1 1989-jili 1-dekabrde qaraqalpaq tili qaraqalpaqstan respublikasinda ma’mleketlik til esaplandi

1-TEMA
1-TAPSIRMA
1)1989-jILI 1-DEKABRDE QARAQALPAQ TILI QARAQALPAQSTAN RESPUBLIKASINDA MA’MLEKETLIK TIL ESAPLANDI.
2)QARAQALPAQ TILI TU’RKIY TILLERDIN’ QIPSHAQ TOPARINA KIREDI
QARAQALPAQ XALQI 1924-JILDAN ARAB A’LIPBESI
1928-JILI LATIN A’LIPBESI 1940-JILI KIRIL A’LIPBESI
1993-JILI 2-SENTYABRDEN LATIN JAZIWINA O’TTI.
3)DAWISLI SES HA’M DAWISSIZ SES BOLIP EKIGE BO’LINEDI. DAWISLI SES 2 TU’RGE BO’LINEDI JUWAN HA’M JIN’ISHKE BOLIP EKIGE BO’LINEDI
DAWISSIZ SES 2GE BO’LINEDI U’NLI HA’M U’NSIZ
DAWISLI SESTE 9 HA’RIP BAR.DAWISSIZ SESTE 25 HA’RIP BAR
4)O’ZBEK TILINDE 29 HA’RIP BAR QARAQALPAQ TILINDE 34 HA’RIP BAR
BIZLERDE W N’ I’ U’ A’ HA’RIPLERI BAR AL O’ZBEKLERDE ONDAY HA’RIPLER JOQ. O’ZBEKLERDE NG HA’RIP BAR AL BIZLERDE ONDAY HA’RIP JOQ.
5)SES-SO’ZLERDIN’ EN’ KISHI MA’NI AN’LATIWSHIN EN’ KISHI BO’LEGI.
HA’RIP-SESLERDI JAZIWDAG’I SHA’RTLI TAN’BASI.HA’RIPLERDI KO’REMIZ,OQIYMIZ HA’M JAZAMIZ.

Tábiyattı súwretlew
Aytaqir. Ushı-qıyıri menen shet-shebirine kóz jetkisiz. Shelpekliniń dalası Qızilqumnıń erkesindey tósin ko’rip jatır. Qırdiń ot-shópleri keń jazıg’ına qol basıp kelgen. Asqar shopan qoralarin aylanip, qoylarının’ sırtinan baqlap qarap otir.
Ol birazdan soń ala gewgim tu’sken máhálde, qoylardi eki qorag’a qamap, u’yine keldi. Keshegi awqatın jep, qoylarin ko’rip keliwge shiqtı.
Aspanda ay shalqayip tur. Shaǵırayǵan juldızlar birinen son’ biri jimıńlaydı. Jan-jaqta ala sapıran etip, aq sharbı bultlar gezip júr. Asır jatarda ku’nniń rámu’wzi birden buzıldı. Yarim aqsham shamasında úydiń man’layindaǵı aq taqırdiń asti quwirmashtay pitırlaydı. Shır uyqısinan shorship oyanǵan Asqar bunın’ qattı jawǵan burshaq ekenin sezip atır.
Burshaq biraz jawdı. Keyninen azg’antay jamg’ır selpilep aldı. Kún jelmik tarttı. Bunnan soń burshaq penen selpi aralasip qatip, jerdiń asti qamalasa basladı. Soniń arasında Asqardın’ kózi ilinip ketti Tap uyqısi hesh shidatpadı. «Uyqı dushpan» degen, Asqar son’ında qar jawǵanın da bilmedi. Kúndegi a’detinshe qoylardi tan’ qaran’ǵısınan soń taǵi bir ko’rip keliw ushin turıp ketip edi, omba qardan esik ashılmadı.
I’LAQ I’QLAS I’LAQA I’G’BAL I’LAY I’SI’RAP I’SHTAN I’DI’RAW I’RI’M I’SSI’
IYNE IYNELIK ILMESHEK ILAJSIZ ISHEK IYIN IYREK IYTERIW IYKEM ISBILERMEN
A’LIPBE A’DIRASPAN A’TKO’NSHEK A’KE A’LPAYIM A’PIWAYI A’TO’SHKIR A’ZZI A’YNEK A’JAYIP

balıq dostım esap etik xojalıq júrek kásip kitap kórik qurılıs qosıq mashina mektep oraq otır suwıq talaba talap terek tilek toǵaylıq záberdes shabaq

DO’GEREK SHINIG’IWLARI
MEKTEBIMIZDE BIR NESHE PA’N DO’GEREKLERI BAR.KO’PSHILIK KLASSLASLARIM BUL DO’GEREKLERGE QATNASADI.DO’GEREK SHINIGIWLARI SABAQLARDAN KEYIN BASLANADI.DO’GEREK SHINIG’IWLARI JU’DA’ QIZIQLI O’TEDI.HAMID EKI DO’GEREKKE QATNAYDI. SIYSHEMBI KU’NI FIZIKA DO’GEREGINE BARADI, PA’N SIRLARIN U’YRENIP OLIMPIADADA UTIWDI QA’LEYDI.JUMA KU’NI GU’RES DO’GEREGINE SHINIG’IW QILADI.HA’ZIR JARISTA QATNASIWG’A TAYARLIQ KORIP ATIR.DO’GEREK SHINIG’IWLARI BILIMLERIMIZDI BAYITADI, KA’SP-O’NERGE QIZIG’IW OYATADI.SONIN’ USHIN BUNDAY SHINIG’IWLARDI JAQTIRAMIZ.
1.Qaraqalpaq tilinde neshe hárip bar?
A) 34
2.Qaraqalpaq tiline til biyligi qashan berildi?
E) 1989-j. 1-dekabr
3.Qaysı qatarda dawıslı sesler bar?
V) a,á,o,ó,u,ú,ı,i,e
4.Kitap, ilim, xabar sózlerinde neshe dawıssız ses bar?
A) 8
5.Dawıssız sesler neshege bólinedi?
D) 2
6. Berilgen sózlerdiń tiyisli qosımtaların tabıń. úy... , kitap... , Nókis... , student... , oqıwshı... , mektep...
A) -ler, -lar, -te