektrodlarda ajralib chiqishi -: Elektrolitlardan tok o‘tganda ionlarga dissotsiatsiyalangan molekulalar sonining moddadagi molekulalarningumumiy soniga nisbati I
S:Elektroliz uchun Faradeyning birinchi qonuni:-: -: -: -: I
S:Elektroliz uchun Faradeyning ikkinchi qonuni:-: -: -: -: I S:Elektroliz uchun Faradeyning uchinchi umumlashgan qonuni:-: -: -: -: I
S:Elektroliz uchun Faradeyning birinchi qonuni:-:Elektrodda ajralib chiqadigan moddani massasi elektrolitdan o’tgan zaryad miqdoriga proporsional -: Moddani elektrokimyoviy ekvivalenti uning atom massasini valentlik nisbatiga to’g’ri proporsinol -: Elektrolizda elektrodda ajralib chikadigan massamoddaning kimyoviy ekvivalentiga teng bo’lishi uchun elektrolitdan o’tishi kerak bo’lgan zaryad miqdorini ko’rsatadi -:to’gri javob yoq I
S:Elektroliz uchun Faradeyning ikkinchi qonuni:-: Elektrodda ajralib chiqadigan moddani massasi elektrolitdan o’tgan zaryad mikdoriga proporsional -:Moddani elektrokimyoviy ekvivalenti uning atom massasini valentlik nisbatiga to’g’ri proporsinol -: Elektrolizda elektrodda ajralib chiqadigan massamoddaning kimyoviy ekvivalentiga teng bo’lishi uchun elektrolitdan o’tishi kerak bo’lgan zaryad miqdorini ko’rsatadi -:to’gri javob yoq I S:Plazma:-: Gazda tokning tashqi ionlashtiruvchi ta’sirida vujudgakeluvchi razryad , ya’ni elektr o’tkazuvchanlik -: Tashqi ionizatorning ta’siri tugaganidan keyin ham davom etadigan gaz razryadi (elektr o’tkazuvchanligi) -:Bu moddaning alohida holati bo’lib, elektronlarningkonsentratsiyasi musbat ionlarning konsentratsiyasiga taxminan teng bo’lgan kuchli ionlashgan gazniholati -:to’gri javob yoq I
S:Elektrolitlar:-:Erituvchida eriganda ionlarga ajraladigan moddalar bo’lib, ularda elektr toki ion o‘tkazuvchanligi bilanxarakterlanadi -:Erituvchi ta’sirida erigan modda molekulalarini musbat va ma’nfiy zaryadlarngan ionlarga ajralishi -: Elektrolitdan tok o‘tganda tarkibiga kiruvchi moddalarning. -:to’gri javob yoq I
S:O’zgarmas tok -:-: Fizikaning bir bulimi bo’lib, unda elektromagnit ta’sirlar urganiladi -: Qo'zgalmas elektrik zaryadlarning xossalari va ta’sirlashuvi o’rganiladi -: Tok kuchi va zichlikning vaqt utishi bilan o’zgarmas qolishi, ya’ni zaryadlarning tartibli harakattezligining o’zgarmasligi. -:to’gri javob yoq I
S:Elektrik zaryad -:-: Elektromagnit ta’sirini aniqlovchi elementar zarrachaning xarakteristikasi -:orasida turuvchi -:to’gri javob yoq -: Fizikaning bir bulimi bo’lib, unda elektromagnit ta’sirlar urganiladi I
S:Elektr zaryadining SI dagi birligi:-: -: -: -: I
S:Butun hajm bo’yicha elektr zaryadini erkin o’tkazuvchimoddalar o’tkazgichlar deyiladi. Ular quydagi guruhlarga bo’linadi:A) metallar - ularda zaryad (erkin elektronlar) ko’chgandakimyoviy o’zgarish ro’y bermaydi V) eritmalar - ularda zaryad kuchish kimeviy o’zgarishlargaolib keladi S) moddalar - ularda zaryad kuchishi ruy bermaydi -:1 AV -: 2 VS -: 3 SA -: 4 VSA I
S:Kulon konuni;-:ikkita nuqtaviy zaryadlarning o’zaro ta’sir kuchi shuzaryadlar modullarining ko’paytmasiga to’g’ri proporsionalva ular orasidagi masofaga teskari proporsional -: yopiq sistemada elektrik zaryadlarning algebraic yigindisi o’zgarmas -: vektor kattalikka ega bo’lgan kuch xarakteristikasi bo’lib, u berilgan maydonda nuqtaviy zaryadga ta’sirqilayotgan kuchning shu zaryad miqdori bilan xarakterlanadi -: elektr maydon kuchlanganligi Ebo’lgan maydondagi q zaryadga ta’siri. I
S:Potensiallar farqi (yoki kuchlanish) SI sistemasida:-: -: -: -: I
S:O‘zgarmas elektr tok kuchi:-: -: -: -: I
S:Tok zichligi:-: -: -: -: I
S:Elekrt yurituvchi kuch (EYUK):-: -: -: -: I
