1-laboratoriya ishi normal kesim egrilik radiuslarini hisoblash Nazariy qism

Birinchi vertikal egrilik kesim radiusi N.


Bu yerda, a –ellipsoid katta yarim o’q; a = 6378245 m
e – meridian ellipsoidi birinchi ekstsentrisiteti;   = 0,0066934216
B — nuqtaning geodezik kengligi.

4. 
   O’rtacha egrilik radiusi R.
   

Ellipsoid yuzasining ma’lum bir nuqtasida R egrilikning o’rtacha radiusi, nuqtada intilishi mumkin bo’lgan barcha normal kesimlarning egrilik radiusining arifmetik o’rtacha soni, ularning sonlari cheksiz bo’lishga moyil bo’lgan chegara deb ataladi.

(agar yerning sferoidligi e’tiborga olinmasa va Yer R radiusi bo’lgan shar deb hisoblansa ishlatiladi).


5. Berilgan azimut A bilan ixtiyoriy normal R_A kesimning egrilik radiusi

Bu yerda:
A – azimut;
— birinchi vertikal egrilik kesim radiusi;
M — meridian kesim egrilik radiusi M.
6. Parallel egrilik radiusi r_B

Bu yerda:

— birinchi vertikal egrilik0 kesim radiusi;
e – meridian ellipsining birinchi ekstsentrisiteti;   = 0,0066934216;
B — nuqtaning geodezik kengligi;
a –ellipsoid katta yarim o’qi; a = 6378245 m.
Amaliy qism:
1. 20˚, 25˚, 30˚, 35˚, 40˚, 45˚, 50˚, 55˚ kenglik nuqtalarida birinchi vertikal kesim egrilik radiusi N, meridian kesimining egrilik radiusi M, parallel egrilik radiusi r_B va o’rtacha egrilik radiusi R ni hisoblash.
1-jadval

	N	B, º ′ ″	N, m	M, m	R, m	rB, m
	1	30 0 0.00	6383588,255	6351488,548	6359483,172	5528349,596
	2	35 0 0.00	6385279,279	6356537,437	6365964,611	5230514,575
	3	40 0 0.00	6387083.062	6344331,623	6361925,90	4892789,487
	4	45 0 0.00	6388944,949	6367491,171	6367491,19	4517666,298
	5	50 0 0.00	6390808,435	6348032,059	6373064,57	4107932,478
	6	55 0 0.00	6392616,881	6349828,401	6378476,39	3666654,440
	7	60 0 0.00	6394315.129	6351515.282	6372879.28	3197157.565
8		65 0 0.00	6395851.243	6353041.115	6374410.24	2703003.535

2. Nuqta kengliklari B va azimutlari 0˚ dan 180˚ gacha o’zgaradigan ixtiyoriy kesim egrilik radiusi hisoblansin.
2-jadval

N	B, º ' "	A, º ' "	RA, m
1	30 0 0.00	90 0 0.00	6383588,255
2	35 0 0.00	90 0 0.00	6385279,279
3	40 0 0.00	90 0 0.00	6387083.062
4	45 0 0.00	90 0 0.00	6388944,949
5	50 0 0.00	90 0 0.00	6390808,435
6	55 0 0.00	90 0 0.00	6392616,881
7	60 0 0.00	90 0 0.00	6394315.129
8	65 0 0.00	90 0 0.00	6395851.243

3. 
   Grafiklar chizildi:
   

A) birinchi vertikal egrilik radiusi, meridian kesimining egrilik radiusi, o’rtacha egrilik radiusining nuqta kengliklariga bog’liqlik grafigi;
B) ixtiyoriy kesim egrilik radiusining azimut qiymatiga bog’liqligi grafigi;
V) parallel egrilik radiusining kenglikka bog’liqlik grafigi;
G) natijalar va chizmalar tahlil qilindi, tegishli xulosalar chiqarildi.


N, M, R ning kenglik nuqtasidagi bog’liqlik grafigi



rB va B orasidagi bog’liqlik grafigi