1-ma’ruza. Ekonometrika asoslari fanining maqsadi va vazifalari. Ekonometrik modellashtirish asoslari reja

Iqtisodiy-matematik model — bu iqtisodiy ob’ektlar yoki jarayonlarni tahlil qilish yoki 
boshqarish maqsadida ularning matematik tasvirlanishi, ya’ni iqtisodiy masalaning matematik 
yozuvi. Iqtisodiy ob’ektning matematik modeli — bu uning funktsiyalar, tenglamalar, 
tengsizliklar, mantiqiy munosabatlar, grafiklar majmuasi ko’rinishidagi aks ettirilishi. Bunday aks 
ettirish o’rganilayotgan ob’ekt elementlarining munosabatlari guruhlarini model elementlarining 
shunga o’xshash munosabatlariga iqtisodiy-matematik usullar deb ataladi. Iqtisodiy-matematik 
usullar (IMU) iqtisodiyotni o’rganish uchun birlashtirilgan iqtisodiy va matematik fanlarning 
uyushmasidir. Bu tushuncha fanga XX asrning 60-yillarida akademik V.S.Nemchinov tomonidan 
kiritilgan. IMU iqtisodiyot, matematika va kibernetikaning tutashishida hosil bo’ldi. 
Elementlaridan biri iqtisodiy-matematik usullar bo’lgan qarorlarni qabul qilish tizimi ijodiy 
yondashuvni talab etuvchi xo’jalik muammolarining to’la tsiklini qamrab olishi kerak. 
«Ekonometrika asoslari» fanining predmeti: 
- makroiqtisodiyot (xalq xo’jaligi) va uning tarmoqlarida kechayotgan iqtisodiy jarayonlarni 
modellashtirish asoslarini o’rganish; 
- aniq iqtisodiy tizim misolida modellashtirish masalasini qo’yish va iqtisodiy ma’nosini 
tushunish; 
- iqtisodiy masalalarni echish usullarini, shuningdek kompyuterda hisoblash tajribalarini 
o’tkazish va ularning natijalarini tahlil qilishni o’rganishdan iborat. 
« Ekonometrika asoslari » fanining vazifalari: 

---

- iqtisodiy jarayonlarning matematik modellarini qurish va ularni echish usulini tanlash; 
- matematik modellarni tahlil qilish asosida iqtisodiy jarayon qonuniyatlari haqidagi 
bilimlarni chuqurlashtirish; 
- makro- va mikroiqtisodiyotda qo’llanilayotgan turli matematik modellarni o’rganishdan 
iborat.