S:Tok kuchi:-: elektr tokining miqdoriy o’lchovi bo’lib, o’tkazgichning ko’ndalang kesim yuzasidan vaqt birligida o’tuvchi elektr zaryadi bilan aniqlanadigan skalyar kattalik -: vektor kattalik bo’lib, uning moduli tok kuchining,zaryadlarning tartibli harakati yo’nalishiga perpendikulyarbo’lgan yuzaga nisbati -: elektr maydon kuchlanganligi Ebo‘lgan maydondagi q zaryadga ta’siri -: kuchlanish 1v bo’lganda, o’tkazgich orkali 1A tok o’tgandagi shu o’tkazgich qarshiligi kattaligi I
S:Tok kuchi birligi qilib, SI da:-: I=1amper(A)=1kulon(kl)/sek -: j=1A/m2 -: E=1volt(V) -:1N=kg*m/s2 I
S:Zanjirni bir qismiuchun Om qonuni:-:J=U/R -: R=U/J -: J=E/R+r -: F=ma I
S:Kuchlanish birligi:-: I=1amper(A)=1kulon(kl)/sek -: j=1A/m2 -: E=1volt(V) -:1N=kg*m/s2 I S:Zanjirni bir qismi uchun Om qonuni:-: o’tkazgichdagi tok kuchi uning uchlaridagi kuchlanishga to’g’ri proporsional va o’tkazgich qarshiligiga teskari proporsional -: kuchlanish 1v bo’lganda, o’tkazgich orkali 1A tok o’tgandagi shu o’tkazgich qarshiligi kattaligi -: zanjirdagi tok kuchi shu zanjirdagi EYUK ga to’g’ri proporsional va zanjirning ichki va tashqi qarshiliklar yig’indisiga teskari proporsional -: elektr maydon kuchlanganligi E bo‘lgan maydondagi q zaryadga ta’siri I
S:To’la zanjir uchun Om qonuni:-: o’tkazgichdagi tok kuchi uning uchlaridagi kuchlanishga to’g’ri proporsional va o’tkazgich qarshiligiga teskari proporsional -: kuchlanish 1v bo’lganda, o’tkazgich orkali 1A tok o’tgandagi shu o’tkazgich qarshiligi kattaligi -: zanjirdagi tok kuchi shu zanjirdagi EYUK ga to’g’ri proporsional va zanjirning ichki va tashqi qarshiliklar yig’indisiga teskari proporsional -: elektr maydon kuchlanganligi E bo‘lgan maydondagi q zaryadga ta’siri I
S:SI da qarshilik o’lchov birligi:-:1om=1v/a -: 1Simens(sm)=1 / Om=1a/v -: 1 om*m=1om*1m2/m -: 1Sm/m=1/1om*m I
S:SI da solishtirma qarshilik o’lchov birligi:-: 1om=1v/a -: 1Simens(sm)=1/ Om=1a/v -: 1 om*m=1om*1m2/m -: 1 Sm/m=1/1om*m I S:SI da solishtirma o’tkazuvchanlik o’lchov birligi:-: 1om=1v/a -: 1Simens(sm)=1 Om-1=1a/v -: 1om*m=1om*1m2/m -: 1 Sm/m=1/1om*m; I
S:Joul - Lens qonuni:-: zanjirning tugunlarida uchrashyotgan tok kuchlariningalgebraik yig’indisi nolga teng -: zanjirning ixtyoriy yopiq konturi uchun tok kuchlariniularning mos qarshiliklariga ko’paytmasining algebraik yig’indisi shu konturdagi barcha EYUK larning algebraik yig’indisiga teng -: vaqt birligi ichida tok kuchining bajargan ishi -: o’tkazgichdan tok o’tganda ajralib chiqadigan issiqlikmiqdori tok kuchiga, o’tkazgichdan o’tish vaqtiga va undagikuchlanishga to’g’ri proporsional. 4- Мавзу ОПТИКА. I S:ОПТИКА. -: yorug’lik hodisalari va qonunlari, yorug’likning tabiati,hamda uning modda bilan o’zaro ta’sirini o’rganuvchi fizikaning bir bo’limi -: yorug’lik to’lqinlari yorug’lik manbai atrofidagi fazogaenergiya tarqatadi. SHu yorug‘lik energiyasini o’lchash usulini o’rganuvchi bo’lim -: yorug’likning to’g’ri chiziq bo’ylab tarqalishi qaytish vasinish qonunlarini o‘rganuvchi bo’lim -: Bunda difraksiya ,interferensiya ,yorug’likning qutblanishi kabi optik hodisalaryorug’likning to’lqin nazariyasinuqtai nazaridan tahlilini o‘rganadi. I S:Fotometriya:-: yorug’likhodisalari va qonunlari ,yorug’likning tabiati,hamda uning modda bilan o’zaro ta’sirini o’rganuvchi fizikaning bir bo’limi -:yorug’lik to’lqinlari yorug’lik manbai atrofidagi fazogaenergiya tarqatadi. SHu yorug‘lik energiyasini o’lchash usulini o’rganuvchi bo’lim -: yorug’likning to’g’ri chiziq bo’ylab tarqalishi qaytish vasinish qonunlarini o’rganuvchi bo’lim -: Bunda difraksiya ,interferensiya ,yorug’likning qutblanishi kabi optik hodisalaryorug’likning to’lqin nazariyasinuqtai nazaridan taxlilini o‘rganadi. I
S:Geometrik optika:-: yorug’likhodisalari va qonunlari, yorug’likning tabiati,hamda uning modda bilan o’zaro ta’sirini o’rganuvchi fizikaning bir bo’limi -:yorug’lik to’lqinlari yorug’lik manbai atrofidagi fazogaenergiya tarqatadi. SHu yorug‘lik energiyasini o’lchash usulini o’rganuvchi bo’lim -: yorug’lik ning to’g’ri chiziq bo’ylab tarqalishi qaytish va sinish qonunlarini o’rganuvchi bo’lim -: Bunda difraksiya ,interferensiya ,yorug’likning qutblanishi kabi optik hodisalaryorug’likning to’lqin nazariyasinuqtai nazaridan taxlilini o‘rganadi. I
S:To’lqin optikasi:-: yorug’likhodisalari va qonunlari, yorug’likning tabiati ,hamda uning modda bilan o’zaro ta’sirini o’rganuvchi fizikaning bir bo’limi -: yorug’lik to’lqinlari yorug’lik manbai atrofidagi fazogaenergiya tarqatadi. SHu yorug‘lik energiyasini o’lchash usulini o’rganuvchi bo’lim -: yorug’lik ning to’g’ri chiziq bo’ylab tarqalishi qaytish vasinish konunlarini o’rganuvchi bo’lim -:Bunda difraksiya ,interferensiya ,yorug’likning qutblanishi kabi optik hodisalaryorug’likning to’lqin nazariyasinuqtai nazaridan tahlilini o‘rganadi. I
S:Molekulyar optika:-: yorug’likhodisalari va qonunlari ,yorug’likning tabiatib,hamda uning modda bilan o’zaro ta’sirini o’rganuvchi fizikaning bir bo’limi -: yorug’lik ning to’g’ri chiziq bo’ylab tarqalishi qaytish va sinish qonunlarini urganuvchi bo’lim -: Bunda difraksiya ,interferensiya ,yorug’likning qutblanishi kabi optik hodisalaryorug’likning to’lqin nazariyasinuqtai nazaridan taxlilini o‘rganadi -: yorug’lik bilan muhit orasidagi o’zaro ta’sirini o’rganadi. Bunda yorug’lik dispersiyasi, yorug’lik ni yutilishi va sochilishi, spektral analizning nazariy asoslari tahlil qilinadi I
S:Yorug’lik o’zi eltadigan energiya nuqtai nazaridan bir qator kattaliklar bilan xarakterlanadi. Bu kattaliklardanyoru’glik oqimi:-: vaqt birligi ichida tashilayotgan nurlanish quvvati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining bu oqim tarqalyotgan fazoviy burchak kattaligiga nisbati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining o’zi tushayotgan sirt yuzasiga nisbatibilan o’lchanadigan kattalik. -: yorug’lik manbaining yuza birligidan barcha yo’nalishlar bo’yicha nurlanyotgan oqimiga son jihatdan teng bo’lgan kattalik. I
S:Manbaning yorug’lik kuchi:-: vaqt birligi ichida tashilyotgan nurlanish quvvati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining bu oqim tarqalyotgan fazoviy burchak kattaligiga nisbati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining o’zi tushayotgan sirt yuzasiga nisbatibilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik manbaining yuza birligidan barcha yo’nalishlar bo’yicha nurlanyotgan oqimiga son jihatdan teng bo’lgan kattalik I
S:Yoritilganlik:-: vaqt birligi ichida tashilyotgan nurlanish quvvati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining bu oqim tarqalyotgan fazoviy burchak kattaligiga nisbati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining o’zi tushayotgan sirt yuzasiga nisbatibilan o’lchanadigan kattalik -: manba sirtining yuzaga birligidan ma’lum yo’nalishdayuzaga normal ravishda chiqyotgan yorug’lik nuriga son jihatdan teng bo’lgan kattalik I
S:Yorqinlik:-: vaqt birligi ichida tashilyotgan nurlanish quvvati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining bu oqim tarqalyotgan fazoviy burchak kattaligiga nisbati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining o’zi tushayotgan sirt yuzasiga nisbatibilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik manbaining yuza birligidan barcha yo’nalishlar bo’yicha nurlanyotgan oqimiga son jihatdan teng bo’lgan kattalik I
S:Ravshanllik:-: vaqt birligi ichida tashilyotgan nurlanish quvvati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining bu oqim tarqalyotgan fazoviy burchak kattaligiga nisbati bilan o’lchanadigan kattalik -: yorug’lik oqimining o’zi tushayotgan sirt yuzasiga nisbatibilan o’lchanadigan kattalik -: manba sirtining yuzaga birligidan ma’lum yo’nalishda yuzaga normal ravishda chiqyotgan yorug’lik nuriga son jihatdan teng bo’lgan kattalik I S:Yorug’likni qaytish qonuni:a) tushuvchi A nur va ikki muhit chegarasida nurning tushishnuqtasidan chiqarilgan perpendikulyar qaysi tekislikdayotsa qaytgan nur V xam shu tekislikda yotadi v) qaytish burchagi tushish burchagiga teng, ya’ni b=g s) tushuvchi A nur va ikki muxit chegarasida nurning tushishnuqtasiga o’tkazilgan normal qaysi tekislikda yotsa, singan nur D xam shu tekislikda yotadi d) tushish burchagi sinusining sinish burchagi sinusiga nisbatan berilgan ikki muhit uchun o’zgarmas kattalik bo’lib, nisbiy sindirishko’rsatkichi bo’ladi -:a, v -: v, s -: s, d -: a, d I
