1-ilova o‘zbekistonrespublikasimaktabgachata’limvazirligi

II bob. 6 yoshdan 7 yoshgachabolalarrivojlanishidagio‘zigaxosliklar

Fiziologikrivojlanish
Mazkurdavrdaorganizmningtayanch-harakatvayurak-qon-tomirtizimlariningintensivrivojlanishihamdatakomillashishi, maydamushaklarningrivojlanishi, markaziyasabtizimidagiayrimbo‘linmalarningrivojlanishivadifferensirovkalanishiro‘yberadi. bolaningvaznioyigataxminan 200 gratrofida, bo‘yio‘sishiesa 0,5 smgaortibboradi, tanaproporsiyalario‘zgaraboshlaydi. 7 yoshlibolalarningbo‘yio‘rtacha 113-122 smga, o‘rtachavazniesa 21-25 kggatengbo‘ladi. Miyasohalarideyarlikattayoshlikishilarnikidekshakllangan. Harakatsohalariyaxshirivojlangan. Suyaklarmustahkamlanishidavometadi, lekinumurtqaegilishlarihalibarqaroremas. Yirikvaayniqsa, maydamotorikaninrivojlanishidavometadi. Qo‘lpanjalarimushaklarningkoordinatsiyasiintensivrivojlanadi. Umumiyjismoniyrivojlanishbolaningnozikmotorikasirivojlanishibilanbog‘liqbo‘ladi. Qo‘lbarmoqlariningmashqqildirilishiboladagiintellektnioshirish, nutqnirivojlantirishvayozishgatayyorgarlikko‘rishvositasibo‘libsanaladi.


Psixikjarayonlarningrivojlanishi.
Buyoshbosqichiningo‘zigaxostomonibo‘libbilishgadoirvafikriypsixikjarayonlarningfaolrivojlanishihisoblanadi. Bolakuzatishga, qarabizlashkabiixtiyoriyharakatlarnibajaradi. Manashuyoshdasensoretalonlar – shakl, rang, o‘lchamto‘lao‘zlashtiriladi. Maydon-makonnianglashningrivojlanishidavometadi. Bolapastga, tepaga, boshqatomongakabitushunchalarbilanamallarnibajaraboshlaydi. SHuningdek, endilikdao‘ngvachaptomonnitasavvurqilishaniqshakllanganbo‘lishilozim. Biroq, buyoshdagibolalardabirvaqtningo‘zidaturlixildagibelgilarninghisobgaolinishilozimbo‘ladiganpaytlardaxatolikkayo‘lqo‘yishlariuchrashimumkin.
Diqqat. Maktabgachayoshoxirigakelibixtiyoriydiqqatrivojlanaboshlaydi. Boladiqqatiniongliravishdama’lumbirpredmetlargavaob’ektlargayo‘naltiribvajamlabturaoladi. Diqqatningbarqarorligiortishi – 20-25 daqiqa, diqqathajmi 7-8 tapredmetniqamraboladi. Bolaikkiyoqlamatasvirlarniko‘raolishimumkin.
Xotira. Maktabgachayoshoxirigakelibboladapsixikfaollikningixtiyoriyshakllaripaydobo‘ladi. Uendilikdapredmetlarniqarabchiqaoladi, maqsadgaqaratilgankuzatishniamalgaoshiraolishimumkin, ixtiyoriydiqqatpaydobo‘ladivabuningnatijasidaixtiyoriyxotiraelementlariyuzagakelaboshlaydi. Ixtiyoriyxotirabolao‘zimustaqilravishdamaqsadnibelgilaganda – eslabqolishvaeslashholatlardanamoyonbo‘ladi. Bolaningeslabqolishistaginihartomonlamarag‘batlantirishzarur, chunkibunafaqatxotiraning, balkibilishgadoirboshqaqobiliyatlar – anglash, diqqat, fikrlash, tasavvurqilishninghammuvaffaqiyatlirivojlanishgarovidir. Ixtiyoriyxotiraningpaydobo‘lishivositalanganxotiraning – eslabqolishningengmahsuldorshaklirivojlanishigayordamberadi. Buyo‘ldagibirinchiqadamlareslabqolinadiganmaterialningo‘zigaxosliklari – yorqinligi, ommabopligi, noodatiyligi, ko‘rgazmalilikvaboshqashukabilarbilanshartlanadi. Budavrdamaktabgachayoshdagibolalarnieslabqolishmaqsadlaridatasniflashvaguruhlashusullarigamaqsadliravishdao‘rgatishmumkin.