1. Excel programmasında formula hám funkciyalar menen islew Excel programmasındıń qosımsha múmkinshilikleri

MS Excel elektron kestesi járdeminde ámeliy máselelerdi sheshiw
Joba :
1. Excel programmasında formula hám funkciyalar menen islew
2. Excel programmasındıń qosımsha múmkinshilikleri
3. Excel elektron keste programmasında diagrammalar dúziw
Microsoft Excelde formula hám funkciyalar menen islew.
Excel EJ kateklerindegi maǵlıwmatlar - tekstler, sanlar hám formulalar menen tuldiriladi. Geyde ketektegi bahalar ústinde ayırım esaplawlardı orınlaw zárúriyatı tugiladi, bunday jaǵdaylarda formulalardan paydalanıladı.
Ulıwma qálegen yacheykadagi sanlardı esaplaw yamasa formulalardı esaplaw ushın “=” (teńlik) belgisinen paydalanadı.
Mısalı, A5 yacheykadagi sannı D7 yacheykadagi sanǵa kóbeytiw ushın kerekli úlkenkka tómendegishe jazıladı ;
=A5*D7.
sinx2+lnx+7, 5 ańlatpanı x - dıń ma`nisi B6 yacheykada turǵanda tómendegishe jazıp esaplanadı ;
= (sin (B6^2) +ln (B6 ) +7, 5)
Excelde isletiletuǵın arifmetik ámeller belgileri tómendegiler:
+ - qosıw ;
- - ayırıw ;
* - kóbeytiw;
/ - bolıw ;
^ - dárejege kutarish
& - bir neshe úlkenkdagi tekstlerdi birlestiriw.

Bul suwretde E2 katagida alınǵan úskenelerdiń qaysı formula menen esaplanǵanlıǵı formula katorida kórsetilgen, yaǵnıy =C2*D2

Excel degi tiykarǵı matematikalıq statistikalıq funkciyalar tómendegiler:
SUM (argument)-yacheykadagi sanlardı qosıw, summası
AvERAGE (argumentlar dizimi) - orta bahanı esaplaw ;
MAX (argumentlar dizimi) - maksimal bahanı esaplaw ;
MIN (argumentlar dizimi)- minimal bahanı esaplaw ;
SQRT (san)- kvadrat túbirdi esaplaw ;
FACT (san)-sannıń faktorialini esaplaw ;
RAND (tosınarlı san)-tosınarlı sannı shıǵarıw (0 hám 1 arasından);
ABS (san) - sannıń absalyut ma`nisi esaplaw ;
LN (san) - natural logorifmni esaplaw ;
EXP (san) - sannıń eksponentasini tabıw ;
SIN (san)- sannıń sinusini esaplaw ;
COS (san)- sannıń kosinusini esaplaw ;
TAN (san)- sannıń jıranisini esaplaw hám xokozo bul jerde taǵı bir qansha funkciyalardı kirgiziw múmkin.
Bunnan tashkari logikalıq amalarni orınlawshı funkciyalar da bar. Bo'lar IF, AND, OR, NOT, FALSE hám TRUE.
Joqarı keltirilmagan funkciyalardı Excel programması instrumentler paneliniń «funktsiya quyılıw» tuymesinen alıwıńız múmkin.
Biz joqarıda kóplegen funkciyalardı keltirdik. Bo'lar haqqında tolıq maǵlıwmattı alıw ushın Microsoft Excel programmasınıń “Spravka” járdemshi programması bar. Odan qálegen waqıtta paydalanıw múmkin. Ekranda egerde aljasıqlar hám kemshiliklerge dus kelip de sol “Spravka” yaǵnıy ekrandıń joqarı oń tamonida jaylasqan menyudıń “Spravka” bóliminden yamasa F1 tuymeasini basıp kerekli maǵlıwmatlardı alıw múmkin.

Microsoft Excel dıń qosımsha múmkinshilikleri

• Microsoft Officening grafiklı texnologiyaların úyrenip, paydalanıw kúnikmalarini payda etgennen keyin, biz ǵárezsiz túrde Exceldiń basqa múmkinshiliklerinen de paydalana alamız, yaǵnıy
• Kóp ózgeretuǵın maǵlıwmatlardı qayta islew
• Redaktorlanǵan bir formulanı ústindiń yamasa katorni basqa kateklerinde qóllaw
• Diagrammalar dúziw, tekstli áynekler, suwretli ob'ektlerden paydalanıw ;
• Arifmetik hám geometriyalıq proggessiyalarni avtomatikalıq qóllaw
• Basqa programmalardan paydalanıp ob'ektler dúziw hám redaktorlaw ;
• Bir waqıtta bir qansha áynekler hám Exceldiń jumısshı betlerinde (“list”larida) islew;
• Maǵlıwmatlar bazasında islew;
• Jumısshı betler sanın kóbeytiw hám kemeytiw
• Maǵlıwmatlardı import (qabıllaw ) hám kirip (uzatıw ) qılıw hám basqalar.

EXCEL elektron keste programmasında diagrammalar dúziw

Diagrammalardı menyudıń “Vstavka” hám “Diagramma” bólimlerinen paydalanıp shıǵarıw múmkin
Mısalı : x dıń 1 kadam menen -10 nan 10 ǵa shekem ma`nisinde y=sinx funkciyanı ma`nisin ańsatǵana esaplaw hám grafigini shıǵarıw múmkin. Grafik 4. 2-suwretde kórsetilgen sıyaqlı boladı.

2-rasm
Shu diagrammani o’zini aylana ko’rinishida ham chiqarsa bo’ladi, bu ko’rinish 4.3-rasmda berilgan.

Adabiyotlar ro’yxati:

1. 
   Каримов И.А. Ўзбекистон келажаги буюк давлат. “Ўзбекистон”, 1992
   
2. 
   Каримов И.А. Ислоҳотларни амалга оширишда қатъиятли бўлайлик. “Ўзбекистон”, 1996
   
3. 
   «Иқтисодий информатика» С.С.Ғуломов ва бошқалар С.С.Ғуломовнинг умумий тахрири остида.-Т.: «Шарқ», 1999.- 546 б
   
4. 
   “Ахборот тизимлари ва технологиялари”: Олий ўқув юртлари талабалари учун дарслик//Муаллифлар жамоаси: С.С.Ғуломов, Р.Х.Алимов, Х.С.Лутфуллаев ва бошк./; С.С.Ғуломовнинг умумий тахрири остида.-Т.: «Шарқ», 2000.- 592 б.
   
5. 
   Аюпов Р.Х., Исмоилов С.И., Аюпов Х.Р. Хусусий компьютерларда ишлаш. “Microsoft Word 2000 матн муҳаррири”. – Т.: ТМИ, 2002. 124 бет
   
6. 
   Марахимов А.Р., Раҳмонқулова С.И. “Интернет ва ундан фойдаланиш асослари.“ Ўқув қўлланма.-Т.:Тошкент давлат техника университети нашриёти, 2001.–176 б.
   
7. 
   Ғуломов С.С. ва бошқалар. Ахборот тизимлари ва технологиялари – Т.: «Шарқ», 2000
   
8. 
   Арипов М.М, Мухаммадиев Ж..У “Информатика ва информацион технологиялар”. Ўқув қулланма. Тошкент шахри, 2005 йил.
   
9. 
   Макарова “ Информатика “ Тошкент ш 2005 йил.
   
10. 
    Эрматов Ш “Шахсий компьютерларнинг операцион тизимлари,курилмалари ва воситалари”. Тошкент 2007 йил.