1-bob: metallarni kesib ishlash

Sidirish (protyajkalash). Sidirish protsessi sidirish sta­noklarida tegishli profildagi protyajkalar — kup tigli asboblar vositasida bajariladi. Sidirishning ichki va sirtki sidirish turlari bo’ladi.
Nazorat savollari:

1. 
   Kesib ishlash deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Qo’yim nima?
   
3. 
   Qo’yim kesib ishlash unumdorligiga qanday ta`sir etadi?
   
4. 
   Metallarni kesib ishlashda mehnat unumdorligini qanday qilib oshirsa bo’ladi?
   
5. 
   Metallarning kesib ishlashning asosiy usullarini sxema tarzida ifodalang.
   
6. 
   Randalash degani nima?
   
7. 
   Parmalash degani nima?
   
8. 
   O’yish degani nima?
   
9. 
   Protyajkalash degani nima?
   
10. 
    Sidirishda bosh xarakat (kesish xarakati) nimaga beriladi?
    

Tayanch iboralar.
Kesib ishlash, mexaniqaviy ishlash, kuyim, asosiy va yordamchi xarakatlar, bosh xarakat, surish xarakat, ranadalsh uyish.
2-BOB: METALLARNI KESISH JARAYONI TUGRISIDA UMUMIY MA`LUMOT.

1. 
   Kesish jarayoning turlari
   
2. 
   Kesish jarayonining asosiy elementlari.
   

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Avagimov V.D. Mashinasozlik materiallarini kesib ishlash. –Toshkent, 1971 yil. - 7-25 bet.
   
2. 
   Artikov V.A., Alekseev G.A. Rezanie metallov i rejushiy instrument. Moskva 1967y, 17-32 bet.
   
3. 
   Muminov N. Metallarga mexaniq ishlov berish asoslari. -Toshkent 1974 y, 5-12 bet.
   

Kesish jarayonining turlari.
Kesish jarayonining uchta asosiy turi bor. Kesib ajratish.Kesish jarayonining bu turi pona rasmidagi asbob bilan bajariladi, bunda material ikki bo’lakka bo’linadi. Misol (Zubila bilan qirqish)
Kesib olish. Bu xolda kesish jarayoni ikkita kesuvchi asbob vositasida amalga oshiriladi va bunda xam material ikkiga bo’linadi ( misol kaychilar mexaniq va kulda kesuvchi) .
Qirindi ajratish. Bunda kesish jarayoni xar xil kesuvchi asboblar (keskich, parma, metchik, zenker, razvertka va x.k.z.) erdamida tayerlanma sirtidan materialning ma`lum qatlamini qirindi tarzida ajratib olishdan iborat
Birinchi xolda ta`sir ettiriladigan kuch kesuvchi asbob tanasidan utib, o’tkirlik burchagi β ni teng ikkiga bo’ladi, buning natijasida tigning ikkala yuzasiga kariyib bir xil nagruzka tushadi, bunda qirindi xosil bo’lmaydi.
Ikkinchi xolda . Kesish kuchi asbobning yuzalaridan biri buylab o’tadi va kesish kuchlanishi xosil qiladi, bunda xam qirindi xosil bo’lmaydi.
Uchinchi xolda. Kesish kuchi asbobning oldingi yuzasiga tushadi, buning natijasida esa materialning ma`lum kavati qirindi tarzida ajraladi.