1. Ish va quvvat. Kinetik energiya. Gravitasion maydon

2. Kinetik energiya.
Kinetik energiya deganda xarakatlanayotgan jismning mexanik energiyasi tushuniladi, uning mikdori jism tormozlanib batamom to’xtaganda bajarilishi mumkin bo’lgan ishning kiymati bilan ulchanadi. Agar jismga ta’sir etuvchi kuchlar musbat ish bajarsa (A>0) jismning kinetik energiyasi ortadi. Aksincha, ta’sir etuvchi kuchlar manfiy ish bajarganda (A<0) jismning kinetik energiyasi kamayadi.
Ixtiyoriy m massali jism v tezlik bilan xarakatlanayotgan bulsin. F kuch ta’sirida mazkur jism kinetik energiyasining o’zgarishini xisoblaylik.

Tenglamaning ikkala tomonini dt vakt davomidagi elementar ko’chish uzunligi (ds=vdt) ga kupaytiraylik:
yoki
F kuchning ds elementar ko’chishda bajargan elementar ishi (dA) ga teng.

Bu tenglikning ikkala tomonini integrallasak,

Bu ifodadagi massa bilan tezlik kvadrati kupaytmasining yarmiga teng bo’lgan kattalik jismning kinetik energiyasi deb ataladi, ya’ni


yoki
shaklda yozish mumkin. Demak, jism kinetik energiyasining o’zgarishi uuning tezligini v₁ dan v₂ gacha uzgartirish uchun jismga ta’sir etadigan kuch bajarishi lozim bo’lgan ishga teng.
2. Gravitasion maydon.
Jismlarning uzaro tortishishini ifodalovchi qonun Nyuton tomonidan aniklangan bulib, u butun olam tortishish qonuni (ba’zan gravitasiya qonuni) deb yuritiladi: ixtiyoriy ikki moddiy nukta (ular joylashgan muxitdan kat’i nazar) massalarining kupaytmasiga tugri proporsional va ular orasidagi masofaning kvadratiga teskari proporsional bo’lgan F₁₂ va F₂₁ kuchlar bilan bir-birini tortishadi, ya’ni .
bo’lganligi uchun . Agar ifodalarda va deb olsak, buladi. Demak, gravitasion doimiyning kiymati massalari 1 kg dan bo’lgan ikki moddiy nukta orasidagi masofa 1 m bo’lgan takdirda ular orasidagi uzaro tortishish kuchining mikdoriga teng. Gravitasion doimiyni 1798 yilda Kavendish burama tarozi yordamida ulchagan. Uning xozirgi vaktdagi ulchashlar asosida topilgan kiymati quyidagicha:
.