1-laboratoriya mashg’uloti: ko’p omilli ekonometrik tahlil (2 soat) Masala 1

1-LABORATORIYA MASHG’ULOTI: KO’P OMILLI EKONOMETRIK TAHLIL (2 SOAT)

Masala 1

Shokolad ishlab chiqaruvchi firmaning rahbariyati o’zining ko’pdan buyon ishlab chiqarayotgan mashhur shokolad markasini sotishni bashoratlash bo’yicha modelini yaratishga manfaatdor.

Ushbu firma faoliyatining yillar bo’yicha quyidagi ma’lumotlari keltirilgan.

Vaqt, T	Sotish hajmi, mln. so’m, Y	Reklama xarajatlari, mln. so’m, X1	Bir birligi bahosi, X2	Raqobatchining bir birlik mahsuloti bahosi, X3	Iste’mol xarajatlari indeksi, X4
1991	126	4,0	15,0	17,0	100,0
1992	137	4,8	14,8	17,3	98,4
1993	148	3,8	15,2	16,8	101,2
1994	191	8,7	15,5	16,2	103,5
1995	274	8,2	15,5	16,0	104,1
1996	370	9,7	16,0	18,0	107,0
1997	432	14,7	18,1	20,2	107,4
1998	445	18,7	13,0	15,8	108,5
1999	367	19,8	15,8	18,2	108,3
2000	367	10,6	16,9	16,8	109,2
2001	321	8,6	16,3	17,0	110,1
2002	307	6,5	16,1	18,3	110,7
2003	331	12,6	15,4	16,4	110,3
2004	345	6,5	15,7	16,2	111,8
2005	364	5,8	16,0	17,7	112,3
2006	384	5,7	15,1	16,2	112,9

Ushbu ma’lumotlar asosida shokolad ishlab chiqaruvchi firma uchun sotishni eng to’g’ri aniqlovchi modelni toping.

Barcha omillar orasida juft va xususiy korrelyatsiya koeffitsientlari hisoblansin.

Echilishi

Barcha omillar orasida juft va xususiy korrelyatsiya koeffitsientlari topish uchun PPP Excel bilan foydalaning.

Buning uchun quyidagi bosqichlar bajariladi:

1) berilgan ma’lumotlar kiritiladi

2) bosh menyuda tegishli ketma ket belgilar foydalaning

3) Kirish va chiqish ma’lumotlar to’ldiring

Natijada berilgan iqtisodiy ko’rsatkichlar uchun Y (sotish hajmi, mln. so’m), X₁ (reklama xarajatlari, mln. so’m), X₂ (bir birligi bahosi), X₃ (raqobatchining bir birlik mahsuloti bahosi), X₄ (iste’mol xarajatlari indeksi) juft va xususiy korrelyatsiya koeffitsientlari hisoblang

Korrelyatsiya koeffitsientlari jadavalidan asosiy omil U va unga ta’sir etuvchi omillar X₁, X₂, X₃, X₄ orasidagi korrelyatsiya koeffitsientlari , , , . Demak, asosiy omil