S:Yorug’likni sinish qonunlari:a) tushuvchi A nur va ikki muxit chegarasida nurning tushishnuqtasidan chiqarilgan perpendikulyar qaysi tekislikdayotsa qaytgan nur V xam shu tekislikda yotadi v) qaytish burchagi tushish burchagiga teng, ya’ni b=g s) tushuvchi A nur va ikki muxit chegarasida nurning tushishnuqtasiga o’tkazilgan normal qaysi tekislikda yotsa, singan nur D xam shu tekislikda yotadi d) tushish burchagi sinusining sinish burchagi sinusiga nisbatan berilgan ikki muxit uchun o’zgarmas kattalik bo’lib, nisbiy sindirishko’rsatkichi bo’ladi -: a, v -: v, s -:s, d -: a, d I
S:Linzaning bosh optik o’qi:-: sferik sirtlarning markazlari orqali o’tgan to’g’ri chiziqqa aytiladi -: yupqa linzaning nurlar yo’nalishi o’zgarmay o’tadigannuqtasi -: optik markazdan fokusgacha bo’lgan masofa F ga aytiladi -: Fokus masofaga teskari kattalik Dga aytiladi I
S:Linzaning optik markazi:-: sferik sirtlarning markazlari orqali o’tgan to’g’ri chiziqqa aytiladi -: yupqa linzaning nurlar yo’nalishi o’zgarmay o’tadigan nuqtasi -: optik markazdan fokusgacha bo’lgan masofa F ga aytiladi -: Fokus masofaga teskari kattalik D ga aytiladi I
S:Linzaning fokus masofasi:-: sferik sirtlarning markazlari orqali o’tgan to’g’ri chiziqqa aytiladi -: yupqa linzaning nurlar yo’nalishi o’zgarmay o’tadigannuqtasi -: optik markazdan fokusgacha bo’lgan masofa F ga aytiladi -: Fokus masofaga teskari kattalik Dga aytiladi I
S:Linzaning optik kuchi:-:sferik sirtlarning markazlari orqali o’tgan to’g’ri chiziqqa aytiladi -: yupqa linzaning nurlar yo’nalishi o’zgarmay o’tadigannuqtasi -: optik markazdan fokusgacha bo’lgan masofa F ga aytiladi -: Fokus masofaga teskari kattalik D ga aytiladi I
S:Linzaning optik kuchi:-: -: -: -: I
S:Linza formulasi:-: -: -: -: I
S:Linzaning chiziqli kattalashtirishi:-: -: -: -: I
S:Yorug’lik (ko’rinuvchan):-: to’lqin uzunligi 400 nm dan 780 nm gacha bo’lgan elektromagnit tebranish-larning fazoda tarqalishi -: bir xil chastotali va fazolar farqi o’zgarmas bo’lgantebranishlarni yuzaga keltiruvchi to’lqin manbai -: ikki kogerent to’lqinning fazoda qo’shilib, ular energiyasi (intensivligi) ning qayta taqsimlanishiga, ya’ni o’zaro kuchayishi yoki susayishi -: optik yo’llar farqi toq to’lqin soniga teng bo’lsa I
S:Kogerent yorug’lik manbalari:-: to’lqin uzunligi 400 nm dan 780 nm gacha bo’lgan elektromagnit tebranish-larning fazoda tarqalishi +B). bir xil chastotali va fazalar farqi o’zgarmas bo’lgan tebranishlarni yuzaga keltiruvchi to’lqin manbai -: ikki kogerent to’lqinning fazoda qo’shilib, ular energiyasi (intensivligi) ning qayta taqsimlanishiga, ya’ni o’zaro kuchayishi yoki susayishi -: optik yo’llar farqi tok to’lqin soniga teng bo’lsa I
S:Yorug’lik interferensiyasi:-: to’lqin uzunligi 400 nm dan 780 nm gacha bo’lgan elektromagnit tebranish-larning fazoda tarqalishi -: bir xil chastotali va fazolar farqi o’zgarmas bo’lgantebranishlarni yuzaga keltiruvchi to’lqin manbai -: ikki kogerent to’lqinning fazoda qo’shilib, ular energiyasi (intensivligi) ning qayta taqsimlanishiga, ya’ni o’zaro kuchayishi yoki susayishi -: optik yo’llar farqi tok to’lqin soniga teng bo’lsa I
