1. Ilmiy tajriba tadqiqоtning yangi uslubi sifatida

XIII va XVI asrlarda tegirmon va soat singari mexanizmlarni takomillashtirish vaqtida matematika va mexanikaning ko`pgina vazifalari hal etildi. XVII asrda soatda mayatnikdan foydalanila boshlandi. Mashxur ingliz olimi I.N’yuton va nemis olimi G.Leybnits XIII-XVII asrlarda hozirgi zamon oliy matematikasiga asos soldilar. N’yuton kashf qilgan va ta`riflab bergan mexanika va nemis olimi G.Leybnits optika qonunlari fan va texnikaning ko`pgina vazifalarini hal etish uchun asos yaratdi. N’yutonning eng asosiy xizmatlaridan biri butun dunyo tortilishi qonuni kashf qilganligidir.

• XIII va XVI asrlarda tegirmon va soat singari mexanizmlarni takomillashtirish vaqtida matematika va mexanikaning ko`pgina vazifalari hal etildi. XVII asrda soatda mayatnikdan foydalanila boshlandi. Mashxur ingliz olimi I.N’yuton va nemis olimi G.Leybnits XIII-XVII asrlarda hozirgi zamon oliy matematikasiga asos soldilar. N’yuton kashf qilgan va ta`riflab bergan mexanika va nemis olimi G.Leybnits optika qonunlari fan va texnikaning ko`pgina vazifalarini hal etish uchun asos yaratdi. N’yutonning eng asosiy xizmatlaridan biri butun dunyo tortilishi qonuni kashf qilganligidir.

Matematikaning imkoniyatlari, N’yuton kashfiyotlari va teleskopning takomillashtirilishi XIX asrda astronomiyani rivojlantirishga qudratli turtki bo`ldi. Minglarcha ilgari ma`lum bo`lmagan yulduzlar ko`pgina kometalar kashf etildi. Astronomiya ma`lumotlaridan kalendar’, geografik kartalar tuzishda, dengiz kema qatnovida foydalanildi.

• Matematikaning imkoniyatlari, N’yuton kashfiyotlari va teleskopning takomillashtirilishi XIX asrda astronomiyani rivojlantirishga qudratli turtki bo`ldi. Minglarcha ilgari ma`lum bo`lmagan yulduzlar ko`pgina kometalar kashf etildi. Astronomiya ma`lumotlaridan kalendar’, geografik kartalar tuzishda, dengiz kema qatnovida foydalanildi.

I.Nyuton

P.Laplas

• XVIII asrning 60-yillaridayoq nemis filosofi I.Kayt Quyosh sistemasi tszondan iborat tumanlikdan kelib chiqgan degan fikrni aytdi. XVIII asr oxirida frantsuz matematigi P.Laplas Quyosh va planetalar aylanma qaynok gaz sharidan vujudga kelganligi haqidagi gipotezani ishlab chiqdi.