1-ma’ruza. Kirish. To’qimachilik mahsulоtlari, texnоlоgiyasi va jihоzlari fanining mazmuni, predmeti va metodi

2.Tolaning chiziqiy zichligi - Tola qancha ingichka bo‘lsa, ipning ko‘ndalang kesimida
shuncha ko‘p tola bo‘ladi, bu esa ipning pishiq bo‘lishini ta’minlaydi. Tolaning chiziqiy zichligi
teksda, ingichkaligi nomerda aniqlanadi.
текс
км
г
L
m
T


}
/
{
;
)
/
(
гр
м
m
L
N

3. Mikroneyr ko‘rsatkichi
Mikroneyr tolaning pishib yetilganligi va ingichkaligini
ifodalaydi.Mikroneyr
ko‘rsatkichi tolalar perimetri yoki tolalar devorining qalinligiga(sellyuloza bilan to‘ldirilganligi
darajasiga) bog‘liqdir.
3,0 dan past
3,0 dan 3,9 gacha
4,0 dan 4,9 gacha
5,0 dan 5,9 gacha
6,0 dan yuqori
Juda ingichka
Ingichka
O‘rta
Dag‘al
Juda dag‘al
4. Tolanig uzish kuchi
Tolaning uzish kuchi cho‘zuvchi kuchlarga qarshilik ko‘rsatish qobiliyatini bildiradi.
Tolaning uzish kuchi R
t
bilan ifodalanib, R
t
= 4
 6 [sN] ni tashkil etadi.
5. Tolaning nisbiy uzish kuchi
Tolaning nisbiy uzish kuchi - quyidagicha aniqlanadi:


текс
сН
Т
Р
R
Т
Т
Т
/


---

R
t
– tolaning uzish kuchi
sN; T
t
- tolaning chiziqiy zichligi,
teks
6. Tolaning cho‘ziluvchanligi
Paxta tolasini uzuvchi kuchlar ta’sirida uzayishiga uningcho‘ziluvchanligi deyiladi.
Uning miqdori 5
8% ni tashkil etadi.
7. Tolaning namligi - bu ko‘rsatkich yigirishda muhim ahamiyatga ega.
Paxta tolasi namlikni o‘ziga tez oladi va tez yo‘qotadi. Tolaning namligini o‘zgartirish xossasiga
uning gigroskopikligi deyiladi.
Tola namligi quyidagicha hisoblanadi:
 
;
%
100



к
к
Д
m
m
m
W
odatda W
T
- 8
12 % , bo‘ladi.
m
d
- paxta tolasinig dastlabki massasi, g;
m
q
- paxta tolasinig quritilgandan keyingi massasi; g