S:Yorug’lik interferensiyasi maksimumlik sharti:-: optik yo’llar farqi juft to’lqin soniga teng bo’lsa -: optik yo’llar farqi tok to’lqin soniga teng bo’lsa -: yorug’lik absolyut sindirish ko’rsatkichi n ning, muhitda bosib o’tgan yo’li x ga ko’paytmasi -: bir xil chastotali va fazolar farqi o’zgarmas bo’lgantebranishlarni yuzaga keltiruvchi to’lqin manbai I
S:Yorug’lik interferensiyasi minimumlik sharti:-: optik yo’llar farqi juft to’lqin soniga teng bo’lsa -: optik yo’llar farqi toq to’lqin soniga teng bo’lsa -: yorug’lik absolyut sindirish ko’rsatkichi n ning, muhitda bosib o’tgan yo’li x ga ko’paytmasi -: bir xil chastotali va fazolar farqi o’zgarmas bo’lgantebranishlarni yuzaga keltiruvchi to’lqin manbai I
S:Optik yo’l uzunligi:-:optik yo’llar farqi juft to’lqin soniga teng bo’lsa -:optik yo’llar farqi tok to’lqin soniga teng bo’lsa -:yorug’lik absolyut sindirish ko’rsatkichi n ning, muhitda bosib o’tgan yo’li x ga ko’paytmasi. -: bir xil chastotali va fazolar farqi o’zgarmas bo’lgantebranishlarni yuzaga keltiruvchi to’lqin manbai. I
-: lk -: Kd/m2 -: kd/lm -: st I
-:qizil -:binafsha -:yashil -:sariq I
-:tgi=n -:tgi=n/2 -:Sini=n -:cosi=n I
-:E=Ecosa -:H=Hcosa -:I=Iocos2a -:I=Esina I S:Ikki kogerent yorug'lik to'lqinlarining ustma-ust tushishi tufayli tebranishlarning kuchayishi yoki kamayishiga -: interferensiya hodisasi deyiladi -:difraksiya xodisasi deyiladi -: dispersiya xodisasi deyiladi -: fotoeffekt xodisasi deyiladi. 5- Мавзу Atom va yadro fizirasi I S:Atom fizikasi: -: Atom va u bilan bog‘lik hodisalar fizikasini o‘rganuvchi fan; -: Atom yadrosini tuzilishi xossalari va bir - biriga aylanishlarini o‘rganadi; -: Mikrozarrachalar va ulardan tashkil topgan sistemalarning harakat qonunlarini bayon etish usullarini ifodalovchi zamonaviy nazariya; -: Makrozarrachalar va ulardan tashkil topgan sistemalarning harakat qonunlarini bayon etish usullarini ifodalovchi zamonaviy nazariya. I S:Yadro fizikasi-:-: Atom va u bilan bog‘lik hodisalar fizikasini o‘rganuvchifan; -: Atom yadrosini tuzilishi xossalari va bir - biriga aylanishlarini o‘rganadi; -: Mikrozarrachalar va ulardan tashkil topgan sistemalarning harakat qonunlarini bayon etish usullarini ifodalovchi zamonaviy nazariya; -: Makrozarrachalar va ulardan tashkil topgan sistemalarning harakat qonunlarini bayon etish usullarini ifodalovchi zamonaviy nazariya; I
S:Atomning birinchi nazariy Tomson modeli:-: Atom musbat elektr zaryadi bilan bir tekis zaryadlangan sferadan iborat bo’lib, ichiga elektron joylashgan sferani yigindi musbat zaryadi elektron zaryadiga teng bo’lib, atom 1 butun holatda elektron neytral massasibutun hajm bo’yicha tekis taqsimlangan; -: Atom markazida uning deyarli butun massasi yig‘ilganmusbat zaryadli yadro joylashgan bo‘lib, elektronlar atomichida tinch turmasdan ular yadro atrofida xuddi quyosh atrofida planetalar aylangani singari harakatlanadi; -: Atom uning asosiy massasini tashkil etgan yadro vauning atrofida qandaydir traektoriyaga ega bo’lgan orbitabo’ylab harakatlanuvchi elektronlardan iborat; -: Elektronlar traektoriyalarning ichida ehtimoli katta bo’lgan traektoriya elliptik traektoriyadir; I
S:Atomning yadroviy planetar Rezerford modeli:-: Atom musbat elektr zaryadi bilan bir tekis zaryadlangan sferadan iborat bo‘lib ichiga elektron joylashgan.Sferani yig‘indi musbat zaryadi elektron zaryadiga tengbo‘lib, atom 1 butun holatda elektron neytral massasibutun hajm bo’yicha tekis taqsimlangan; -: Atom markazida uning deyarli butun massasi yig’ilganmusbat zaryadli yadro joylashgan bo’lib, elektronlar atomichida tinch turmasdan ular yadro atrofida xuddi quyosh atrofida planetalar aylangani singari harakatlanadi; -: Atom uning asosiy massasini tashkil etgan yadro vauning atrofida qandaydir traektoriyaga ega bo’lgan orbitabo’ylab harakatlanuvchi elektronlardan iborat; -: Elektronlar traektoriyalarning ichida ehtimoli katta bo’lgan traektoriya elliptik traektoriyadir I
