1-amaliy mashg’ulot sathdagi hodisalarni o‘rganish (Turli agregat holatlarda sirt taranglik) Nazariy ma‘lumot
Download 162.69 Kb. Pdf ko'rish
|
Kolloid 1- amaliy
- Bu sahifa navigatsiya:
- СИ sistemada joul/m 2
|
1-amaliy mashg’ulot 1. SATHDAGI HODISALARNI O‘RGANISH (Turli agregat holatlarda sirt taranglik) Nazariy ma‘lumot Suyuqlikning ichki qismidagi molekulani boshqa molekulalar hamma tomondan bir xilda tortib turadi va barcha kuchlar bir-birini muvozanatlaydi. Lekin suyuqlik sirtida turgan molekulani suyuqlik ichidagi qo’shni molekulalar kuchliroq tortadi, gaz fazadagi ya‘ni suyuqlikning havo qismidagi molekulalar o’sha molekulani juda oz kuch bilan tortadi. Shu sababli suyuqlik ichiga kirishga intiladi. Boshqacha aytganda, suyuqlik o’z sirtini kattalashtirish uchun ish sarf qilishi kerak. Aksincha, suyuqlik sirti kamayganida energiya ajralib chiqadi. Demak, suyuqlikning sirt qavati ma‘lum energiya zapasiga ega. U suyuqlikning sirt energiyasi deyiladi Suyuqlik sirtini 1 sm 2 ga kattalashtirish uchun sarf qilish zarur bo’lgan energiya miqdori shu suyuqlikning sirt taranglik koeffitsienti yoki to’g’ridan- to’g’ri sirt tarangligi deyiladi. Sirt taranglikning o’lchamligi sirt birligiga to’g’ri keladigan energiya miqdori bilan ifodalanadi yoki aniqrog’i СИ sistemada joul/m 2 bilan yoki erg-dina/sm bo’lganligi uchun sirt taranglik dina/sm yoki nyuton/m bilan ifodalanadi. Disperslik darajasining kattalashishi sistemada sirt hodisalari ahamiyatini oshiradi. Shunday qilib, kolloid sistemalarning miqdoriy belgisi disperslik darajasi bo’lib, uning sifat belgisi geterogenlikdir. Bu ikala belgi sirt hodisalar bilan chambarchas bog’liq. Solishtirma yuza ( S sol ) – umumiy hajmi 1 sm 3 ni tashkil etadigan moddaning hamma zarrachalari yuzasining yig’indisidir. Agar zarrachalarning qirralari 1 sm bo’lgan kub shaklida deb qabul qilinsa, unda solishtirma yuza: S 6l 2 6 S sol = ------ = -------- = ------ bo’ladi. V l l Moddalar maydalanganda kub qirralari 0,001 sm ga teng zarrachalari hosil bo’lsa: 6 S sol = ------- = 6000 см –1 бœлади. 0,001 Шарсимон шаклдаги заррачалар учун: S 4r 3 S sol = ------ = -------- = ------ bo’ladi. V l r bu yerda, r – sharsimon zarrachalar radiusi. Modda maydalanaversa, zarrachalar soni tez oshadi, bir vaqtning o’zida umumiy va solishtirma yuza ham ortadi hamda sistemada erkin yuza energiya zaxirasi ham ortadi. Download 162.69 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|