1. Kvant sonlar qaysi zarrachaga tegishli? A atom b proton c neytron d elektron


Download 1.03 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/8
Sana10.12.2020
Hajmi1.03 Mb.
#163344
1   2   3   4   5   6   7   8

Elementlar tartib nomeri ortishi 

bilan qanday xossalari o„zgarishida davriylik 

kuzatiladi? 

1) atomning yadro zaryadi      2) atomlar o‟lchami  

3) nisbiy atom massasi          

 

4)

 



ionlanish

 

energiyasi  



5) elektromanfiylik                6)

 

oksidlanish 



darajasi 

7) elektronga moyilligi      

8) atomdagi energetik pog„onalar soni 

9) tashqi energetik pog„onalardagi elektronlar 

soni 

A) 2, 4, 5, 6, 7, 9      



B) 1, 2, 3, 4      

C) 1, 2, 3, 6, 7, 9 

D) 6, 7, 8, 9 

 

53. (03-4-14). Davriy sistemaning II va III 



davrla-rida elementlarning atom radiusi 

kamayganda, ... 

A) metallik xossalari susayadi       

B) ionlari radiusi kamayadi   

C) elektromanfiyligi kamayadi      

D) metallik xossalari kuchayadi 

 

54. (00-5-25). Ionlarning qaytaruvchilik xossasi 



ortib borishini aks ettirgan qatorni ko‟rsating. 

A) I


-

, Br


-

, Cl


-

, F


-      

      B) F

-

, Cl


-

, Br


-

, I


C) I


-

, Cl


-

, Br


-

, F


D) F


-

, Br


-

, Cl


-

, I


 

55. (00-1-19). Elektron formulasi quyidagicha 



bo„lgan atomlarning qaysi birida metallmaslik 

xossasi kuchliroq ifodalangan? 

A) … 3s

2

3p



B) … 3s


2

3p



C) … 3s

2

3p



D) … 3s


2

3p

4



        

 

56. (00-5-28). Qaysi sababga ko‟ra litiy, natriy, 



kaliy va neonning o„zgaruvchan valentli 

birikmalari mavjud emas? 

A) ularning tashqi qobig„ida 1 yoki 8 ta elektroni 

bo„lgan uchun 

B) ularda ns – (n+1)p  yoki  np – (n+l)s 

qobiqcha-lar orasidan elektronlar o„tishi mumkin 

emas 

C) oldingi  B) javobdagi jarayonda elektronlarni 



toq holatga o„tkazish uchun sarf bo„ladigan 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



24 

energiya kimyoviy bog„lanishda ajralib 

chiqadigan energiyadan katta bo„lgani tufayli    

D) ular I yoki VIII gruppada joylashgani tufayli 

 

57. (00-1-20). Elektron formulasi quyidagicha 



bo„lgan atomlarning qaysi birida metallik xossasi 

kuchliroq ifodalangan? 

A) ... 3d

10

4s



1

             

B) ... 3s

2

3p



C) ... 3p

6

4s



D) ... 3s

2

3p



 

58. (99-10-42). Qaysi ion eng katta radiusga ega? 



A) Br

  



B) Ca

+2    


C) K

+    


     D) S

-2 


 

59. (99-7-30). Litiydan seziyga o‟tish tartibida 

radius va metallarning suyuqlanish temperaturasi 

qanday o„zgaradi?  

A) ortib boradi, ortib boradi           

B) ortib boradi, o„zgarmaydi 

C) ortib boradi, kamayib boradi     

D) kamayib boradi, ortib boradi  

 

60. (98-10-10). Atomlarning qanday xususiyatlari 



davriy tartibda o„zgaradi? 

A) atomning yadro zaryadi   

B) atomdagi energetik pog„onalar soni   

C) nisbiy atom massa 

D) tashqi elektron qobiqdagi elektronlar soni

 

61. (98-10-11). Davr va guruh raqami ortib 



borgan-da, element atomining radiusi qanday 

o„zgaradi? 

A) kattalashadi; kattalashadi 

 

B) kattalashadi; qisqaradi 



C) qisqaradi; kattalashadi 

 

D) qisqaradi; qisqaradi  



 

62. (98-10-12). Quyidagi qatorda ionlarning 

radiusi qanday o„zgaradi?     

P

-3

, S

-2

, Cl



, Na

+

, Mg

2+

, Al

3+

, Si

+4     

A) ortadi     

B) Cl

-

 gacha kamayadi, undan keyin ortib boradi



 

C) kamayadi       

D) Cl

~

 gacha ortadi, undan keyin kamayib boradi   



 

63. (98-9-14). Quyidagi ionlarni ularning 

qaytaruv-chilik xossalari kamayib borish tartibini 

ko„rsating.   