S:Atomning yadroviy planetar Rezerford modeli:-:Atom musbat elektr zaryadi bilan bir tekis zaryadlangan sferadan iborat bo‘lib ichiga elektron joylashgan.Sferani yig‘indi musbat zaryadi elektron zaryadiga tengbo‘lib, atom 1 butun holatda elektron neytral massasibutun hajm bo’yicha tekis taqsimlangan; -:Atom markazida uning deyarli butun massasi yig’ilganmusbat zaryadli yadro joylashgan bo’lib, elektronlar atomichida tinch turmasdan ular yadro atrofida xuddi quyosh atrofida planetalar aylangani singari harakatlanadi; -:Atom uning asosiy massasini tashkil etgan yadro vauning atrofida qandaydir traektoriyaga ega bo’lgan orbitabo’ylab harakatlanuvchi elektronlardan iborat; -:Elektronlar traektoriyalarning ichida ehtimoli katta bo’lgan traektoriya elliptik traektoriyadir; I
S:Hozirgi zamon atom tuzilish modeli:-: Atom musbat elektr zaryadi bilan bir tekis zaryadlangan sferadan iborat bo’lib, ichiga elektron joylashgan sferani yigindi musbat zaryadi elektron zaryadiga teng bo’lib, atom 1 butun holatda elektron neytral massasibutun hajm bo’yicha tekis taqsimlangan; -: Atom markazida uning deyarli butun massasi yig’ilgan musbat zaryadli yadro joylashgan bo’lib, elektronlar atom ichida tinch turmasdan ular yadro atrofida xuddi quyosh atrofida planetalar aylangani singari harakatlanadi -: Atom uning asosiy massasini tashkil etgan yadro vauning atrofida qandaydir traektoriyaga ega bo’lgan orbitabo’ylab harakatlanuvchi elektronlardan iborat. -: Elektronlar traektoriyalarning ichida ehtimoli katta bo’lgan traektoriya elliptik traektoriyadir. I
S:N.Borning birinchi postulatasi (turg’un holatlar):-: Atom yoki undagi elektronlar statsionar (turg’un) holatdeb ataluvchi holatda uzoq vaqt bo’ladi bu holatlardabo’lgan elektronlarning harakat qilishiga qaramay, atomyoki undagi elektron o’zidan energiya chiqarmaydi (nurlanmaydi) va yutilmaydi -: Atom eki undagi elektron bir statsionar holatga, ikkinchi statsionar holatga o’tganda o’zidan chastotali nurchiqaradi yoki yutadi -:Biror bir orbita bo’ylab yadro atrofida harakat qilayotgan elektronning implus momenti (harakat momenti) Plank doimiysiga karralidir -: yadrodagi nuklonlar sonini, ya’ni proton va neytronlar yig’indi sonini ko’rsatadi I
S:N.Borning ikkinchi postulati (chastotalar qoidasi):-: Atom yoki undagi elektronlar statsionar (turg’un) holatdeb ataluvchiholatda uzoq vaqt bo’ladi bu holatlardabo’lgan elektronlarning harakat qilishiga qaramay, atomyoki undagi elektron o’zidan energiya chiqarmaydi (nurlanmaydi) va yutilmaydi -: Atom eki undagi elektron bir statsionar holatga, ikkinchi statsionar holatga o’tganda o’zidan chastotali nurchiqaradi yoki yutadi -: Biror bir orbita bo’ylab yadro atrofida harakat qilayotgan elektronning implus momenti (harakat momenti) Plank doimiysiga karralidir -: Elektronlar traektoriyalarning ichida ehtimoli katta bo’lgan traektoriya elliptik traektoriyadir I
S:N.Borning uchinchi postulat (orbitalarni kvantlash qoidasi):-: Atom yoki undagi elektronlar statsionar (turgun) holatdeb ataluvchi holatda uzoq vaqt bo’ladibu holatlardabo’lgan elektronlarning harakat qilishiga qaramay, atomyoki undagi elektron o’zidan energiya chiqarmaydi (nurlanmaydi) va yutilmaydi -: Atom yoki undagi elektron bir statsionar holatga, ikkinchi statsionar holatga o’tganda o’zidan chastotali nurchiqaradi yoki yutadi -: Biror bir orbita bo’ylab yadro atrofida harakat qilayotgan elektronning impuls momenti (harakat momenti) Plank doimiysiga karralidir -: Elektronlar traektoriyalarning ichida ehtimoli katta bo’lgan traektoriya elliptik traektoriyadir I
S:Zarra - to‘lqin dualizmi:-: Barcha mikrozarrachalar korpuskulyar xususiyatiga ega bo’lishi bilan birgalikda to’lqin xususiyatiga ham ega bo’ladi -: Mikrozarrachalarning impuls va koordinatasi birvaqtning o’zida katta aniqlik bilan o’lchab bo’lmaydi -: to’rtta kvant soni bosh kvant soni (n = 1,2,3, N), orbital kvant soni (ml-:0,1,2,3... n-1), magnit kvant soni, spin kvant soni (S= ± 1/2) -: yadrodagi nuklonlar sonini, ya’ni proton va neytronlar yig’indi sonini ko’rsatadi I
