52 Уйқу физиологияси
Odam umrining deyarli uchday bir qismi uyquda oladi. Uyqu yuqori hayvonlar uchunjuda zarur holat. It ovqatsiz ancha uzoq yashashi mumkin, ammo uyqudan maxrumqilinganida tez halok bo`ladi.Uyqu vaqtida odam hushini yo‘qotadi, MNT ning, xususan miya po‘stlog‘inmgfaolligi pasayadi, muskullar tonusi va sezgirlik susayadi. Shartsiz reflskslarkuchsizlanadi, shartlilari esa tormozlanadi. Ichki a‘zolar faoliyati ham sustlashadi.Uyquning bir necha turi bor: 1) kecha-kunduagi davriy uyqu; 2) faslga bog‘liq davriyuyqu; 3) narkotik uyqu; ‗) gipnotik uyqu; 5) patologik uyqu.
Davriy uyqular — oddiy sharoitdagi fiziologik holatdir. Narkotik, gipnotik va
patologik uyqular maxsus nofiziologik ta‘sirotlar natijasida rivojlanadi
Uyquning himoya ahamiyati hayvon yoki odam uyqudan mahrum qilinganda
yaqqol bilinadi. 3—‘ kun uxlarnagan odam o'zini juda yomon his qiladi, borgan sari darmoniquriydi, aqliy mehnat faoliyati keskin pasavadi, 5 kundan keyin aqliy mehnat qobiliyatiniumuman yo‘qotadi, gallyusinatsiyalar (yo`q narsaning ko‘rinishi, eshitilishi, sezilishi) paydobo`ladi; 7 kunda hushidan ketadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |