1. Gidrogeologik Meliorativ monitoringning mazmuni


Download 41.2 Kb.
bet1/3
Sana22.04.2023
Hajmi41.2 Kb.
#1378733
  1   2   3

Reja;


  1. Gidrogeologik Meliorativ monitoringning mazmuni

  2. Gidrogeologik -meliorativ rivojlanish tarixi

  3. Gidrogeologik-meliorativ vazifalari

  4. Xulosa

  5. Foydalanilgan adabiyotlar


1. Gidrogeologik Meliorativ monitoringning mazmuni

Gidrogeologik monitoring, su resurslarini o'rganish va ulardagi o'zgarishlarni kuzatishda qo'llanadigan ilmiy tadqiqot va amaliyot tizimi hisoblanadi. Bu tizim orqali su manbalari, su tizimlari va su oqimlaridagi o'zgarishlar, su tuzilishi, su kuchliyining o'zgarishi, kimyoviy tarkibi va boshqa ko'plab ko'rsatkichlar kuzatiladi.


Gidrogeologik monitoringning mazmuni quyidagilar bo'lishi mumkin:
Suv manbalari va su tizimlarining hajmi va o'zgarishlari.
Suv oqimlari va su darajasining o'zgarishlari.
Suv tarkibi (kimyoviy, biologik, radiometrik) va su kuchliyining o'zgarishi.
Suv tizimining holati, qurilish va xavfsizlik holati.
Suv tizimining ishlab chiqarishga qaratilgan suv xossalari va uning sifati.
Suv tizimiga oqibatli ta'sir qiladigan faktorlar (atmosfera sharoiti, oqibatli ta'sir qiladigan kimyoviy moddalar, klimatik o'zgarishlar, inson faoliyati) kuzatiladi.
Suv resurslari bilan bog'liq ilmiy tadqiqotlar, kuzatish va monitoring.
Bularning barchasi su resurslarining sifatini oshirish, ko'rsatkichlarni yaxshilash, su manbalari va tizimlarining boshqarilishini yaxshilash, ekologik xavfsizlikni ta'minlash va su resurslarining rationalligini oshirish maqsadida amalga oshiriladi.
Suv qo'llanishlarining holati va qo'llanishlarining ishlab chiqarishiga ta'sir qiladigan faktorlar kuzatiladi.
Suv resurslarining korxonalarni ta'minlashga o'tkaziladigan ishlar kuzatiladi.
Suv tizimida hosil bo'lgan kirliliklar va suvni saqlash tizimlarining holati kuzatiladi.
Suv zaxiralarining holati va suvni xavfsizligini ta'minlashga yo'l qo'yiladigan chora-tadbirlar kuzatiladi.
Suv resurslarining sifati va hajmi bo'yicha yuritiladigan davlat siyosati va boshqaruv tizimlari kuzatiladi.
Suv resurslarining amalga oshirilishi va su tizimlarining yangilashga yo'l qo'yiladigan chora-tadbirlar kuzatiladi.
Suv manbalarining boshqa sohalar bilan aloqasi kuzatiladi (masalan, su boyitishiga ta'sir qiladigan hisob-kitob, hidroelektr stansiyalari va boshqa su ishlab chiqarish texnologiyalari, ichki suv transporti va hokazo).
Gidrogeologik monitoring suv resurslarini amalga oshirish va boshqarishni samarali bajarish uchun muhimdir. Monitoring, suv resurslarining o'zgarishlarini aniqlash va ularga moslashtirilgan ishlar bo'yicha yuqori darajada tadqiqot olib borish imkoniyatini beradi. Bular orqali, ekologik xavfsizlikni ta'minlash va suv resurslarining rationalligini oshirish maqsadida zarur chora-tadbirlar qo'llaniladi.
Suv tizimida hosil bo'lgan hidrogeologik jarayonlarni o'rganish (masalan, su oqimlarining ko'rsatkichlarini o'rganish, su oqimlaridagi o'zgarishlarni kuzatish, qattiq tortish zonalarini aniqlash, su manbalari ko'rsatkichlarini aniqlash, su borliqlari va yuzaga chiqishlari ko'rsatkichlarini o'rganish).
Gidrogeologik monitoring tizimlari yordamida suv zaxiralari va su manbalari yuzasidan moliya-iqtisodiy tahlil va prognozlar ishlanadi.
