1 Eritmalar

в) kuchli va kuchsiz kislotalar

6.1jadvalda ko’p uchraydigan kislotalarning kislotalik konstantasi keltirilgan. Birikma kuchli kislota bo’lishi uchun kislota asos eritmasidagi muvozanat protonning suv molekulasiga o’tishi tarafiga surilgan bo’lishi kerak.

Shunday qilib birikmada рК а < 0 ( К а > 1 qiymatga ega bo’ladi. Agar ) kuchli kislota bo’adi. Bunday kislotalar eritmada to’la protonidan ajralgan bo’ladi. Bunday bo’linish shartli albatta. Masalan, xlorid kislota eritmada gidroksoniy ioni va xlorid ioni bo’ladi. Ayni eritmada HCl molekulalari konsentratsiyasi eritmada juda kam bo’ladi. Agar eritmadagi pKa > 0 (bunda К а < 1) kislota kuchsiz hisoblanadi. Bu eritmada zarrachalar orasidagi kislota asos munosabati ionlashmagan nmolekulalar tarafga qarab surilgan. Vodorod ftorid suvda kuchsiz kislotadir. U eritmada gidroksoniy ioniva ftorid ioni tutadi.eritmada ko’plab zarrachalar HF molekulalari hisoblanadi.
6.1 jadval. Kislotalarning kislotalik konstantasi

Kuchli asos amaliy jihatdan suvdagi eritmada to’la protonlashgan bo’ladi. Masalan, O^2- ioni suvda darhol OH- ioniga aylanadi. Kuchsiz asos qisman protonlashgan bo’ladi. Masalan, ammiak eritmada tola NH₃ molekulalari holatida bo’ladi va juda kam NH₄⁺ ionlari saqlaydi.

Kuchli kislota bilan tutash bo’lgan asoslar kuchsiz asos bo’lib, uning uchun proton biriktirish termodinamik jihatdan va’qul emas.

Kislota yoki asosning kuchli yoki kuchsiz bo’lishi uning kislotalik konstantasiga bog’liq. Tutash kislota va asoslarning kuchi bir-biriga bog’liq.