Aholi daromadlari – bu bir xil mamlakatlarda yashovchi shaxslarning o'rtacha daromadi hisoblanadi. Bu ko'rsatkich mamlakatning iqtisodiy holatini, inson resurslarining sarflanishini, ayrim sektorlarining rivojlanish darajasini va xizmatlar sohasidagi ish imkoniyatlarini tushuntiradi. - Aholi daromadlari – bu bir xil mamlakatlarda yashovchi shaxslarning o'rtacha daromadi hisoblanadi. Bu ko'rsatkich mamlakatning iqtisodiy holatini, inson resurslarining sarflanishini, ayrim sektorlarining rivojlanish darajasini va xizmatlar sohasidagi ish imkoniyatlarini tushuntiradi.
- Ular ni nima bo'lishi mumkin:
- - Jismoniy insonlarning ishlab chiqarish va sotib olish bilan tegishli daromadi;
- - Qo'shma sanoatga mos keladigan korxonalar va korxonalarning daromadi;
- - Xizmat ko'rsatuvchi sohalar, masalan, tibbiyot, ta'lim, transport va boshqa ko'rsatuvchi sohalar bilan bog'liq daromad;
- - Insonlarning maoshiga qarab taminotni ta'minlash uchun belgilangan pensiya to'lashingiz mumkin.
Aholi farqlashining ko'rsatkichlari esa quyidagilardir: - Aholi farqlashining ko'rsatkichlari esa quyidagilardir:
- - Aholining umr o'tishi va halok bo'lishi;
- - Aholining jinsiy va yoshi bo'yicha farqlanishi;
- - Aholining millati va etnik jihatdan farqlanishi;
- - Aholining ijtimoiy-iqtisodiy sinfida farqlanishi.
- Aholi farqlashining sababi bir necha faktorlarga bog'liq bo'ladi. Ularni quyidagilarga bo'lib tushuntirish mumkin: ijtimoiy-iqtisodiy imkoniyatsizliklar, ta'limsizlik, kasb-hunarga mos kelmaydigan xarajatlarning ko'p bo'lishi, kasb-hunarni topa olmaganlar va h.k.
Eksport va import kvotalari, belgilangan mahsulotlar yoki xizmatlarni belgilangan miqdorda eksport qilish yoki import qilishga cheklovlar ko'rsatadi. Bu cheklovlar odatda iqtisodiy maqsadlar uchun yoki sanoatning mahsulotlarini o'zida saqlash va narxlarni muhofaza qilish maqsadiga yo'naltiriladi. - Eksport va import kvotalari, belgilangan mahsulotlar yoki xizmatlarni belgilangan miqdorda eksport qilish yoki import qilishga cheklovlar ko'rsatadi. Bu cheklovlar odatda iqtisodiy maqsadlar uchun yoki sanoatning mahsulotlarini o'zida saqlash va narxlarni muhofaza qilish maqsadiga yo'naltiriladi.
- Kvotalar o'rnatishning bir necha sabablari mavjud bo'lishi mumkin, masalan, mamlakatning iqtisodiy siyosati, mahsulotni muhofaza etishni talab etish va boshqa ko'rsatkichlarga ega bo'lishi mumkin. Kvotalar bilan bir qancha xizmatlar va mahsulotlar uchun cheklovlar o'rnatilishi mumkin, masalan, toshkent tuz va shakar kvotalari kabi.
- Kvotalar genellikle tarifni tashkil etuvchi aniq miqdorlarda belgilanadi. Tarif esa xavfsiz ishlab chiqaruvchi mamlakatlardan kirib kelgan mahsulotlarga qo'yilgan chegirmalar hisoblanadi. Kvota va tarifning birlikdagi amaliyoti hisoblanganda, bu amalga oshiriladigan mablagʻ haqida keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
