1-Laboratoriya ishi Mavzu: Sifat reaksiyalarini bajarish texnikasi. Laboratoriyada ishlashning umumiy qoidalari

Reaksiyaning bajarilishi. Natriy gidrofosfatning 4 tomchi eritmasiga bariy xloridning 4 tomchi eritmasi qo`shiladi. Cho`kmaning suyultirilgan xlorid va nitrat kislotalarda qanchalik eruvchanligi tekshiriladi.
2. Magnezial aralashma (ammoniy xlorid, magniy xlorid va ammiakning suvli eritmasi) xatto suyultirilgan eritmalardan magniy - ammoniy fosfatning oq kristall cho`kmasini ajratadi:
Na<sub>2</sub>HPO<sub>4</sub> + MgCl<sub>2</sub> + NH<sub>4</sub>OH = MgNH<sub>4</sub>PO<sub>4</sub>↓ + 2NaCl+H<sub>2</sub>O
HPO<sub>4</sub><sup>2-</sup> + Mg<sup>2+</sup> + NH<sub>4</sub><sup>+</sup> = MgNH<sub>4</sub>PO<sub>4</sub>↓
Cho`kma hatto juda ham kuchsiz kislotalarda oson eriydi. Bu reaksiya RO₄^3- uchun xarakterli.
Reaksiyaning bajarilishi. Probirkaga 2 tomchi natriy gidrofosfat Na₂HPO₄ eritmasidan tomiziladi. 2 tomchi ammoniy xlorid NH₄C1 eritmasi, 2 tomchi ammiak eritmasi va undan keyin 2 tomchi magniy xlorid MgCl₂ eritmasi qo`shiladi. Hosil qilingan cho`kmaning suyultirilgan xlorid va nitrat kislotalarda erishi tekshiriladi.
3. Kumush nitrat AgNO₃ fosfat-ion bilan kumushning nitrat kislotada va ammiak eritmasida oson eriydigan sariq cho`kmasini beradi: to`la cho`kish faqat neytral va kuchsiz ishqoriy muhitda bo`lishi mumkin:
Na₃PO₄ + 3AgNO₃ = Ag₃PO₄↓ + 3NaNO₃
3Ag⁺ + PO₄^3- = Ag₃PO₄↓
Reaksiyaning bajarilishi. Natriy fosfat Na₃PO₄ ning 4 tomchi eritmasiga kumush nitratning eritmasidan 4 tomchi qo`shiladi. Cho`kmali eritma ikki qismga bo`linadi. Cho`kmaning nitrat kislotada va ammiakda erishi kuzatiladi.
4. Ammoniy molibdat (NH₄)₂MoO₄ko`proq ortiqcha qo`shilganda nitrat kislota eritmadan ammoniy - fosforomolibdatning sariq kristall cho`kmasini cho`ktiradi:
Na₂HPO₄ +12(NH₄)₂MoO₄+23HNO₃=(NH₄)₃H₄[P(Mo₂O₇)₆]↓+21NH₄NO₃ + 2NaNO₃ + 10H₂O
HPO₄^2-+12(NH₄)₂MoO₄+23H⁺=(NH₄)₃H₄[P(Mo₂O₇)₆]↓
Cho`kma ishqorlarda va ammiakda oson eriydi. Undan tashqari, cho`kma ishqoriy metallning fosfati ortiqligida eriydi, shuning uchun reaktiv ko`proq ortiqcha olinishi kerak. SO₃^2- ionlari, xuddi boshqa qaytaruvchilardek bu reaksiyaga xalaqit beradi. Reaksiya juda seziluvchan va PO₄^3- ionlari uchun xarakterli.