1. Dúnyaǵa ilimiy kóz-qarastı qáliplestiriw tiykarları. Dúnyaǵa ilimiy kóz-qarastıń tiykarǵı belgileri hám mańızı Aqıl tárbiyasınıń wazıypaları hám mazmunı

Deni saw, sap deneli, hár tárepleme shınıqqan jaslardı tárbiyalap jetistiriw Ózbekstan Respublikası ǵárezsizlikke eriskennen baslap eń baslı maqsetleriniń biri boldı. Dene tárbiyası balanıń durıs ósiwi, organizmniń hár tárepleme rawajlanıwın, jaqsı turmıs qálpiniń qáliplestiriliwin, uzaq ómir kóriwdi, miynetke hám Ana Watandı qorǵawǵa tayarlawdı támiynleydi. Ol óziniń jeke xızmetlerin atqarıw barısında ádep ikramlılıq, miynet, estetikalıq hám gigienalıq tárbiyalar menen tıǵız baylanısadı. Dene tárbiyası oqıwshılardı ádep-ikramlılıq qatnasıqlar menen qurallandıradı. Dene tárbiyası waqtında hár qıylı qarama-qarsılıqlı jaǵdaylar, sonıń ishinde oqıwshılardıń jámiyetke, adamlarǵa óz-ózine bolǵan qarsı pikirleri de payda boladı. Dene tárbiyası oqıwshılardıń rejiminde, miynet hám dem alıwında úlken rol` oynaydı.
Dene tárbiyasınıń wazıypaları hám mazmunı tómendegilerdi názerde tutadı. 1.Balanıń durıs fizikalıq jaqtan rawajlanıwı hám den-sawlıǵınıń bekkemleniwine tásir jasaw. Bunıń mánisi, dene tárbiyası organizmniń morfologiyalıq hám funktsionallıq jaqtan jetiskenliklerge erisiwine qaratılǵan. Vrachlardıń kórsetiwi boyınsha birqansha awırıwlar, balalardıń patologiyalıq sharayatları birden bolmaydı. Olar bir neshe jıllar dawamında óz-ózine qaramaǵanınıń aqıbetinde kelip shıǵadı. Balalarda deneniń durıs ósiwiniń buzılıwınan basqa da bir qansha kesellikler payda bola baslaydı. Máselen; kózdiń kóriwi hálsireydi, tisleri qarawıtıp korroziyaǵa ushıraydı, revmatizm, xronicheskiy tonzillit, nevroz kesellikleri menen awıradı. Mine usılar esapqa alınıp vrachlardıń kórsetpesine muwapıq is alıp barıladı. 2. Háreket etiw sıpatların rawajlandırıw (Juwırıw, sekiriw, tezlik h.t.b.)3. Háreket etiw uqıplılıq hám kónlikpelerin qáliplestiriw. 4. Turaqlı túrde dene tárbiyası menen shuǵıllanıwǵa qızıǵıwshılıq hám talaptı tárbiyalaw.
Ótmishtiń pedagogikalıq miyraslarında da denniń sawlıǵı máselesine ayrıqsha itibar beriledi. Máselen deni saw anadan, deni saw bala tuwıladı, sap denede sap aqıl, den-sawlıq-tereń baylıq.h.t.b. usıǵan uqsas naqıl-maqallar buǵan dálil boladı. Xalıq dástanlarında da den- sawlıq hám dene tárbiyası máseleleri kóplep sóz etiledi.
Mektep, mektepten tıs tárbiyalıq mekemeler hám shańaraq balalardıń durıs, fizikalıq jaqtan rawajlanıwın támiynlew hám den-sawlıǵın bekkemlew islerinde birgelikte háreket etedi.