Mis-ammiak tolasi. Bu tola paxta sellulozasidan olinadi.
Paxta momig‘ini mis-ammiak kompleksining suvdagi eritmasida eritilib, yigiruv eritmasi tayyorlanadi. Bu tola h o ‘l usulda olinadi. Olingan tolalar viskoza tolalariga qaraganda ingichkaroq, mayinroq, kam tovlanadigan va h o ‘l holatida mustahkamligini kam y o ‘qotadi. Kimyoviy xossalari va yonishi viskozanikiga o ‘xshaydi. Bu tolalarni ishlab chiqarishda qimmatbaho mis ishtirok etgani tufayli ukftni ishlab chiqarish uchun ko‘proq mablag’i sarflanadi. Shu sababli mis-ammiak tolalari u n ch a k o ‘p ishlatilmaydi. Asosan u jun tolalari bilan aralashtirilib gilamlaming tukini hosil qilishda ishlatiladi.
Atsetat tolasi. Bu tolalarni olishda ham
xomashyo sifatida paxta momiqlaridan
ajratilgan selluloza ishlatiladi. U
muzlatilgan sirka kislota muhitida atsetat
angidrid bilan ishlanadi. N atijada, sellulozaning
murakkab efiri hosil bo‘ladi. U ni spirt va
atseton aralashmasida eritib yigiruv
eritmasi tayyorlanadi. Atsetat tolasi quruq
usulda shakllantiriladi.
Atsetat tolasi 0 ‘zbekistonda Farg‘ona kimyoviy
zavodida ishlab chiqariladi.
Olingan tolalam ing mustahkamligi viskoza
tolasiga nisbatan biroz past b o ‘ladi. Ho‘l
holatida mustahkamligini kamroq yo‘qotadi.
Uzayishi 22—30 foizgacha yetadi. Viskoza
tolasiga qaraganda qayishqoqligi ancha katta.
Shuning uchun atsetatdan olingan gazlama va
buyumlar kamroq gijimlanadi.
Gigroskopikligi 6—8 foiz. Spirt va atsetonda
eriydi. 140°C haroratda yumshaydi. Sariq alanga
va sirka hidini chiqarib yonadi.
Atsetat tolasi ko‘ylakbop gazlamalar, ichki
trikotaj buyumlarini ishlab chiqarishda
ishlatiladi.
Shisha va metallsimon iplar. Shisha iplarini olish
Do'stlaringiz bilan baham: |
