1. Ҳазм қилиш типлари. Оғиз бўшлиғида ҳазм қилиш

48 КЯП да тормозланиш турлари Yuqorida aytib o'tilgan shartsiz tormozlanish ta‘sirotni birinehi marta qo`llanganidayoq kuzatiiadi. Shartli tormozlanishni esa hosil qilish kerak. I. P. Pavlov shartli tormozlanishni to‘rt turga: so‘nish tormozlanish, farqlash tormozlanishi, shartli tormoz va kechikish tormozlanishiga bo`lgan.
49 Шартли рефлексларнинг ташқи тормозланиши.Tashqi tormozlanish. Shartli refleks nozikligi va o‘zgaravchanligi bilan shartsiz refleksdan farq qiladi. Turli xildagi yot ta‘sirotlar sharth refleksning susayishiga va tormozlanishiga olib keladi. Masalan, sharth ovqatlanish refleksini paydo qilishdan oldin qandaydir yot ta‘sirot paydo bo‘Isa, shartli refleks yuzaga chiqmaydi, u tormozlanadi. Agar tajribadagi hayvonning biror joyi og‘risa, qovug‘i to lib ketsa, biror narsadan bezovtalansa ham shartli refleks tormozlanadi, Bu tormozlanishni shartli refleksga yot bo`lgan tashqi ta‘sirotlar chaqiradi, Shuning uchun u tashqi tormozlanish, deb ham
ataladi. Chegaradan tashqari tormozlanish. Agar shartli refleksni yuzaga chiqaradigan shartli signal haddan tashqari kuehh bo`lsa, shartli refleks vujudga kelmaydi. I. P. Pavlovnapg fikricha, bu tormozlanish nerv hujayralarini haddan tashqari kuchli ta‘sirot shikastlashidan saqlaydi. Tashqi tormozlanish ham, chegeradan tashqari tormozlanish ham nerv tizimining tugma xossalariga bog‘liq. Shu sababli, I. P. Pdvlov ularni shartsiz tormozlanish, deb atagan.