Geografik tarqalishi.Qarag‘ay Ukraina,Moldova,Belorus,Boltiqbo‘yi davlatlar, Rossiyaning Ovro‘po qismi, Sibir, Qozog‘istonning shimoliy qismi, Kavkaz va Uzoq SHarqdagi ninabargli o‘rmonlarning asosiy daraxtlaridan biri bo‘lib, shu o‘rmonlarning 19,5 % ini tashkil etadi.
Qarag‘ay kurtagini tayyorlash. Qo‘shaloq kurtaklar erta bahorda,shishgan vaqtida o‘sib chiqqan joyi bilan (uzunligi 3 mm ga etadigan poya qoldig‘i bo‘lishi mumkin) birga qirqib olinadi (yakka holdagi kurtaklar 25 % ga qadar bo‘lishi mumkin). Kurtaklar asosan yosh qarag‘aylardan tayyorlanadi. Yig‘ilgan kurtaklar salqin joyda uzoq vaqt quritiladi.
Qarag‘ay kurtagining tashqi ko‘rinishi. Kurtaklar tashqi tomondanquruq, spiralsimon zich joylashgan, o‘zidan chiqqan smola tufayli bir-biriga yopishgan, lansetsimon, o‘tkir uchli va popukli tangachalar bilan qoplangan. Tangachalar tagida yaxshi rivojlanmagan, juft-juft bo‘lib joylashgan yashil ninachalar bo‘ladi. Kurtakning tashqi tomoni pushti-qo‘ng‘ir yoki qo‘ng‘ir rangli bo‘ladi. Qarag‘ay kurtagi xushbo‘y smola hidiga va achchiqroq smola mazasiga ega.
XI DFga ko‘ra mahsulot namligi 13 %, umumiy kuli 2 %, ichi qoraygan kurtaklar 10%, 3 mm dan uzunroq poya qoldiqli va o‘sa boshlagan kurtaklar 10 %, ninabarglar aralashmasi 0,5 %, teshigining diametri 3 mm li elakdan o‘tadigan mayda qismi 5 %, organik aralashmalar 0,5% va mineral aralashmalar 0,5 % dan oshiq, mahsulot tarkibidagi efir moyining miqdori 0,3 % dan kam bo‘lmasligi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |