1. davlat budjeti daromadlari va pul mablag'lari hisobining ahamiyat1 va vaz1falari

Kassirmajburiyatining mazmuni quyidagicha bo‘lish imumkin : «Men, quyida imzo chekuvchi kassir________________, menga (familiyasi, ismi, otasining ismi) budjet tashkiloti___________________________________ topshirgan (tashkilotning to‘la nomi) barcha p u l mablag'lari va boshqa qiymatliklar uchun to'la javobgarlikniо ‘zzimmamgaolaman. Agarmeningmas ’uliyatsizligim , beparvoligim yoki ehtiyotsizligim natijasida budjet tashkiloti ___________________________ ga ziyon keltirsam, u holda men uni (tashkilotning to'la nomi) to 'la hajmda qaytarish majburiyatini olaman. Men belgilangan kassa operatsiyalarini olib borish qoidalarini to 'la bajarish majburiyatini olaman va ulaming buzilishi uchun javobgardirman». Majburiyatni imzolash sanasi va majburiyat olayotgan kassirning imzosi.

Bitta kassiri bo'lgan tashkilotlarda, u vaqtincha almashtirilishi zarur

bo'lgan hollarda, kassir vazifasini bajarish budjet tashkiloti rahbarining

yozma buyrug'i (qarori) bilan boshqa xodim zimmasiga yuklanadi. Bu

xodim bilan tegishli shartnoma tuziladi va undan ham kassiming yozma

majburiyati olinadi.

Kassir ishni to'satdan qoldirgan (kasal bo'lgan va boshqa) hollarda

uning hisobidagi qiymatliklar darhol budjet tashkilotining rahbari va

bosh buxgalteri ishtirokida yoki budjet tashkilotining rahbari tayinlagan

shaxslardan tarkib topgan komissiyaning ishtirokida ishni qabul

qilayotgan kassir tomonidan qayta sanaladi. Qiymatliklami qayta sanash

va topshirish to'g'risida dalolatnoma tuzilib, unga yuqorida ko'rsatilgan

shaxslar imzo chekadi.

Katta tarkibiy bo'linmalari bo'lgan yoki markazlashtirilgan

buxgalteriya tomonidan xizmat ko'rsatiladigan budjet tashkilotlarida ish

haqi to'lash, vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqalari, stipendiya,

pensiya va mukofotlami to'lash budjet tashkiloti rahbarining yozma

buymg'i(qarori)ga muvofiq kassirlardan tashqari, boshqa shaxslar

tomonidan amalga oshirilishi mumkin. Bunda ushbu shaxslar bilan

tegishli shartnoma tuziladi va ularga kassirlar uchun kassa operatsiyalarini

olib borish qoidalarida belgilangan barcha huquq va majburiyatlar tatbiq

etiladi. Bunday shaxslar belgilangan tartibga muvofiq jihozlangan kassa

punktlari xonalarida pul mablag'larini beradilar va qabul qiladilar.

Kassa hujjatlariga imzo chekish huquqidan foydalanadigan buxgalterlar

va boshqa xodimlar kassirlik vazifasini bajarishlari mumkin emas.

Shtatlar jadvali bo'yicha kassir lavozimi ko'zda tutilmagan tash­

kilotlarda kassa operatsiyalarini bajarish vazifasi yuklatilgan boshqa

xodimlar zimmasiga kassa operatsiyalarini amalga oshirish bo'yicha

majburiyatlar ham xuddi shu tarzda yuklanadi.

Kassani taftish qilish va kassa intizomiga rioya

etilishini nazorat qilish

Budjet tashkilotining rahbari tomonidan belgilangan muddatlarda,

ayni paytda har chorakda kamida bir marta har bir budjet tashkilotida

kassa to'satdan taftish qilinib, kassadagi barcha pul va boshqa qiymatliklar

birma-bir sanaladi va tekshiriladi. Kassada taftish o'tkazish uchun

budjet tashkiloti rahbarining buyrug'i bilan komissiya tayinlanadi va bu

komissiya dalolatnoma tuzadi. Taftish natijasida kassadagi kamomad

yoki ortiqchalik aniqlansa, kamomad yoki ortiqcha summa miqdori va

ular vujudga kelgan vaziyatlar dalolatnomada ko'rsatiladi.

Kassada ortiqchalik aniqlanganda bu summa kassaga kirim qilinadi.

Kassani tekshirish jarayonida aniqlangan ortiqchalik kirim qilinganida

quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:

•