1-amaliy mashg’ulot: trаnspоrt-ekspеditsiоn хizmаt ko‘rsаtishning vujudgа kеlish tаriхi reja

---

1-amaliy mashg’ulot: 
 
TRАNSPОRT-EKSPЕDITSIОN ХIZMАT KO‘RSАTISHNING VUJUDGА 
KЕLISH TАRIХI
 
Reja: 
1. Asosiy atamalar 
2. Transport-ekspeditorlik xizmatlar tarkibi. 
3. Transport-ekspeditorlik xizmati ko‘rsatuvchilar. 
4. Transport-ekspeditorlik xizmatlar tasnifi. 
 
Tayanch so‘z va iboralar: 
Transport-ekspeditorlik xizmatlar, ekspeditor, yuk jo`natuvchi, qabul 
qiluvchilar, shartnoma, buyurtmachilar, mijozlar, kombinatsiyalashgan tashish, 
multimodal, kontreyler, intermodal tashish, amodal, yunimodal tashish 
1.1. Umumiy qoidalar 
Transport ekspeditsiyasining zarurati - yuklarni ishlab chiqarishdan 
iste’molchiga yetkazib berish jarayoni bir nechta tashish bosqichlaridan iboratligi, 
shuningdek, bunda turli transport turlaridan foydalanishligidan kelib chiqadi. 
Shunga ko‘ra bu bosqichlarni tashkil etishda va tashish jarayoni bilan birgalikda 
yuzaga keluvchi qo‘shimcha ishlarni bajarishda bevosita yuk egalari (jo‘natuvchi 
yoki qabul qiluvchilar) va ixtisoslashtirilgan korxonalar (vositachilar) orqali 
bajarishga ehtiyoj paydo bo‘ladi. 
Ekspeditor — transport-ekspeditorlik xizmatlar (TEX)ni tashkil qiluvchi va 
ko‘rsatuvchi transport ekspeditsiyasining tomoni. 
Transport-ekspeditorlik xizmatlar iste’molchisi (buyurtmachilar, mijozlar) - 
transport ekspeditsiyasi shartnomasiga ko'ra jismoniy yoki yuridik shaxslar 
nomidan TEX amalga oshiruvchi ekspeditor. 
Yuk jo‘natuvchi - transport ekspeditsiya shartnomasi bo‘yicha yukni 
ekspeditorga topshiruvchi TEX iste’molchisi vakili. 
Yuk qabul qiluvchi - transport ekspeditsiya shartnomasi bo‘yicha yukni 
ekspeditordan qabul qilib oluvchi TEX iste’molchisi vakili. 
Tashuvchi — o‘ziga ishonib topshirilgan yukni qabul etish punktiga 
etkazish va qabul qiluvchiga yoki boshqa transportkor honasiga yetkazib berish 
majburiyatini olgan tashish shartnomasi tomoni.