Suv tizimlari va suv manbalari xavfsizligini ta'minlash maqsadida gidrogeologik monitoring tizimlari orqali suvni saqlash va to'plash tizimlari holatini kuzatish.
Suv manbalari va su tizimlari bilan bog'liq o'zgarishlarni monitor qilish va ularga moslashtirilgan ta'sirlarga qarshi turish.
Suv tizimlari va su manbalari yuzasidan boshqa muhim va talabli ma'lumotlarni to'plash tizimlari kuzatiladi.
Suv resurslarini boshqarishga yo'l qo'yilgan strategiyalarni va boshqaruv chora-tadbirlarini baholash.
Suv manbalari va su tizimlari bilan bog'liq tadqiqotlar va ilmiy ishlar kuzatiladi.
Gidrogeologik monitoring tizimlari suvni o'zgartiruvchi faktorlarni kuzatishga yordam beradi va suv manbalari va su tizimlarini boshqarish uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni taqdim etadi. Bu monitoring tizimlari orqali suv resurslari va su tizimlari bilan bog'liq boshqaruv chora-tadbirlari o'zgartiriladi va suv manbalari rationalligi oshiriladi.
Suv manbalari va su tizimlari yuzasidan ilmiy tadqiqotlar va innovatsion loyihalar kuzatiladi.
Gidrogeologik monitoring tizimlari yordamida suv boyitish va su ishlab chiqarish texnologiyalari va qurilishlari kuzatiladi.
Suv manbalari va su tizimlari yuzasidan strategik planlar va siyosatlar yaratiladi.
Suv tizimlari va su manbalari bilan bog'liq axborot tizimlari tuziladi.
Suv manbalarini xavfsizligi, tahlil qilinadigan kimyoviy moddalar va yutuqlar kabi zararli moddalar yuzasidan kuzatishlar olib boriladi.
Gidrogeologik monitoring tizimlari orqali suv xavfsizligi bilan bog'liq holatlar kuzatiladi va zararli ta'sirlarga qarshi o'chiriladi.
Suv resurslarini boshqarish va qo'llab-quvvatlash sohasida xalqaro hamkorlik qilinishi uchun monitoring tizimlari yordamida ma'lumot almashishlar olib boriladi.
Suv boyitish texnologiyalari va su ishlab chiqarish qurilishlari yuzasidan ma'lumotlar to'planadi va kuzatiladi.
Gidrogeologik monitoring tizimlari orqali suv resurslari va su tizimlari bilan bog'liq qonun hujjatlari yaratiladi va boshqaruvchilarga tavsiya qilinadi.
Gidrogeologik monitoring suv resurslari bilan bog'liq holatlar va ularga ta'sir qiladigan muhim amallarni kuzatishni ta'minlaydi. Monitoring tizimlari orqali suv resurslarini amalga oshirish va boshqarish, ekologik xavfsizlikni ta'minlash, rationalligini oshirish va yuqori darajada tadqiqot olib borish imkoniyatlarini beradi. Bundan tashqari, monitoring tizimlari yordamida ilmiy tadqiqotlar va innovatsion loyihalar, strategik planlar va siyosatlar yaratiladi va suv boyitish va ishlab chiqarish texnologiyalari kuzatiladi.
Gidrogeologik monitoring suv manbalari, su tizimlari, suv xavfsizligi va boshqa bog'liq holatlar bilan bog'liq ma'lumotlarni to'plash, tahlil qilish va o'z ichiga oladi. Bu monitoring tizimlari yordamida suv manbalari bilan bog'liq o'zgarishlar va ularning ta'sir qilishi mumkin bo'lgan muhim amallar kuzatiladi. Bu tizimlar orqali suv manbalari yaxshilab boshqarilishi va qo'llab-quvvatlash sohasida ma'lumot almashishlar olib boriladi.
Gidrogeologik monitoringning mazmuni quyidagilardan iborat bo'lishi mumkin:
Suv manbalari va su tizimlari bilan bog'liq ma'lumotlar to'plami.
Suv xavfsizligi bilan bog'liq holatlar kuzatilishi.
