1. Кириш. Мехнат мухофазаси фани максади ва вазифалари. Жисмоний ва ақлий меҳнат асосида ётувчи физиологик жараёнлар

2. Меҳнатни муҳофаза қилиш идорасининг асосий фаолияти ва меҳнатни муҳофаза қилиш бурчаги
Меҳнатни муҳофаза қилиш идоралари ва меҳнатни муҳофаза қилиш бурчагидаги ишлар қуйидаги асосий ёъналишларда амалга оширилиши керак:
— меҳнатни муҳофаза қилиш муаммоларини ҳал қилишда самарали ёрдам кўрсатиш;
- ходимларни меҳнатни муҳофаза қилиш соҳасидаги ҳуқуқ ва мажбуриятлари, ташкилотдаги, аниқ иш жойларидаги шароитлар ва меҳнатни муҳофаза қилиш ҳолати, меҳнатни муҳофаза қилиш ва меҳнатни муҳофаза қилиш бўйича қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тўғрисида хабардор қилиш тизимини яратиш;
- меҳнат масалаларини рағбатлантириш.
Меҳнатни муҳофаза қилиш бошқармаси меҳнатни муҳофаза қилиш бўйича қуйидаги тадбирларни амалга оширишни таъминлайди:
– меҳнатни муҳофаза қилиш масалалари бўйича семинарлар, маърузалар, суҳбатлар ва маслаҳатлар ўтказиш;
- меҳнатни муҳофаза қилишга ўргатиш, шу жумладан ишларни бажаришнинг хавфсиз усуллари ва усуллари, жамоавий воситалардан фойдаланиш ва шахсий ҳимоя, биринчи навбатда таъминлаш масалалари тиббий ёрдам;
— меҳнатни муҳофаза қилиш бўйича брифинглар, талабларга жавоб берадиган ходимлар билан тематик машғулотлар ўтказиш махсус билим меҳнатни муҳофаза қилиш ва санитария меъёрлари, ходимларнинг меҳнатни муҳофаза қилиш талаблари бўйича билимларини текшириш;
– кўргазмалар, экспозициялар, стендлар, макетлар ва кўргазмали ташвиқотнинг бошқа шаклларини ташкил этиш ҳамда соғлом ва хавфсиз меҳнат шароитларини яратиш бўйича илғор тажрибаларни тарғиб қилиш;
- ташкилотдаги (иш жойларида) меҳнат шароитларини таҳлилий тадқиқотлар ўтказиш ва уларнинг меҳнат хавфсизлигига таъсирини баҳолаш.
Меҳнатни муҳофаза қилиш бурчаги ташкилот меҳнатни муҳофаза қилиш идоралари билан бир хил фаолиятни амалга оширишни таъминлайди. Ташкилотнинг таркибий бўлинмаси (бўлими) меҳнатни муҳофаза қилиш бурчаги ходимларга қуйидагилар ҳақида маълумот беради:
- меҳнатни муҳофаза қилиш идорасининг иш режалари (агар у ташкилотда тузилган бўлса);
- меҳнатни муҳофаза қилиш бўйича брифинг жадваллари ва ўқув машғулотлари жадваллари;
- ташкилотнинг меҳнатни муҳофаза қилиш масалалари, меҳнат шароитлари ва меҳнатни муҳофаза қилишни яхшилаш режаларига оид буйруқлар ва кўрсатмалар;
- зарарли ва хавфли ишлаб чиқариш омиллари ва структуравий бирлик (сайт) иш жойидаги ҳимоя воситалари;
— меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисидаги қонун ҳужжатлари талабларини бузиш;
- ташкилотда ишлаб чиқариш жароҳатлари ва касб касалликлари ҳолатлари ва уларнинг сабабларини бартараф этиш бўйича кўрилган чоралар;
- меҳнатни муҳофаза қилиш идорасида янги ҳужжатлар, ўқув-услубий адабиётлар, меҳнатни муҳофаза қилиш бўйича ўқув видеороликлари ва бошқалар.
Меҳнатни муҳофаза қилиш идорасини жойлаштириш учун хона қурилиш нормалари ва қоидалари талабларига жавоб бериши керак, унинг майдонини ташкилотдаги ходимлар сонига қараб аниқлаш тавсия этилади:
Корхонанинг меҳнатни муҳофаза қилиш идораси намунавий лойиҳа асосида тузилган лойиҳага мувофиқ жиҳозланган.