S:Proton:-: massasi elektron massasidan 1836,1 marta katta bo’lgan, elektr zaryadi esa elementar zaryadga e = 1,6*10-19kl spini esa S =1/2 ga teng bo’lgan musbatzaryadli turg’un elementar zarradir -: massasi elektron massasidan 1838,6 olti marta katta bo’lgan, zaryadsiz, spin S =1/2ga teng bo’lgan elementarzarradir -: Proton va neytronlardan tashkil topgan bo’lib atom yadrosi shu zarralardan tuzilgan -: yadrodagi nuklonlar sonini, ya’ni proton va neytronlar yig’indi sonini ko’rsatadi I
S:Neytron:-: massasi elektron massasidan 1836,1 marta katta bo’lgan, elektr zaryadi esa elementar daraja e = 1,6*10-19kl spini esa S =1/2 ga teng bo’lgan musbat zaryadli turg’un elementar zarradir -: massasi elektron massasidan 1838,6 olti marta katta bo’lgan, zaryadsiz, spin S =1/2ga teng bo’lgan elementarzarradir -:Proton va neytronlardan tashkil topgan bo’lib atom yadrosi shu zaryadlardan tuzilgan -: yadrodagi nuklonlar sonini, ya’ni proton va neytronlaryigindi sonini ko’rsatadi I
S:Nuklon:-: massasi elektron massasidan 1836,1 marta katta bo’lgan, elektr zaryadi esa elementar daraja e = 1,6*10-19kl spini esa S =1/2 ga teng bo’lgan musbat zaryadli turg’un elementar zarradir -: massasi elektron massasidan 1838,6 olti marta kattabo’lgan, zaryadsiz, spin S =1/2ga teng bo’lgan elementarzarradir -:Proton va neytronlardan tashkil topgan bo’lib atom yadrosi shu zaryadlardan tuzilgan -: yadrodagi nuklonlar sonini, ya’ni proton va neytronlar yig’indi sonini ko’rsatadi I
S:Yadro zaryadi:-: massasi elektron massasidan 1836,1 marta katta bo’lgan, elektr zaryadi esaelementar daraja e = 1,6*10-19 kl spini esa S =1/2 ga teng bo’lgan musbat zaryadli turg’un elementar zarradir -: massasi elektron massasidan 1838,6 olti marta katta bo’lgan, zaryadsiz, spin S = 1/2ga teng bo’lgan elementarzarradir -: Proton va neytronlardan tashkil topgan bo’lib atom yadrosi shu zaryadlardan tuzilgan -: yadro tarkibiga kiruvchi protonlar soni Z aniqlaydi, uZe ga teng Z soni Mendeleev davriy jadvalidagi tartibnomerini ko’rsatadi -yadrodagi nuklonlar sonini, ya’ni proton va neytronlaryigindi sonini ko’rsatadi I
S:Yadroning massa soni A:-: massasi elektron massasidan 1836,1 marta katta bo’lgan, elektr zaryadi esa elementar daraja e =1,6*10-19kl spini esa S =1/2 ga teng bo’lgan musbat zaryadli turg’un elementar zarradir -: massasi elektron massasidan 1838,6 olti marta katta bo’lgan, zaryadsiz, spin S= 1/2ga teng bo’lgan elementarzarradir -: Proton va neytronlardan tashkil topgan bo’lib atom yadrosi shu zaryadlardan tuzilgan -: yadrodagi nuklonlar sonini, ya’ni proton va neytronlar yig’indi sonini ko’rsatadi I
S:Yadroning neytronlar soni:-:massasi eletron massasidan 1836,1 marta katta bo’lgan, elektr zaryadi esa elementar daraja e = 1,6*10-19kl spini esa S =1/2 ga teng bo’lgan musbat zaryadli turg’un elementar zarradir -:massasi elektron massasidan 1838,6 olti marta katta bo’lgan, zaryadsiz, spin S -: 1/2ga teng bo’lgan elementarzarradir. -: Proton va neytronlardan tashkil topgan bo’lib atom yadrosi shu zaryadlardan tuzilgan-yadro tarkibiga kiruvchi protonlar soni Z aniqlaydi, u Ze ga teng Z soni Mendeleev davriy jadvalidagi tartib nomerini ko’rsatadi -:N =A-Z ga teng I
S:Izotoplar:-: yadrodagi protonlar soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -: yadrodagi neytronlar soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -: massa soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -: radioaktiv yemirilishi natijasida xosil bo’lgan yadrolar I
