1 Eritmalar

Jadval 6.3.Luyisning kislota va asoslarini sinflanishi



Kislota-asos ta’sirda ishtirok etadigan element tagiga chizib qo’yilgan.

А1³⁺ ioni uchun bog’ mustahkamligi anionnig elektrostatik parametri £ = z²/r ortib borishi bilan bogning ion modeliga mos keladi. Hg²⁺ uchun esa anionning polyarlanishi ortishi bilan bog’lanish kuchi ortadi. Bu ikkalaa holat, qattiq kislotalar ion o’zaro ta’sir tufyli komplekslar hosil qilishi va ‘lektrostatik o’zaro ta’sirning ustun kelishidan, uymshoq kilotlarda bo’lsa , hosil bo’lgan komplekslarda kovalent boglanish uzaga kelishi ustunligi ko’rinib turibdi.

Shunday sinflash neytral kislota va asoslar ucghun ham o’rinlidir. Masalan Luyis kislotasi fenol (С₂Н₅ )₂0: bilan barqaror komplekslar hosil qilgani holda (С₂H₅)₂S: bilan komplekslar hosil qilmaydi. Bunday holan А1³⁺ ionida ham F^- da va Cl^- ionida kuzatiladi.

Luyis kislotasi I₂ teskarisi (С₂H₅)₂S: barqaror kompleks hosil qiladi. Demak, fenol qattiq kislota, I₂ bo’lsa uymshoq kislotadir.

Umumiy holatda hosil bo’ladigan komplekslarning termodinamik barqarorligi jihatidan galogenid komplekslariga o’xshahsh uymshoq va qattiq kislotalarga bo’linadi.Boshqa komplekslar uchun agar zarrachalar sifatida olinsa quyidagi qoidalar kuzatiladi:

•qattiq kislotalar uchun komplekslar barqarorligi ortadi: