1. Axborot tizimlarining tashkilotdagi o'rni va vazifalari. Axborot tizimlarining asosiy tarkibiy qismlari. Axborot tizimlarining tasnifi

Integratsiyalashgan (korporativ) AT kompaniyaning barcha funktsiyalarini avtomatlashtirish va dizayndan to mahsulot sotishgacha bo'lgan butun tsiklni qamrab olish uchun ishlatiladi. Bunday tizimlarni yaratish juda qiyin, chunki u asosiy maqsad nuqtai nazaridan tizimli yondashuvni talab qiladi, masalan, foyda olish, savdo bozorini egallash va h.k. Bunday yondashuv har bir menejer qaror qila olmaydigan kompaniyaning tarkibida sezilarli o'zgarishlarga olib kelishi mumkin.
Axborot tizimlarini joriy etish quyidagilarga hissa qo'shishi mumkin:

• 
  matematik usullar va intellektual tizimlarni joriy etish orqali boshqaruv muammolarini hal qilishning yanada oqilona variantlarini olish va hk.;
  
• 
  avtomatlashtirish tufayli ishchilarni odatdagi ishlardan ozod qilish;
  
• 
  axborotning ishonchliligini ta'minlash;
  
• 
  ma'lumotni qog'ozga tashiydiganlarni magnit disklar yoki lentalar bilan almashtirish, bu esa kompyuterda ma'lumotlarni qayta ishlashni yanada oqilona tashkil etilishiga va qog'ozdagi hujjatlar hajmining pasayishiga olib keladi;
  
• 
  kompaniyadagi axborot oqimlari va ish oqimlari tizimini tuzilishini takomillashtirish;
  
• 
  mahsulot va xizmatlarni ishlab chiqarish tannarxini pasaytirish;
  
• 
  iste'molchilarga noyob xizmatlar ko'rsatish;
  
• 
  bozorning yangi joylarini topish;
  
• 
  xaridorlar va etkazib beruvchilarni turli xil chegirmalar va xizmatlar ko'rsatish orqali firma bilan bog'lash.
  

Nazorat uchun savollar:

1. 
   Axborot tizimi nima?
   
2. 
   Axborot tizimida sodir bo'layotgan jarayonlarni qanday tasavvur qilishingiz mumkin?
   
3. 
   Axborot tizimlari qanday rivojlandi?
   
4. 
   Axborot tizimlari nima uchun firma rivojlanishining strategik vositasidir va ularning hissasi qanday?
   
5. 
   Axborot tizimining tuzilishini qanday tasavvur qilasiz?
   
6. 
   АТ-ning texnik ta'minotini tavsiflang.
   
7. 
   AT dasturiga nimalar kiradi?
   
8. 
   Axborot tizimlaridan ma'lumotlardan foydalanish xususiyati bo'yicha tasnifini bering, AT qanday tasniflanadi?
   
9. 
   Axborot tizimlarining ko'lami bo'yicha tasnifini bering.
   
10. 
    ATni ishlab chiqish qaysi printsiplar asosida amalga oshiriladi?
    

1^ Информационные системы и технологии в экономике и управлении: учебник для бакалавров / под ред. В.
В. Трофимова. - 4-е изд., перераб, и доп. - М.: Издательство Юрайт, 2018. – С. 99

2^ Макарова Н.В, Волков В.Б. Информатика: Учебник для вузов. – СПб.: Питер, 2019г