S:Izotonlar:-: yadrodagi protonlar soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -: yadrodagi neytronlar soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -: massa soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -:radioaktiv yemirilishi natijasida xosil bo’lgan yadrolar I
S:Izobarlar:-: yadrodagi protonlar soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -: yadrodagi neytronlar soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -: massa soni o’zgarmasdan qoladigan yadrolar guruhi -:radioaktiv yemirilishi natijasida xosil bo’lgan yadrolar I
S:Radioaktivlik:-: yadroning o’z-o’zidan bir yoki bir necha zarralar chiqarishxodisasi -: Radioaktiv yadrolarning o’zidan biror bir turdagizarralarni chiqarib, boshqa yangi yadroga aylanish jarayoni -: radioaktiv yemirilishga duchor bulayotgan yadrolar -: radioaktiv yemirilishi natijasida xosil bo’lgan yadrolar I
S:Radioaktiv yemirilish:-: yadroning o’z-o’zidan bir yoki bir necha zarralar chiqarishxodisasi -: Radioaktiv yadrolarning o’zidan biror bir turdagi zarralarni chiqarib, boshqa yangi yadroga aylanish jarayoni -: radioaktiv yemirilishga duchor bulayotgan yadrolar -: radioaktiv yemirilishi natijasida xosil bo’lgan yadrolar I
S:α zarralarni yemirilishi deb:-: ogir yadrolarning o’z-o’zidan αzarralarini chiqarish jarayoniga aytiladi -: yadrolarning o’z-o’zidan v+ yoki v - zarralarini chiqarish jarayoniga aytiladi -: yadroning ko’zg’algan holatidan o’z-o’zidan g kvantlari chiqarish jarayoniga aytiladi -: radioaktiv yemirilish doimiysiga teskari proporsional bo’lgan kattalik. I
S:γ-yemirilish deb:-: og’ir yadrolarning o’z-o’zidan k zaryadlarini chiqarish jarayoniga aytiladi -: yadrolarning o’z-o’zidan + yoki - zarralarini chiqarishjarayoniga aytiladi -: yadroning ko’zgalgan holatidan o’z-o’zidan kvantlari chiqarish jarayoniga aytiladi -: radioaktiv yemirilish doimiysiga teskari proporsional bo’lgan kattalik. I
S:β - yemirilish deb:-: og’ir yadrolarning o’z-o’zidan k zaryadlarini chiqarish jarayoniga aytiladi. -: yadrolarning o’z-o’zidan + yoki - zarralarini chiqarishjarayoniga aytiladi -: yadroning qo’zg’algan holatidan o’z-o’zidan kvantlari chiqarish jarayoniga aytiladi. -: radioaktiv yemirilish doimiysiga teskari proporsional bo’lgan kattalik. I
S:Spin kvant soni S=±1/2-: Asosan atomning diskret energetik sathlarini aniqlaydi -: Bu kvant soni bilan elektronning orbital impuls momenti aniqlanadi. -Orbital momentining (masalan: magnit maydon bilan) ruxsat etilgan vaqtda yo’nalish bo’yicha proeksiyasinianiqlaydi -: Elektronning xususiy impuls momenti (spinini) aniqlaydi. -: radioaktiv yemirilish doimiysiga teskari proporsional bo’lgan kattalik. I
S:Ikkilamchi yoki qiz yadro:-: yadroning o’z-o’zidan bir yoki bir necha zarralar chiqarishhodisasi -: Radioaktiv yadrolarning o’zidan biror bir turdagizarralarni chiqarib, boshqa yangi yadroga aylanish jarayoni -: radiaktiv yemirilishga duchor bo’layotgan yadrolar -: radiaktiv yemirilishi natijasida xosil bo’lgan yadrolar I
S:Radioaktiv yemirilish qonuni:-: yemirilishga duchor bo’layotgan radiaktiv yadrolar sonieksponensial qonun bo’yicha kamayadi -: boshlangich yadrolar soni ikki marta kamayishi uchun ketgan vaqt -: radioaktiv emirilish doimiysiga teskari proporsionalbo’lgan kattalik -:radioaktiv moddalarning birlikvaqt ichidagi emirilishlarsoni I
S:Yarim yemirilish davri:-: yemirilishga duchor bo’layotgan radioaktiv yadrolar soniekspantatsiya qonun bo’yicha kamayadi -: boshlang’ich yadrolar soni ikki marta kamayishi uchun ketgan vaqt -: radioaktiv yemirilish doimiysiga teskari proporsional bo’lgan kattalik. -: radioaktiv yemirilish doimiysiga teskari proporsional bo’lgan kattalik. I
S:Elektron nima:-: 1,6*10-19 Kl manfiy zaryadga ega bo’lgan elementarzarracha -: 1,6*10-19 Kl musbat zaryadga ega bo’lgan elementar zarracha -: geliy atomining ioni -: Uglerod atomi yadrosining 1/12 qismi Download 66.54 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling