1. Fransiyada ta’lim siyosatining olib borilishi. Angliya ta’lim tizimi. Fransiyada ta’lim siyosatining olib borilishi

Ta’lim tizimlari
Fransiya ta’lim tizimining dastlabka bosqichini maktabgacha tarbiya tashkil etadi. Bu bosqichni “Onalar maktabi” deb ham yuritiladi. Bundan ko‘zlangan asosiy maqsad, bolalaming maktabdagi sharoitini uy sharoiti bilan yaqinlashtirish ularga oiladagidek iliq munosabami shakllantirishdan iborat. Ulami mustaqil holda ham, maktablaming boshlang‘ich sinflari bazasida ham tashkil etilgan. Fransiya ta’limida bolalaming go‘daklik chog‘idanoq maktabda o‘qitish uchun tayyor holda olib kelish g‘oyat muhim masala hisoblanadi, 1980-yillaming oxiridagi ma’lumotlariga ko‘ra, onalar maktablarida 65 ming, bosh­lang'ich maktablar bazasida tashkil etilgan maktabgacha tarbiya shaxobchalarida 9100 sinf mavjud. Bu bosqichda tarbiyalanuvchilar quyidagicha tabaqalashtirilgan:

• 
  kichik guruh 2 yoshdan 4 yoshgacha;
  
• 
  o‘rta guruh 4 yoshdan 5 yoshgacha;
  
• 
  katta guruh 5 yoshdan 6 yoshgacha.
  

5-6 yoshlilar maktabga tayyorlov guruhi bo‘lib, ularga Fransiyada 100 foiz shu yoshdagi bolalar qamrab olingan. Bolalami maktabga tayyorlash uchun alohida dastur va darsliklar mavjud.
Boshlang‘ich ta’lim
Fransiyada boshlang‘ich ta’lim maktablariga 6 yoshdan 11 yoshgacha bo‘lgan bolalar jalb qilinadilar. Boshlang‘ich maktablar fuqarolaming qanday millatga, mamlakat fuqaroligiga man sub bo‘lishidan qat’iy nazar, majburiy va bepuldir.
Boshlang‘ich maktab bosqichiga qo‘yilgan asosiy talab o‘quvchilarga ifodali o‘qish, yozish, hisoblash malakasini berishdan iboratdir.
Fransiya ta’lim muassasalarida ta’lim olayotgan chet el fuqaroligiga mansub kishilaming farzandlariga ulaming vatani, xalqi, tarixi, tili va adabiyotini o‘rganish uchun fakultativ kurslar tashkil etish ham ko‘zda tutilgan.


2.Angliya ta’lim tizimi.
Angliyada umumiy o‘rta ta’lim barcha bolalar uchun 5 yoshdan 16 yoshgacha. O‘quv yili esa sentyabrdan to iyulgacha davom etadi va 3 semestrga bo‘linadi:
Angliyada ikki tipdagi maktablar mavjud: davlat maktablari va xususiy maktablar. Davlat maktablari davlat tomonidan ta’minlanadi va mahalliy ta’lim muassasalari tomonidan boshqariladi. Ammo ko‘pgina davlat maktablari shu bilan birga xususiy ta’minot manbalarini topishga harakat qilishadi. Bunday holatda ular dotatsiya maktablari deb ataladi. Davlat maktablarida ota- onalar o‘qitish uchun hech narsa to‘lashmaydi. Boshqacha aytanda, o‘rta ta’lim (11 yoshdan) barcha uchun majburiy bo‘lib, bu bolalarning bilim saviyasi va qobiliyatidan qat’i nazar, ularning qabul qilinishini bildiradi.
Milliy dastur davlat tomonidan ishlab chiqiladi va barcha maktablar uchun majburiydir. Ko‘pchilik xususiy maktablar milliy ta’lim dasturiga amal qilishadi, lekin fanlarni o‘qitishda o‘zgartirish huquqiga ega. Milliy dasturga quyidagi fanlar kiradi:
ingliz tili, texnologiya va dizayn, geografiya, matematika, informatika, musiqa, tabiatshunoslik, chet tillari, san’at, jismoniy tayyorgarlik, tarix.
Milliy dastur 4 bosqichga bo‘linadi va «Bosqichlar» deb ataladi, bu bolaning yoshiga bog‘liq:

16 va undan katta yoshda topshiriladigan davlat imtihonlari