1. Konsanantizm hozirgi o’zbek adabiy tili undosh fonemalari tizimidir
Download 16 Kb.
|
11-amaliy
11-amaliy 1.Konsanantizm hozirgi o’zbek adabiy tili undosh fonemalari tizimidir. 2.Hozirgi o’zbek adabiy tili 24 fonemadan tashkil topgan. Bular: b,v,g,d,j,j,z,y,k,l,m,n,ng,p,r,s,t,f,x,ch,sh,q,g’,k Biroq manbalarda o’zbek adabiy tilida undoshlar soniga oid boshqa fikrlar ham mavjud. 3.Nutq apparatidagi aktiv va passiv a’zolarning bir-biriga tegishli yoki juda yaqinlashishi natijasida hosil bo’lgan to’siq focus deyiladi. Shu fokusdan havoning sirg’alib yoki portlab chiqishi natijasida tovush hosil bo’ladi. 4. ch, sh, dj tovushlari 2 fokusli tovushlardir. Chunki ular til oldi-tanglay va tilning yumshoq tanglay harakatidan hosil bo’ladi. 6.Artikulatsiya o’rniga ko’ra undoshlar tasnifi: 1.lab undoshlari: a) lab-lab b) lab tish 2. til undoshlari: a) til oldi undoshlari: 1.til oldi-apikal 2.til oldi-tanglay b) til o’rta(palatal) undoshi d) sayoz til orqa undoshlari e) chuqur til orqa undoshlari 3.Bo’g’iz undoshi(faringal undosh) 7. Artikulatsiya usuliga ko’ra undoshlar: 2. Sirg’aluvchilar 3.Portlovchi-sirg’aluvchi (afrikatalar) 4. Yumuq fokusli burun tovushlari 5.Titroq undosh 8. Un paychalari ishtirokiga ko’ra undoshlar tasnifi: 1.jarangli 2.jarangsiz 9. Ovoz va shovqin munosabatiga ko’ra undoshlar tasnifi: 1.sonorlar 2.shovqinlilar 2-topshiriq Sud-sut
S – 1. til oldi- apical 2.portlovchi 3.jarangsiz 4.o’z ottenkasida T –
Til oldi-apikal Portlovchi Jarangsiz O’z ottenkasida Tob-top T –
Til oldi-apikal Portlovchi Jarangsiz O’z ottenkasida B – Bilabial Portlovchi Jarangli B ning jarangsizlangan ko’rinishi P – Bilabial Portlovchi Jarangsiz O’z ottenkasida 3-topshiriq Yod – yot Y –
Til o’rta (palatal) Sirg’aluvchi O’z ottenkasida O – Til orqa Quyi keng Lablangan O’z ottenkasida D – Til oldi Portlovchi Jarangli Dning pozitsion jarangsiz ottenkasida T – Til oldi-apikal Portlovchi Jarangsiz O’z ottenkasida Barg – berk B –
Bilabial Portlovchi Jarangli O’z ottenkasida A – Til oldi Quyi keng Lablanmagan O’z ottenkasida R – Til oldi –apikal Titroq tovush Jarangli O’z ottenkasida G – Sayoz til orqa Portlovchi Jarangli G ning pozitsion jarangsiz ottenkasi K – Sayoz til orqa Portlovchi Jarangsiz O’z ottenkasida 4-topshiriq B A A F E D B A E F A Download 16 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling