1. Foyda solig‘ining joriy qilinishi, iqtisodiy mohiyati va ahamiyati

Soliq to‘lovchilar tarkibi, soliq obyekti va soliq bazasi
Jami daromadlar tarkibi, jami daromaddan chegirmalar
Yuridik shaxslarning foyda solig‘i bo‘yicha soliqni to‘liq, to‘g‘ri aniqlash (hisoblash) uchun ularning jami daromadlari tarkibiga nimalar kirishini mukammal o‘rganish zarur bo‘ladi. Soliq kodeksining 297-moddasiga muvofiq, jami daromad yuridik shaxs tomonidan O’zbekiston Respublikasidagi va uning hududidan tashqaridagi manbalardan hisobot (soliq) davri mobaynida olingan daromadlardan iboratdir.
Jami daromad, agar Soliq kodeksining 299-moddasida boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo’lsa, qo’shilgan qiymat solig’ini va aksiz solig’ini inobatga olmagan holda aniqlanadi. Jami daromadga har qanday shaklda va (yoki) har qanday faoliyatdan olinishi lozim bo’lgan daromadlar kiradi. (27 ta banddan iborat)
Jami daromadlar tarkibi, jami daromaddan chegirmalar
Daromadlar soliq to’lovchi tomonidan olingan daromadlarni tasdiqlovchi birlamchi hujjatlar va boshqa hujjatlar, shu jumladan elektron hujjatlar, shuningdek soliqni hisobga olishga doir hujjatlar asosida aniqlanadi.
Jami daromad pul, natura shaklida va (yoki) boshqa shakllarda kelib tushgan barcha tushumlardan kelib chiqqan holda aniqlanadi.
Soliq to’lovchi tomonidan olingan, qiymati chet el valyutasida ifodalangan daromadlar qiymati milliy valyutada ifodalangan daromadlar bilan birgalikda hisobga olinadi.
Jami daromadlar tarkibi, jami daromaddan chegirmalar
Daromadni e’tirof etish sanasi buxgalteriya hisobi to’g’risidagi qonun hujjatlari talablariga muvofiq aniqlanadi.
Soliq to’lovchining daromadlariga tuzatish kiritish Soliq kodeksining 332-moddasiga muvofiq amalga oshiriladi.
Agar muayyan bir daromad daromadlarning bir nechta moddasida nazarda tutilgan bo’lsa, jami daromadni aniqlashda mazkur daromad faqat bir marta kiritiladi.
Soliq kodeksining 304-moddasiga ko‘ra quyidagilar soliq to‘lovchining daromadi sifatida hisobga olinmaydi:
1) ustav fondiga (ustav kapitaliga) qo’shilgan hissa tarzida olingan mablag’lar;