1-amaliy ish. Matn muxarrirlarida matnlar kiritish. Taxrirlash va formatlash amallari. Mashg‘ulotning maqsadi

15-variant 
Quyidagi matnni MS Word dasturida kiriting: 
14-misol. Ushbu uslubiy qo‘llanma 2.6.4. va 2.4.6.punktlarida keltirilgan shartlar uchun hamda 
2.4-jadval birinchi ustuni №3 qatoridagi “inshoot osti xandakini qazish va qo‘shimcha hajmdagi 
er ishlarini bajarish texnologiyalari va mexanizatsiyalash” varianti uchun tanlangan ekskavator 
bilan ishlaydigan bulьdozer kerakli soni, ishlash muddati, grunt tashish masofasi 
27,3 m; 
bo‘lganda hamda №4 qatoridagi “xandak bo‘shliqlarini qayta ko‘mish uchun tuproqtepadan 
grunt surib kelish” varianti uchun, grunt tashish masofasi 
=
47,85 m; 
bo‘lganda bulьdozerlar soni hisoblab topilsin.
Echish. Ekskavator qazib erga tashlagan gruntni bulьdozer bilan tuproqtepagacha surib 
borishdagi ishlab chiqarish ish unumdorligi me’yoriy hujjatlardan foydalanib quyidagicha 
hisoblanadi. 
⁄
⁄
Bu erda, V
m 
–bulьdozer bilan 100 m
3
ekskavator qazib tashlagandan keyin III gurux, bulьdozer 
uchun esa, II gurux gruntni berilgan (
) masofaga surib joylashtirish uchun sarf qilinadigan 
mashina vaqti sarfi me’yori, mash-s; 
; 
mash.soat ; 
=0,32 bulьdozer bilan 100 m
3
gruntni (
) -masofasi birlamchi 10 metrigacha qismida 
qirqib olish uchun vaqt sarfi me’yori, mash.s;
,21-ilova.,p.4b,54-bet;
=0,25 bulьdozer

---

bilan 100 m
3
gruntni (
) -masofasi qolgan 10 metrliklarga surib borish mashina vaqti sarfi 
me’yori, mash.s;
,21-ilova.,p.4d,54-bet.
Ekskavator bulьdozer to‘plam hosil qilib ishlaganda, bulьdozer “etaklanuvchi mashina” 
ekskavator esa, “etaklovchi mashina” sanaladi. Mashinalar to‘plamlanganda hamisha bahosi 
(yoki balans bahosi) eng qimmat bo‘lgan mashina “etakchi mashina” deb qaraladi hamda 
etaklanuvchi mashinalar soni faqat etaklovchi mashina ish unumdorligiga bog‘liq ravishda, 
etaklovchi mashinaning uzuluksiz ishlashini ta’minlash maqsadida soni quyidagicha hisoblab 
topiladi: 
dona qobul qilinadi. 
Bu erda, 
- teskari cho‘michli GLG205C markali gidravlik ekskavator bilan gruntni (quruq, 
nam, suv ostidan, cho‘michga yopishadigan va h.o.) erga tashlab ishlagandagi soatdagi o‘rtacha
ishlab chiqarish ish unumdorligi me’yori, m
3
/s; 
Ekskavator qazib erga tashlagan gruntni bulьdozer bilan tuproqtepagacha surib borishdagi ishlari 
uchun mehnat sarfi miqdori quyidagicha aniqlanadi: 
∑
Bu erda,
-100 
gruntni bulьdozer bilan qazib 
27,3 m; masofaga surib eltish 
mehnat sarfi me’yori, ishch.s. 
; 
ishch.soat ; 
ko‘rinishida
,21-ilova.,p.4b,4d,54-bet; me’yorlaridan foydalanib hisoblab topiladi.
Ekskavator bulьdozer to‘plami ishlash muddati, ekskavatorning qayta ko‘mish grunti hajmini 
erga tashlab ishlash muddatiga teng qilib olinadi va quyidagicha hisoblanadi: 
U holda ekskavatorning gruntni (quruq, nam, suv ostidan, cho‘michga yopishadigan va h.o.) erga 
tashlab ishlagandagi yillik ishlab chiqarish ish unumdorligi me’yori: 
U
e
yil
= D· 
=1672·89,23= 149192,56 m
3
/yil;
Gruntni bulьdozer bilan tuproqtepagacha surib borish ishlarni bajarish texnologik xaritasi 
quyidagicha tuziladi. 
2.12-jadval