1. Geodeziya fani va uning vazifalari

77. Topografik xaritalarda generalizatsiyani o‘rganish tartibini aniqlang.
xaritalar asosida o‘rganiladi. Topografik xarita faqat yer yuzasini har tomonlama o‘rganishdagina emas, balki territoriyani hudud jihatdan o‘zlashtirish, tabiiy resurslami hisobga olish va ulardan maqsadga muvofiq foydalanish hamda turli xil inshootlar qurish kabi ilmiy va amaliy ishlarda keng qo‘llaniladi. Topografik xarita barcha geografik xaritalami tuzishda asos bo‘lib xizmat qiladi. Umuman, mamlakatimiz hududining topografik xaritalarini tuzish qishloq xo‘jaligini rivojlantirish vositalaridan biri hisob-lanadi. ... Xaritadagi nuqtalar orasidagi masofani aniqlash uchun chizg‘ich bilan oraliq masofa o‘lchanadi va xaritaning sonli masshtabining mahrajiga ko‘paytiriladi. ... Topografik xaritalarda to‘g‘ri chiziqlarga nisbatan egri chiziq uzunliklari ko‘proq o‘lchanadiTopografik xaritalar - asosiy tabiiy va ijtimoiyiktisodiy obʼyektlarni tasvirlovchi, mazmuni, bezagi va matematik asosi yagona boʻlgan mufassal umumgeografik xaritalar. Qatʼiy geodezik asosda barqaror shartli belgalar sistemasi yordamida yaratiladi. Ularda geografik landshaftning tashqi koʻrinishi va uning asosiy elementlari — relyef, gidrografiya, oʻsimlik, tuproqgrunt qoplami, aholi punktlari, yoʻllar hamda sanoat, qishloq xoʻjaligi. va boshqa ijtimoiy infrastruktura obʼyektlari bir xil aniqlikda va.. Yirik masshtabli topografik xaritalarda katta maydonlar tasvirlanadigan bo‘lsa, xarita juda kattalashib ketadi. Shuning uchun bunday xaritalar ayrim-ayrim varaqlarga bo‘linadi va ular ko‘p varaqli bo‘ladi. Yirik masshtabli topografik xaritalarning har bir varag‘ida Yer yuzasining kichik qismi tasvirlanadi. ... Yirik masshtabli topografik xaritalar uchun o‘lchami kichikroq bo‘lgan trapetsiyalardan foydalaniladi. Masalan, masshtabi 1:100 000 bo‘lgan xarita trapetsiyasining o‘lchami uzunlik bo‘yicha 30′ va kenglik bo‘yicha 20′ ga teng, masshtabi 1:25 000 li xarita trapetsiyasining o‘lchami uzunlik bo‘yicha 7′30′′, kenglik bo‘yicha 5′ ga teng bo‘ladi. Тopografik xaritalarning har bir varag‘i kilometrli kataklarga ham bo‘lingan bo‘ladi