1. Arqa Amerikanin’ geografiyaliq orni Arqa Amerikanin’ relеfi

JOBA
1.Arqa Amerikanin’ geografiyaliq orni
2. Arqa Amerikanin’ relеfi
3. Arqa Amerikanin’ paydali qazilmalari
Arqa Amerika batis ha’m arqa yarim sharlarda jaylasqan bolip, basqa materiklerge qarag’anda polius tarepke ken’ sozilg’an .
Materik jag’alarin ush okean suwlari juwip, tu’slikte Panama moyni arqali qubla Amerika menen tutasqan .Evraziyadan Berig bug’azi arqali ajralip turadi .Arqa ha’m shig’is jag’alari ko’p bo’leklerge bolingen.
Qubla Amerika territoriyasina qarag’anda Arqa Amerika evropalilarg’a qarag’anda bir qansha aldin belgili bolg’an .
X asirdin aqirinda Norman ten’izshisi Erik Rauda Grenlandiyani materiktin’ arqa shig’isi bo’legin uyrengen. Jon Kabot Nyufauntlend atawin ha’m Labrador yarim atawi jag’alarin ashqan edi. XVII asirde G. Gudzon , A. Makkenzi ha’m tag’I basqalar materiktin’ shig’is ha’m arqa bo’leklerin uyrengen.
Arqa Amerika duzilisine qarap 2 ge bo’linedi.
Tegisli ha’m tawli bo’legine bo’liwimiz mumkin.

Niagara sarqiramasi

Tawli bo’limindegi Kordillera, onin’ shig’isindag’I tik jarli tiykarg’I taw dizbekleri bolip esaplanadi. Materiktin’ en’ biyik toshkasi Mak-Kinli shin’I 6194m. En’ pa’s toshkasi A’jel alabi -86 m. Tawlar ulkesinde jaylasqan. Ulken basseynnin’ tuslik shig’isinda Kolorado platosin Kolarodo daryasi kesip o’tedi. Ol dunyadag’Ii en’ teren’ ha’m tar dara- Ulken kanaldi payda etedi. Materiktin’ tawli bo’legi Tinish okeani “otli halqasi”poyasin tuwra keledi.

Appalashi tawlari

Tegislikler Materiktin’ shig’is bo’legin iyeleydi. Olar geografiyaliq ori nlarina qarap bir neshe turlerge bo’linedi. Materiktin’ arqa bo’leginde qirlar ha’m biyiklikler ushirasadi. Bul aymaqlardi Laverintiy qirlari, Orayliq tegislik, Missisispi pa’stegisligi ha’m belgili ulli tegislikler tiykarg’I relf formalarin quraydi.

Kordileriya tawlari

Arqa Amerika paydali qazilmalarg’a juda bay . Magmatik ha’ m Metmorfik jinislardan duzilgen taw ha’m jaziq tawlarda temir, uran, mis, nikel, altin, gumis ka’nleri bar. A’sirese Appalashi tawlari rudali qazilmalarg’a bay. Sho’gindi taw jinisi qatlaminda neft, gaz, ko’mir, duz qusag’an paydali qazilmalar payda bolg’an.

Meksikadag’i vulkan tawlari

Alyaska yarim atawinda ha’m Aleut atawlarinda kushli jer silkiniwler bolip, onlag’an ha’rekettegi so’ngen vulkanlar bar. Bul tawlardan altin, gumis, ren’li metallar, neft ha’m tas ko’mirler qazip alinadi.

DIQQATLARIN’IZ USHIN RAXMET !!!