Suv boyitish va ishlab chiqarish texnologiyalari va qurilishlari kuzatilishi.
Suv manbalari va su tizimlari bilan bog'liq qonun hujjatlari yaratilishi.
Suv manbalarini xavfsizligi, tahlil qilinadigan kimyoviy moddalar va yutuqlar kabi zararli moddalar yuzasidan kuzatishlar olib borilishi.
Ekologik xavfsizlik va rationallikning ta'minlanishi.
Su resurslari bilan bog'liq strategik planlar va siyosatlar yaratilishi.
Xalqaro hamkorlik va ma'lumot almashishlar olib borilishi.
Suv resurslarining o'zgarishlari va ularning kuzatishlar yordamida xususiyatlarining yaxshilanishi.
Suv boyitish tizimlari va suv ta'sirlarining yanada rivojlanishi.
Gidrogeologik ta'minot va xavfsizlikni nazorat qilishning yanada yaxshilanishi.
Suv resurslarini va ularning ishlatilishini o'rganish va boshqarishning ta'limi va fanlari bo'yicha ishlar.
Su manbalarini yaxshilash va ta'minlashga qaratilgan loyihalar va strategiyalar uchun kuzatish va tahlil qilishlar olib borilishi.
Su ta'sirlarining to'g'risida o'qitish va kommunikatsiyalar o'rnatilishi.
Su ta'sirlarining biologik, kimyoviy va fizikaviy xususiyatlarini kuzatish va tahlil qilishlar olib borilishi.
Gidrogeologik monitoringning ta'minotining yanada yaxshilanishi va isloh qilinishi uchun tajribali va tadqiqotchilar bilan ishlash.
Suv resurslari ishlatish sohalarida, suv oqimining yaxshilanishi, ta'siri va muammolarini aniqlash uchun kuzatish va tahlil qilishlar olib borilishi.
Su zaxiralari, quyosh energiyasi va boshqa energiya manbalaridan foydalanishning kuzatish va tahlil qilishlar olib borilishi.
Suv manbalari va suv tizimlari bilan bog'liq o'zgarishlarni oldindan aniqlash va ularga mos ta'sir ko'rsatish uchun kuzatish va tahlil qilishlar olib borilishi.
Gidrogeologik monitoring tizimlari va ulardan foydalanishning ta'limi va amaliy mashg'ulotlar olib borilishi.
Suv ta'sirlarining o'zgarishlarini kuzatish va monitoring qilishlar yordamida suv ta'sirlari va su manbalari uchun qo'shimcha yo'llar va foydalanishlarning belgilanishi.
Suv resurslarining o'zgarishlariga mos keluvchi ishlar, ekologik xavfsizlik va rationallikning ta'minlanishi uchun monitoring tizimlarini ishlab chiqish.
Suv ta'sirlarining o'zgarishlari bilan bog'liq ma'lumotlar, monitoring natijalarining tahlil qilinishi va bu natijalarni qo'shimcha suv manbalari va suv tizimlarining boshqarilishi uchun ishlar olib borilishi.
Suv ta'sirlarining yaxshilanishi, suv manbalarining muhafazasi, suv iqtisodiyoti, suvga bo'lgan ehtiyojlar va boshqa sharoitlar bo'yicha tadqiqotlar olib borilishi.
Gidrogeologik monitoringning nazorati va boshqarilishini yaxshilash uchun ish tizimlarini ishlab chiqish, monitoring tizimlarini ishga tushirish, monitoring natijalarining tahlil qilinishi va monitoringning o'zini yaxshilashning yagona bo'limi sifatida monitoring tizimlarining ish faoliyati.
Gidrogeologik monitoring tizimlari suv resurslarini boshqarish uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni to'plashga va suv manbalari bilan bog'liq o'zgarishlar va ularning ta'sir qilishi mumkin bo'lgan muhim amallarni kuzatishga yordam beradi. Monitoring natijalari suv manbalarini va suv tizimlarini yaxshilab boshqarish va qo'llab-quvvatlash sohasida muhim bo'lgan ma'lumotlar almashishga yordam beradi.