1) ftor ioni         2) astat ioni       3) xlor ioni     

4) iod ioni         5) brom ioni 

A) 1,2,4,5,3       B) 1,5,3,4,2       C) 2,4,5,3,1    

D) 1,3,5,4,2       E) 2,3,4,5,1 

 

64. (98-9-47). Qaysi qatorlardagi elementlar atom 



radiuslari ortib borish tartibida joylashgan? 

1) kislorod, azot, uglerod    

2) uglerod, azot, kislorod 

3) ftor, xlor, yod   

        

4) mishyak, oltingugurt, ftor 

5) yod, brom, xlor 

        


6) ftor, oltingugurt, mishyak   

A) 1,4,5    B) 1,2,4    C) 2,4,6    D) 2,4,5    E) 

1,3,6 

 

65. (96-5-9). Quyidagi elementlarni metallmaslik 



xossasi ortib borish tartibida joylashtiring. 

1) fosfor             2) bor    

3) xlor    

4) uglerod          5) oltingugurt  

A) 1,2,3,4,5       B) 3,2,1,4,5      C) 2,4,1,5,3     

D) 4,2,5,1,3       E) 5,4,1,3,2 

 

66. (98-8-47). VII guruhni bosh guruhchasidagi 



elementlarda yuqoridan pastga tushish tartibida 

ular gidridlarining qaysi xossalari kuchayib 

boradi? 

1) kislotaliligi                           2) termik 

turg„unligi     

3) qaytaruvchilik xossasi          4) bog‟lar 

qutbliligi      

A) 1, 2   

B) 1, 3  

C) 2, 4 


D) 3, 4 

 

67. (97-11-42). Elektron konfigurasiyalari quyida 



keltirilgan atomlarning qaysi biridan elektron 

oson ajralib chiqadi?   

A) 1s

2

2s



2

2p

6



3s

2   


      

B) 1s


2

2s

2



2p

5    


 

C) 1s


2

2s

2



2p

6

3s



D) 1s


2

2s

2



2p

 



68. (98-8-49)

Quyidagi elementlarni ularning nis-

biy elektromanfiyligi

 

ortib



 

borish tartibida 

joylang

. 

  

1) azot               2) ftor               3) bor     



4) kislorod          5) uglerod         6) vodorod 

A) 1, 2, 3, 5, 6, 4                       B) 3, 6, 5, 1, 4, 2   

C) 1, 2, 3, 4, 6, 5 

               D) 2, 1, 3, 6, 4, 5       

 

69. (98-1-8). Elementlarning nisbiy 



elektromanfiy-lik qiymati kamayib borishi 

tartibini ko„rsating. 

1. O  

2. Si   


3. P    

4. Cl


 

A) 1, 2, 3, 4       

B) 1, 2, 4, 3      

C) 1, 3, 2, 4 

D) 1, 4, 3, 2 

70. (98-1-9). Atom radiusi kichik element qaysi?  

A) Cl  

B) Si   


C) Na   

D) Al 


 

71. (98-1-10). Elementlarni metallmaslik xossasi 

ortib borishi tartibida joylashtiring.      

1) kaliy           2) kislorod       3) oltingugurt 

4) tellur           5) selen 

A) 1, 4, 5, 3, 2      

B) 2, 3, 5, 4, 1 

C) 4, 1, 5, 3, 2 

D) 5, 4, 1, 2, 3 

 

72. (97-10-131). Davr bo‟ylab elementlar 



atomlarining radiuslari qanday o„zgaradi?  

1) ortadi      

2) kamayadi     

3) o„zgarmaydi     

4) sharoitga bog„liq  

A) 1   


B) 2   

C) 3       D) 4 

 

73. (97-11-3). Atom radiuslari ortib borishi 



tartibida berilgan elementlar qatorini aniqlang. 

A) B, Be, Li         

B) Al, B, N         


 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



25 

C) Ca, K, Li 

D) Fr, Rb, K 

 

74



(98-8-52). II davr elementlarida chapdan 

o„ngga o„tish tartibida nisbiy elektrmanfiylik 

NEM qiymatining o„zgarish qonuniyati va uning 

sabab-larini qaysi holatda tushuntirish to„laroq 

bo„ladi?  

A) Ko„rsatilgan yo„nalishda NEM qiymati ortib 

boradi, chunki shu tartibda elementlarning radiusi 

kamayadi va ionlanish potensiali ortib boradi, shu 

yo„nalishda elementlarning elektronga moyilligi 

ham ortib boradi 

B) NEM qiymati o„ngdan chap tomonga ortib 

boradi, chunki shu tartibda elementlarning 

elektron berish qobiliyati ortib boradi, shu 

tartibda element-larda metallik xususiyati ham 

kuchayib boradi 

C) Elementlar atomlarida NEM qiymati oddiy 

modda atom kristall panjaraga ega bo„lganda 

mak-simal bo„ladi, shu sababli davr boshidan 4 

guruh-gacha NEM qiymati ortib boradi va davr 

oxiriga siljiganda yana kamaya boradi, oxirgi 

elementlarda metallmaslik xususiyati kuchayib 

boradi 

D) Davr boshida joylashgan elementlarda 



elektron berish xususiyati katta; davr oxiridagi 

elementlarda esa elektron qabul qilish xususiyati 

kuchli shu sa-babli davr boshida va oxirida NEM 

qiymati katta bo„lib, davr o„rtasida bu qiymat 

kichik bo‟ladi 

 

75. (01-11-13). Elektron konfiguratsiyasi nodir 



gazniki kabi bo‟lgan, qaytaruvchi hususiyatiga 

ega bo‟lgan ionlarni toping.  

1) Ca

2+

    2) Fe



2+      

3) S


2-

     4) Cl

   5) Cu


+    

6) 


Cr

3+

 



A) 1, 2, 5, 6         B) 5, 6     C) 3, 4      D) 1, 2, 5, 

 



Variantlar – 2002 yil

 

1. (102-15). H



2

O → H


2

S → H


2

Se → H


2

Te 


qatorida moddalarning qaysi xossalari kuchayib 

boradi? 


1) kislotalik       2) asoslik            3) 

oksidlovchilik      

4) qaytaruvchilik    

5) amfoterlik 

A) 3, 5 

B) 2, 4 


C) 2, 3     D) 1, 4 

 

2. (103-15). Quyidagi metallarni ionlanish 



potensiyali ortib borish tartibida joylashtiring. 

1) litiy    2) kaliy    3) seziy    4) natriy    5) 

rubidiy  

A) 3, 5, 2, 4, 1        B) 3, 5, 4, 1, 2       

C) 2, 5, 3, 4, 1        D) 1, 4, 3, 5, 2

 

3. (104-15). Skandiy 



21

Sc elementining nisbiy 

atom massasini uning atom analoglari (

40,08


Ca, 

26,98


Al, 

47,90


Ti, 

69,72


Ga) ning atom massalari 

qiymatidan foydalanib aniqlang.  

A) 46,76       B) 46,86       C) 46,17       D) 46,68 

 

4. (105-15). Elektromanfiylik qiymati ortib borish 



tartibi to‟g‟ri ko‟rsatilgan qatorni aniqlang.   

A) C, O, F, N          

B) F, O, N, C 

     


C) C, N, O, F 

D) C, O, N, F 

 

5. (109-15). Davriy sistemadagi tartib raqamlari  



E = 16; T = 17; X = 18; Z = 19  bo‟lgan 

elementlarni ionlanish potensiyali ortib borish 

tartibida joylashtiring.  

A) E < T < X < Z        B) T < S < Z < K 

C) Z < E < T < X 

D) X < Z < T < E 

 

6. (110-15). Qaysi elementlarning kimyoviy va 



fizik xossalari bir-biriga ko‟p jihatdan 

o‟xshashlikka ega? 

1) aktinoidlar       2) s-elementlar     3) d-

elementlar 

4) lantanoidlar      5) p-elementlar  

A) 3, 5 


B) 3, 4       C) 2, 5      D) 1, 4      E) 2, 

 



7. (111-15). Davrlarda qaysi hususiyat chapdan  

o„ngga ortib boradi va nodir gazlarda maksimal 

kattalikka ega bo‟ladi? 

A) elektron biriktirish qobiliyati          

B) 1-ionlanish energiyasi  

C) elektronga moyillik   

          

 

D) oksidlanish darajasi 



 

8. (112-15). Quyidagi iboraga bo‟ysinmaydigan 

elementni toping. “Mazkur

 

davrdagi



 

elementlarning elektronlar bilan to‟lib borayotgan 

pog‟onalar soni ayni davr tartib raqamiga teng”.  

A) palladiy      

B) platina      

C) nikel       

D) molibden 

 

9. (113-15). Quyidagi elementlarni atom 



radiuslari kamayib borish tartibida joylashtiring. 

1) kremniy    2) alyuminiy      3) fosfor      4) xlor 

5) natriy       6) oltingugurt      7) magniy  

A) 5,7,2,1,3,6,4        

B) 5,7,1,2,3,4,6       

C) 7,2,5,3,1,6,4 

D) 5,7,2,1,6,3,4 

 

10. (115-15). Davriy jadvalda elementlarning 



atom radiuslari qaysi javob qatorida to‟g‟ri 

o‟zgarib boradi? 

A) seziydan litiyga tomon kamayib boradi 

B) 3-davr elementlarida o‟ngdan chapga qarab 

kamayib boradi 

C) ishqoriy metallarda yuqoridan pastga tomon 

kamayib boradi 

D) 2-davr elementlarida chapdan o‟ngga ortib 

boradi 

 

11. (116-15). Elementlar elektromanfiylik 



qiymati kamayib borishi tartibida joylashtirilgan 

qatorni toping.  



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



26 

A) C, B, N, O, F      

B) B, C, N, O, F 

C) F, N, O, C, B 

D) N, C, B, F, O 

E) F, O, N, S, B 

 

12. (117-15). Quyidagi ionlarni ularning 



qaytaruv-chilik xossalari ortib borish tartibida 

joylashtiring.   

1) ftor ioni       2) astat ioni       3) xlor ioni     

4) iod ioni       5) brom ioni 

A) 1,2,4,5,3     B) 1,5,3,4,2     C) 2,4,5,3,1    

D) 1,3,5,4,2     E) 2,3,4,5,1 

 

13. (119-15). Quyidagi juftliklardan metallmaslik 



hususiyati kuchli ifodalangan elementlarni 

aniqlang; oltingugurt va xlor; brom va yod; selen 

va brom; kremniy va vodorod 

A) xlor, brom, selen, vodorod             

B) xlor, brom, brom, vodorod 

C) oltingugurt, yod, selen, kremniy     

D) oltingugurt, brom, brom, kremniy 

 

14. (120-15). Quyidagi qatorda o‟ngdan chap 



tomonga ionlarning radiusi qanday o„zgaradi?     



–3

, S 

–2

, Cl



, Na

+

, Mg

2+

, Al

3+

, Si

+4     

A) Cl


~

 gacha ortadi, undan keyin kamayib boradi      

B) kamayadi 

 

C) Cl



-

 gacha kamayadi, undan keyin ortib boradi       

D) ortadi 

 

15. (121-15). Tashqi energetik pog‟onasi   



A) ... 4s

B) ... 2s



C) ... 3s

D) ... 3s



2

3p



bilan tugallangan element atomlaridan qaysi 

birining


 

ionlanish energiyasi

 

eng kam


 

bo‟ladi? 

 

16. (125-15). Quyida natriy, magniy va aluminiy-



larning birinchi elektronini tortib olish (1,2,3) 

uchun talab etiladigan energiya (kJ∙mol

–1

) va ion 



radiuslari (4,5,6) keltirilgan. Ularning qaysilari 

magniyga taalluqli bo„ladi? 

 

1) 736      2) 494       3) 577    



4) 0,050      5) 0,068      6) 0,098   

A) 3, 4   

B) 3, 5 

C) 2, 6      D) 1, 4     E) 1, 

5    

 

17



(128-15). Davriy jadvaldagi o‟rniga asoslanib, 

tegishli guruhchalardagi eng kuchli oksidlovchi 

elementlarni aniqlang. 

1) neon                 2) kislorod 

3) litiy 

 

4) uglerod            5) qalay 



6) xlor 

7) oltingugurt       8) natriy 

9) ftor  

A) 1, 3, 8            B) 2, 4, 9 

C) 1, 3, 6   

D) 2, 4, 5            E) 1, 2, 7 

 

18. (124-15). Elementlarni nisbiy 



elektromanfiylik qiymati ortib borishi tartibida 

joylashtiring. 

1. kislorod       2. kremniy     3. fosfor       4. xlor

 

A) 1,3,4,2       B) 1,3,2,4      C) 1,2,4,3    D) 



2,3,4,1        

 

 



19

(126-22)


Kimyoviy aktivligi kamayib 

boradigan va barqarorligi ortadigan galogenidlar 

qatori qaysi? 

A) CJ

4

 – CF



4

 – CBr


4

 – CCl


4            

 

B) CCl



4

 – CBr


– CJ


4

 – CF


4            

 

C) CJ



4

 – CBr


4

 – CCl


– CF


4     

 

D) CF



4

 – CCl


4

 – CBr


4

 – CJ


 

20. (128-16). D.I.Mendeleyevning elementlar 



davriy sistemasida nechta p- va s-elementlar bor?  

A) 14 va 32       B) 14 va 24     C) 12 va 28    

D) 30 va 12       E) 30 va 14 

Variantlar – 2003 yil

 

1. Quyidagi qator bo‟yicha moddalarning 



oksidlov-chilik xossalari qanday o‟zgaradi? 

HF – HCl – HBr - HI 

A) kamayadi      B) ortadi      C) notekis o‟zgaradi 

 

2. Elektron



 

formulasi

 

berilgan


 

qaysi


 

elementlar 

dav-riy sistemaning II va VI guruhida 

joylashmagan?  

1) …4p

6      


2) …3p

2      


3) …2s

2       


4) …2p

4      


5) …3p

4      


6) …2p

A) 1,4,5    B) 1,2,3     C) 3,4,5    D) 1,2,6 



 

5. Atom radiusi eng katta bo‟lgan elementni 

toping

.

  

A) oltingugurt     B) kremniy     C) natriy   D) 



kaliy 

 

4. Element atomining radiusi guruh va davr 



raqamlari kamayib borganda qanday  o‟zgaradi? 

A) kattalashadi, kattalashadi 

 

B) kattalashadi, qisqaradi  



C) qisqaradi, kattalashadi 

 

D) qisqaradi, qisqaradi 



 

5. Elementlarning nisbiy elektromanfiylik 

qiymati kamayib borishi tartibini ko„rsating. 

1. kislorod     2. kremniy     3. fosfor     4. xlor

 

A) 2, 3, 4, 1        



B) 1, 2, 4, 3        

C) 1, 3, 2, 4  

D) 1, 4, 3, 2 

 

6. Uchinchi davr elementlarida tartib raqamining 



ortishi bilan ularning o‟zida va birikmalarida 

qaysi xossalar susayib boradi? 

1) metallik      

2) elektromanfiylik 

 

3) ionlanish potensiyali 



4) vodorodli birikmalarida elementlarning 

oksidlanish darajasining maksimal qiymati 

5) kislorodli birikmalarning valentligi 

6) elektronga moyillik energiyasi 

7) yuqori oksidlanish darajasi holatida ion radiusi 

8) atom radiusi 

 

9) metallmaslik  



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



27 

A) 2,3,4,8,9     B) 1,4,7,8      C) 1,7,8    D) 

1,3,4,8,9       

 

7. Elementlar metallik xossalari kamayib borishi 



tartibida joylashtirilgan qatorni aniqlang.      

1) kaliy             2) kislorod       3) oltingugurt      

4) tellur            5) selen 

A) 1,4,5,3,2      B) 2,3,5,4,1      C) 4,1,5,3,2 

D) 5,4,1,2,3      E) 5,4,1,3,2 

 

8. Litiydan neongacha bo‟lgan elementlarning 



qaysi xossalari susayib boradi?  

1) metallik                         2) metallmaslik 

3) oksidlovchilik 

    4) qaytaruvchilik 

5) maksimal valentligi      6) atom radiusi     

7) ionlanish energiyasi  

A) 1,3,5,7      B) 1,4,6      C) 2,3,5,7     D) 2,3,7 

 

9. Quyidagi juftliklardan metallik xossalari 



kuchsiz ifodalangan elementlarni aniqlang; litiy 

va natriy; seziy va bariy; kalsiy va rux 

A) Na-Cs-Zn 

B) Na, Ba, Ca 

   

C) Li, Cs, Ca           



D) Li, Ba, Zn 

10. Ionlanish

 

energiyasi kichik bo„lgan atom 



qaysi?  

A) Cs  


B) P  

C) Br   


D) F 

 

11. Davriy sistemaning II va III davrlarida 



elementlarning atom radiusi kamayganda ...  

A) metallik xossalari kuchayadi        

B) ionlari radiusi ortadi 

C) elektromanfiyligi kamayadi 

D) metallmaslik xossalari kuchayadi 

 

12. Elementlarning qaysi qatori atom radiusi ortib 



borishi tartibida keltirilgan?  

A) O, S, Se, Te, J 

B) C, N, O, F     

C) Na, Mg, Al, Si 

D) Al, Mg, Na, K 

 

13. Davriy sistemada litiydan neonga o‟tish 



tartibida elementlarning quyidagi xossalari 

kamayib boradi …  

1) metallik     2) metallmaslik     3) oksidlovchilik    

4) qaytaruvchilik      

5) maksimal valentligi    

6) atom radiusi     

7) ionlanish energiyasi  

A) 1,3,5,6        B) 1,4,6      C) 2,3,5,7     D) 2,3,7            

 

14. Quyidagi qatorlarda birikmalar turg‟unligi 



qanday o‟zgaradi?   CH

4

, SiH



4

, GeH


4

, SnH


4

PbH



4

  va  H


2

Te, H


2

Se, H


2

S, H


2

O  


A) kamayadi, ortadi                B) ortadi, ortadi      

C) kamayadi, kamayadi          D) ortadi, 

kamayadi      

 

15. Quyida natriy, magniy va alyuminiy uchun 



ularning birinchi ionlanish energiyasi

 

(



1-3kJ∙mol

-

1



) va ion radiusi (4-6; nm) keltirilgan. Ular 

orasidan magniy uchun tegishli qiymatlarni 

tanlang. 

 

1) 577      2) 494       3) 736 



4) 0,050      5) 0,068      6) 0,098   

A) 1, 4   

B) 2, 6   

C) 1, 5   

D) 3, 5 

 

16. Quyidagi juftlar qatoridan aktivligi yuqoriroq 



bo‟lgan metallarni tanlang; litiy va natriy; seziy 

va bariy; kalsiy va rux 

A) Li, Cs, Zn         

B) Na, Ba, Ca 

C) Na, Cs, Ca 

D) Li, Ba, Zn 

 

17. Davrlarda qaysi hususiyat chapdan  o„ngga 



ortib boradi va nodir gazlarda maksimal 

kattalikka ega bo‟ladi? 

A) 1-ionlanish energiyasi          

B) elektronga moyillik energiyasi   

C) elektron biriktirib olish xossasi    

D) kimyoviy jihatdan metallmaslik hususiyati 

 

18. Quyidagi



 

juftlar


 

qatoridan metallmasligi 

yuqori-roq

 

bo‟lgan



 

elementlarni

 

tanlang;


 

xlor


 

va

 



oltingugurt

  

brom



 

va

 



yod;

 

selen



 

va

 



brom;

 

kremniy



 

va

 



vodorod 

A) xlor, brom, brom, kremniy              

B) xlor, brom, brom, vodorod 

C) oltingugurt, yod, selen, kremniy      

D) xlor, brom, selen, vodorod 

 

19. Davriy sistemaning III davrida chapdan 



o‟ngga o‟tishda elementlarning radiusi va 

oksidlanish darajasi qanday o‟zgaradi?  

A) kamayadi, ortadi              B) ortadi, ortadi      

C) kamayadi, kamayadi        D) ortadi, kamayadi      

20. Quyidagi Mn(OH)

2

, Mn(OH)



3

, Mn(OH)


4

H



2

MnO


4

, HMnO


4

 qatorda radius, ion zaryadi va 

asoslik xossalar qanday o„zgaradi? 

A) kamayadi, ortadi, kamayadi 

 

B) ortadi, ortadi, kamayadi  



C) kamayadi, kamayadi, ortadi 

 

D) ortadi, kamayadi, ortadi    



 

21. Elementlar tartib raqami ortib borish tartibida 

xossalarning qaysi birida davriylik kuzatiladi? 

1) atomning yadro zaryadi     

2) atomlarning o‟lchami  

3) nisbiy atom massa             

4) ionlanish energiyasi  

5) elektromanfiylik               

6) atomdagi energetik pog„onalar soni  

7) elektronga moyilligi      

8) oksidlanish darajasi 

9) tashqi energetik pog„onalardagi elektronlar 

soni 

A) 2, 4, 5, 7, 8, 9        B) 1, 2, 3, 4           



C) 1, 2, 3, 6, 7, 9 

D) 6, 7, 8, 9  

 

22. Davriy sistemaning II va III davrlarida 



atomlarning radiusi kamayganda, ... 

A) metallik hususiyatlar zayiflashadi     



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



28 

B) ionlar radiusi kamayadi   

C) elektromanfiylik kamayadi            

D) metallik hususiyati ortadi 

 

23. Quyidagi javoblarning qaysi birida eng aktiv 



metallmaslarning uchtasi uchun metallmaslik 

hususiyati ortib boradi?  

A) N, C, B           B) Cl, O, F 

C) S, Cl, F   

D) F, O, Cl          E) Si, H, B 

 

24. Qaysi javobda keltirilgan elementlar ular 



atom radiuslari ortib borish tartibida 

joylashtirilgan? 

1) Na, Mg, Al, Si        2) I, Br, Cl, F     

3) O,


 

S, Se, Te 

4) Te, Se, O, S 

5) F, O, N, C 

A) 1, 2 

B) 3, 5       C) 3, 4        D) 1, 5 

 

 

Variantlar – 2004 yil



 

1. (102-2). Davriy jadvalning II davr elementlari 

oksidlarining asosli xossalari element tartib 

nomerini kamayishi bilan … 

A) susayadi 

B) avval kuchayadi, so‟ngra susayadi 

C) kuchayadi        

 

D) avval susayadi, so‟ngra kuchayadi 



 

2. (103-2). IV davr VI guruhidagi d-elementida 

nechta s-elektron bor? 

A) 5 


B) 9 

C) 8 


D) 7 

E) 


 

3. (107-2). D.I.Mendeleyev davriy jadvalining 



bitta guruhchasida joylashgan elementlarning 

atomlari qaysi hususiyatlari bilan farq qiladi? 

1) tashqi qobiqdagi elektronlar soni bilan 

2) yadro zaryadining qiymati bilan 

3) elektron qobiqlari soni bilan 

4) kimyoviy xossalari bilan 

A) 2, 3 

B) 1, 4 


C) 1, 2      D) 2, 4     E) 1, 

4. (108-2). Element joylashgan davrning nomeri 



nimaga teng?  

A) elektron pogonalar soniga          

B) guruh tartib raqamiga 

C) tartib raqamiga 

                

D) protonlar sonining yarmiga 

 

5. (109-2). Tartib nomeri 39 bo‟lgan element 



qaysi davr, qator va guruhda joylashgan?  

A) VI davr, 8-qator, III guruh           

B) V davr, 7-qator, VIII guruh 

C) V davr, 6-qator, III guruh         

D) VI davr, 8-qator, IV guruh 

 

6. (110-2). IV davrning 5-guruhidagi p-elementni 



nechta p-elektroni bor? 

A) 23 


B) 8 

C) 33 


D) 15       E) 

18 


 

7. (111-2). Quyidagi elementlarni atom radiuslari 

ortib borish tartibida joylashtiring. 

1) Li 


2) F 

3) Be 


4) O 

5) 


A) 2,4,5,3,1          B) 4,5,3,1,2 

C) 1,2,4,5,3 

D) 3,5,4,2,1          E) 1,3,5,4,2 

 

8. (112-2). Qaysi elementlar tashqi pog„onasining 



s-elektronlari va oldingi pog‟onaning d-

elektronlari umumiy soni ularning elementlar 

davriy sistemasi-ning guruhlaridagi o‟rni bilan 

mos keladi?   

1) stronsiy         2) vanadiy     3) niobiy       4) 

radiy 


5) molibden      6) rubidiy      7) marganes 

A)

 



3,4,5,7         B)

 

1,2,3,7       C)



 

2,3,5,7   

    

D)

 



1,3,5,7 

 

9. (113-2). Elementlar asosiy va qo‟shimcha 



guruhga bo‟linishiga sabab nima? 

A) yadro zaryadlari turlicha 

 

B) elektron tuzilishi turlicha 



C) oksidlanish darajasi turlicha 

 

D) tashqi elektron qavatidagi elektron soni 



turlicha 

 

Variant – 2005 yil. 

 

1. (119-17). Oksidlanish darjasi  -1,0,



+

1,

+



3,

+

5,



+

7  


bo‟ladigan element qaysi guruh va davrda 

joylashgan?  

A) VII guruh 2-davr     B) VI guruh 3-davr      

C) V guruh 2-davr 

D) VII guruh 3-davr 

 

2. (120-17). Qaysi qatordagi elementlarning elek-



tromanfiylik qiymati o‟ngdan chapga kamayadi? 

A) S-Se-Te-Po       

B) F-Cl-Br-I     

C) Be-Mg-Ca-Ba 

D) Si-P-S-Cl 

 

3. (124-17). Eng yuqori oksidi E



2

O

5



 bo‟lgan, 

gidrididagi vodorodning massa ulushi 3,85% ni 

tashkil etgan elementni toping.  

A) As 


B) Sb 

C) Bi 


D) P        E) N 

 

Variant – 2006 yil 

 

1. H, Li, Na, K elementlar qatorida atomlar 



ionlanish energiyasi …… , atom radiusi …… . 

A) kamayadi / kamayadi       B) ortadi / kamayadi  

C) ortadi / ortadi  

        D) kamayadi / ortadi 

 

2. Li – Na – K – Rb – Cs  



Ushbu qatorda ishqoriy metallarning atom radius-

lari, ionlanish potensiallari, oksidlovchilik 

xossala-ri, nisbiy elektromanfiyliklari qanday 

o‟zgaradi? 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



29 

A) ortadi, kamayadi, ortadi, ortadi 

B) ortadi, ortadi, kamayadi, kamayadi 

C) ortadi, kamayadi, kamayadi, kamayadi 

D) kamayadi, ortadi, ortadi, kamayadi 

 

3. To‟rtinchi guruh elementlaridan birining kislo-



rodli birikmasi tarkibida 53,3% kislorod borligi 

aniqlangan bo‟lsa, shu elementning nomi nima?   

A) kremniy    B) uglerod    C) qalay   D) germaniy 

 

4. He – Ne – Ar – Kr – Xe – Rn 



Ushbu qator bo‟yicha nodir gazlarning ionlanish 

potensiyali, atom radiusi, suyuqlanish 

temperaturasi qanday o‟zgaradi?   

A) kamayadi, ortadi, ortadi 

B) ortadi, ortadi, ortadi 

C) ortadi, ortadi, kamayadi 

D) ortadi, kamayadi,ortadi 

 

5. Uran ftorid birikmasida uran (



238

U) o‟zining 

eng yuqori valentligini namoyon qiladi. Bu 

modda eruvchan bo‟lib, bug‟ining kislorodga 

nisbatan zichligi 11. Birikmaning formulasini 

aniqlang.(

19

F) 


A) UF

B) UF



C) UF


D) UF


5

  

 



6. Ionlanish energiyasi qaysi bir elementda katta? 

A) natriy  B) litiy 

C) kaliy 

D) vodorod 

 

7. Quyida berilgan vodorodli birikmalarning 



asosli xossasi kamayib borish tartibida 

joylashtiring. 

1) ammiak    2) fosfin     3) stabin     4) arsin 

A) 3,4,1,2    B) 3,4,2,1   C) 4,3,2,1    D) 1,2,4,3     

 

 

Variant – 2007 yil



 

1. (101-2). D.I.Mendeleyev elementlar davriy 

jadvalidagi atomlar elektromanfiyligining 

o‟zgarishi qaysi javobda to‟g‟ri ifodalangan?  

A) ishqoriy metallarda yuqoridan pastga qarab 

ortadi 


B) 2-davrdagi elementlarda chapdan o‟ngga 

kamayadi 

C) litiydan ftorga ortadi 

D) 3-davrdagi elementlarda chapdan o‟ngga 

kamayadi 

 

2. (102-2). D.I.Mendeleyev elementlar davriy 



jadvalining bir guruhchasida joylashgan element 

atomlari qanday xossalari bilam farq qiladi? 

1) tashqi energetik pog‟onasidagi elektronlar soni 

2) yadro zaryadi qiymati 

3) elektron qavatlar soni 

4) ionlanish energiyasi 

5) elektromanfiylik 

A) 1, 2, 3, 4    B) 4, 5  C) 2, 3, 4, 5    D) 2, 3 

 

3. (103-2). Qaysi qatorda elementlarning 



ionlanish potensiyali ortib boradi? 

A) Cs, Rb, K, Na 

B) Mg, Ca, Sr, Be 

C) Li, K, Na, H 

D) He, Ne, Ar, Kr 

4. (104-2). Qaysi qatorda elementlar atom radiusi 

ortib borish qatorida joylashtirilgan? 

A) O, S, Se, Te 

B) C, B, Be, F 

C) Na, K, Rb, H 

D) Sn, Ge, Si, C 

 

5. (105-2). Qaysi qartorda elementlar 



atomlarining radiusi kamayib borishi tartibida 

joylashgan? 

1) oltingugurt         2) aluminiy 

3) magniy 

4) fosfor 

             5) kremniy 

6) natriy 

A) 1-4-5-2-3-6 

B) 6-3-2-5-4-1 

C) 6-5-4-2-3-1 

D) 1-4-3-2-5-6 

 

6. (106-2). Qaysi qartorda elementlar 



atomlarining radiusi ortib borishi tartibida 

joylashgan? 

1) oltingugurt         2) aluminiy 

3) magniy 

4) fosfor 

             5) kremniy 

6) natriy 

A) 1-4-5-2-3-6 

B) 6-3-2-5-4-1 

C) 6-5-4-2-3-1 

D) 1-4-3-2-5-6 

 

7. (107-2). Metallmaslar uchun xarakterli bo‟lgan 



xossalarni ko‟rsating. 

1) s-elementlar 

 

2) d-elementlar 



3) elektromanfiylik qiymati yuqori 

4) ko‟pchilik metallmaslar p-elementlar  

5) ionlanish energiyasi kichik 

6) f-elementlar 

A) 1, 5 

B) 1, 2, 6    C) 3, 4, 5     D) 3, 4 

 

8. (108-2). Quyidagi qatorda elektromanfiylik 



qanday o‟zgaradi? 

I – Br – Cl – F – O – N – C – B  

A) ortadi   

B) kamayadi 

C) avvaliga ortadi, so‟ngra kamayadi 

D) avvaliga kamayadi, so‟ngra ortadi 

 

9. (109-2). D.I.Mendeleyev elementlar davriy 



jad-valida asosiy guruhchasida tartib raqami 

kamayishi bilan element xossalari qanday 

o‟zgaradi? 

A) atom radiusi kamayib va metallik xossasi 

ortadi 

B) atom radiusi ortib va elektromanfiylik 



kamayadi 

C) atom radiusi kamayib va elektromanfiylik 

ortadi 

D) atom radiusi ortadi va metallik xossa 



kamayadi 

 

10. (109-10). Ishqoriy metallar ... -oilasiga 



mansub.   

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



30 

A) p 


B) s 

C) f 


D) d 

 

11. (110-2). Elementlarning atom radiusi 



kamayib borish tartibida joylashgan qatorni 

tanlang.  

A) natriy, magniy, aluminiy, kremniy 

B) fosfor, kremniy, aluminiy, magniy 

C) magniy, fosfor, aluminiy, kremniy 

D) aluminiy, magniy, kremniy, fosfor 

 

12. (112-2). Element atomlarining davr bo‟yicha 



(asosiy guruhda) elektromanfiyligi qanday 

o‟zgaradi?  

1) ortadi         2) kamayadi 

3) 


o‟zgarmaydi 

A) 2 


B) 1 

C) 1, 2 


D) 3 

 

 



 

13. (111-2). Elementlarning qaysi hususiyatlari 

tartib raqami ortib borishi bilan to‟xtovsiz ortadi? 

1) elektromanfiylik 

         2) atom massa 

3) atom radius 

        4) elektronlar soni 

5) ionlanish potensiali          6) yadro zaryadi  

A) 2, 4, 6     B) 1, 3, 5        C) 1, 5       D) 4, 6 

 

14. (113-2). D.I.Mendeleyev davriy jadvalining 



qaysi qismida nisbiy elektromanfiyligi kichik va 

atom radiusi katta elementlar joylashgan? 

A) lantanoidlar guruhi                   B) IA guruhi 

C) I va VII guruhlar oralig‟ida      D) VIIA 

guruhda 

 

15. (114-2). Qaysi qatorda elementlar 



elektroman-fiyligi kamayib borish tartibida 

joylashtirilgan? 

A) Pb, C, Si, Ge, Sn 

      B) Li, Na, K, Rb, Cs 

C) I, Br, Cl, F, H 

      D) Na, Mg, Al, P, Cl 

 

16


Download 1.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling