1. Energiya zaxiralari. Tiklanadigan va tiklanmaydigan energiya zaxiralari. Energiya zaxiralarining iste’moli

4.Noan‟anaviy qayta tiklanuvchan energiya manbalari (NQTEM).
Biomassa — chiqindini yoqish natijasida olinadigan energiyadir. Amalda biomassa bu — chiqindi. Qurigan daraxt yoki ularning shox-shabbasi, tomorqadan poliz o’simliklarining ildizpoyalari, yog’och qobig’i va qirindilari kabilardir. Bunday chiqindilar tarkibi chorva fermalarida ozuqa va to’shama sifatida ishlatiladigan somon hamdir.
Biogaz. Odamlar biogazdan 200 yildan beri foydalanib kelmoqdalar. Elektr paydo bo’lgunga qadar Londonda biogaz er ostidagi kanalizatsiya trubalaridan olingan va maxsus gaz lampalarida ko’chalarni yoritishga foydalanilib, ko’cha «gazli shoxi» deyilgan.
Quyosh energiyasi quyoshdan isitish, fotovoltaiklar, quyosh issiqlik energiyasi, quyosh me’morchiligi, erigan tuz zavodlari va sun’iy fotosintez kabi ilg’or texnologiyalarni qo’llagan holda quyosh nuridan yorug’lik va issiqlik.
Q ayta tiklanadigan energetikaning muhim manbai bo’lib, uning texnologiyalari quyosh energiyasini qanday qo’lga kiritishi va tarqatishi yoki uni quyosh energiyasiga aylantirishiga bog’liq ravishda passiv quyosh yoki faol quyosh sifatida tavsiflanadi. Faol quyosh metodlari energiyani ishlatish uchun fotovoltaik tizimlar, quyosh energiyasi va quyosh energiyasini quyosh energiyasidan foydalanishni o’z ichiga oladi. Passiv quyosh texnikasi quyoshga binoni yo’naltirish, qulay issiqlik massasi yoki yorug’lik dispersing xususiyatiga ega materiallarni tanlash va havo tabiiy ravishda aylanadigan bo’shliqlarni loyihalashtirishni o’z ichiga oladi.
2011 yilda Xalqaro energetika agentligi "quyosh energiyasini tejash mumkin bo’lgan va toza bo’lmagan texnologiyalarni rivojlantirish uzoq muddatli uzoq muddatli imtiyozlarga ega bo’ladi va bu mamlakatning energiya xavfsizligini tubdan tubdan iste’mol qilinadigan va asosan importga qaram bo’lmagan manbaga tayanishi bilan ortadi" barqarorligini oshirish, ifloslanish darajasini pasaytirish, global isishning kamaytirish xarajatlarini kamaytirish va qazilma yoqilg’ini sotish narxlarini past darajada ushlab turishdir.Bu imtiyozlar globaldir, shuning uchun erta tarqatish uchun rag’batlarning qo’shimcha xarajatlari o’rganish investitsiyalari sifatida qaralishi kerak, ular oqilona sarflanishi va keng tarqalishi kerak "