Meliorativ monitoring, yer yuzining ijobiy o'zgarishlarga olib keladigan meliorativ tadbirlarni baholash va nazorat qilish jarayonidir. Bu monitoring jarayoni quyidagi mazmunlarni o'z ichiga oladi:


Yer yuzi suvlari: Monitoring, melioratsiya qilingan yerlarda yer yuzi suvlari miqdorini, tarkibini va sifatini baholashga yordam beradi.
Toshkentlilik va solinlik: Monitoring, yer yuzida tashlanuvchilik va solinlik darajasini baholashni o'z ichiga oladi. Bu jarayon, yer yuzining tashlanuvchilik darajasini va uning o'zgarishlarini nazorat qilishga yordam beradi.
Drenaj tizimlari: Monitoring, melioratsiya tadbirlari doirasida drenaj tizimlari va suv yo'llari nazoratini o'z ichiga oladi.
Meros va uning tarkibi: Monitoring, yer yuzida merosni va uning tarkibini baholashni o'z ichiga oladi.
Tug'unlik: Monitoring, tug'unlikni baholashni va meliorativ tadbirlar natijalarini ko'rsatishni o'z ichiga oladi.
Tuzlashuv: Monitoring, yer yuzida tuzlashishni baholash va uning o'zgarishlarini nazorat qilishga yordam beradi.
Bitkilar va ekosistemalar: Monitoring, meliorativ tadbirlar natijasida yer yuzida o'sayotgan bitkilar va ekosistemalar nazoratini o'z ichiga oladi.
Bularning barchasi, yer yuzining ijobiy o'zgarishlarga olib keladigan meliorativ tadbirlarni baholash va nazorat qilishni o'z ichiga oladi. Meliorativ monitoring, yer yuzining sifatini va uning ijobiy o'zgarishlariga olib keladigan meliorativ tadbirlar natijalarini o'rganish va boshqarishning yanada yaxshi yo'llarini topishga yordam beradi.
Meliorativ monitoringning mazmuni davomida, yuqoridagi mazmunlarga qo'shimcha ravishda quyidagi tahlillar ham kiritiladi:
Meliorativ tadbirlar natijasida o'sayotgan inson faoliyati: Monitoring, melioratsiya tadbirlari natijasida o'sayotgan inson faoliyatini va uning ekologik ta'sirini o'rganishga yordam beradi.
Meliorativ tadbirlarning samaradorligi: Monitoring, meliorativ tadbirlarning samaradorligini baholashga yordam beradi, bu esa kelajakdagi meliorativ tadbirlarni rivojlantirishga imkon beradi.
Boshqa o'zgarishlar: Monitoring, yer yuzidagi boshqa o'zgarishlar (masalan, iklim o'zgarishlari) va ularning meliorativ tadbirlarga ta'siri haqida ham ma'lumot to'plashda yordam beradi.
Meliorativ monitoringning mazmuni, yer yuzidagi ijobiy o'zgarishlarga olib keladigan meliorativ tadbirlarni nazorat qilishga yordam beradi. Ushbu monitoring jarayoni, meliorativ tadbirlar natijalarini o'rganish va boshqarishning yanada yaxshi yo'llarini topishga imkon beradi va yer yuzining ta'sirli o'zgarishlari bilan bog'liq boshqa o'zgarishlarni ham nazorat qilishga yordam beradi.


Download 41.2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling