1-labaratoriya. Mavzu: Metall namunani cho’zilishga sinash va “sig’ma epsilon” diagrammasini qurish. Tajribadan ko’zlangan maqsad

1-labaratoriya.
Mavzu: Metall namunani cho’zilishga sinash va “sig’ma epsilon”
diagrammasini qurish.
Tajribadan ko’zlangan maqsad: Bir necha turli xil namunalarda cho’zilish yuzasidan sinovlar o’tkazish va sig’ma epsilon diagrammasini qurish.
Tajriba o’rnatmasi: Agar qamrash qurilmasi kallaklari uskunaga hali o’rnatilmagan bo’lsa:

• 
  M avjud bo’lish ehtimoliga ega har qanday tarkibiy qismlarni olib tashlang.
  
• 
  Vazmin g’ildirak (maxovik)ni to’liq oching va bosim (yuklama) ramasini yuqoriga oxirigacha ko’taring.
  
• 
  Qamrash qurilmasi kallagini surilma o’zak bilan pastdan siqilish uchun namuna bilan tortib qo’ying.
  
  
  1-rasm: Cho’zilish yuzasidan sinov tajribasi sxemasi.
  
• 
  Qamrash qurilmasi kallagini gayka yordamida yuqoridan uzun bolt bilan tortib qo’ying.
  

Tajribaga tayyorgarlik: DIN 50125 standarti bo’yicha alyuminiy, mis, jez va po’latdan tayyorlangan B shaklidagi M10 rezbali kallakli dumaloq namunalardan foydalaniladi.
DIN 50125-B6-30 cho’zilish yuzasidan sinovlar uchun namunalar

• 
  Bu 30 mm metrajli va 6 mm diametrli kalta mutanosib (proporsional) chiviqdan iborat.
  
• 
  Cho’zilish yuzasidan sinovlar uchun namunani qamrash qurilmasining pastki kallagiga qo’lda qanchalik kirgunicha burab qo’ying.
  
• 
  Cho’zilish yuzasidan sinovlar uchun namunani qamrash qurilmasining yuqori kallagiga qo’lda qanchalik kirgunicha burab qo’ying; buni amalga oshirish uchun qamrash qurilmasi kallagining o’zini aylantirib qo’ying.
  
• 
  Qamrash qurilmasining yuqori kallagiga gayka qo’ying va qamrash qurilmasi kallagi yuqori to’singa biror-bir tirqishsiz mahkamlangunga qadar qo’lda yaxshilab tortib qo’ying.
  
• 
  Cho’zilish yuzasidan sinovlar uchun namunadagi ikkita nazorat belgisi o’rtasida L₀ ko’rsatkichini o’lchang va yozib qo’ying.
  
• 
  Dinamometrdagi harakatlanuvchi strelkani nolga o’rnating.